pancernik
pancernik - klasa dużych, silnie opancerzonych i uzbrojonych pełnomorskich okrętów, stanowiących trzon największych flot wojennych od czasu powstania klasy pancerników w drugiej połowie XIX wieku, do okresu II wojny światowej. Przeznaczeniem pancerników było zapewnienie panowania na morzach poprzez wygrywanie bitew artyleryjskich i niszczenie wrogich jednostek nawodnych wszystkich klas. Pierwsze pancerniki pojawiły się w latach 60. XIX wieku i z miejsca zastąpiły drewniane okręty liniowe w roli najpotężniejszych jednostek floty, przejmując także ich nazwę w niektórych językach (zobacz niżej). Szczyt znaczenia pancerniki miały podczas wojny rosyjsko-japońskiej (1904-1905) i I wojny światowej, istotną rolę odgrywały także podczas II wojny światowej, aczkolwiek utraciły wtedy swój prymat na rzecz lotniskowców. Po tej wojnie klasa ta stopniowo zanikła, jedynie nieliczne pozostające w służbie okręty używane były w bardzo ograniczonym zakresie do lat 90. XX wieku. Polska nie posiadała w swojej marynarce okrętów tej klasy.
W polskiej terminologii pancerniki zostały utożsamione z okrętami liniowymi, stanowiącymi wcześniej trzon flot i popularnie oba terminy używane są zamiennie, termin "pancernik" jest jednak bardziej jednoznaczny. Określenie "okręt liniowy" ma rację bytu tylko w stosunku do rozwiniętych pancerników, począwszy od generacji przeddrednotów (lata 90. XIX w.), gdyż w okresie kształtowania się koncepcji klasy wczesne pancerniki były zbyt różnorodne, żeby być okrętami liniowymi w sensie jednostek działających w składzie jednolitego zespołu (floty liniowej). Ponadto, w początkowym okresie obok pancerników egzystowały jeszcze stare żaglowe nieopancerzone okręty liniowe. Po I wojnie światowej pancerniki jednak faktycznie przestały być okrętami liniowymi, w związku z likwidacją flot liniowych, a zaczęły być używane w mniejszych liczbach i mieszanych zespołach okrętów; wobec czego termin "okręt liniowy" w stosunku do pancerników zachował znaczenie jedynie tradycyjne.
Szerszym pojęciem od pancernika jest okręt pancerny, obejmujące wczesne pancerniki oraz niektóre inne klasy okrętów. Marginalną podklasą pancerników, nie zaliczającą się do okrętów liniowych i rozwijaną osobno, były mniejsze pancerniki obrony wybrzeża (omówione osobno). Zbliżoną do pancerników, lecz osobną klasą, były istniejące na początku XX wieku krążowniki liniowe (zaliczane przez część autorów do okrętów liniowych obok pancerników). Krążowniki liniowe były pokrewne konstrukcyjnie z pancernikami generacji drednotów, o podobnej wielkości, dysponując większą prędkością (od 25 do 30 węzłów wobec 20-24 węzłów drednotów), lecz słabszym opancerzeniem i uzbrojeniem. Doświadczenia I wojny światowej wykazały dużą podatność krążowników liniowych na uszkodzenia i po tej wojnie klasa ta zanikła i przestała być odrębnie wyróżniana (japońskie krążowniki liniowe zostały wówczas wręcz przeklasyfikowane na pancerniki). Główna cecha krążowników liniowych, to jest duża prędkość, została przejęta w konstrukcji nowo budowanych pancerników (generacji tzw. szybkich pancerników).
Inne hasła zawierające informacje o "pancernik":
1925
...
U-Boot
BRT)
frachtowiec
U-106Hermann Rasch27 VIII 1940HMS "Dunvegan Castle"(15.007 BRT)krążownik pomocniczy
U-46
Engelbert Endrass25 XI 1941
HMS "Barham"
(31.100 ton)
pancernik
U-331
Hans-Dietrich von Tiesenhausen14 X 1939
HMS "Royal Oak"
(29.150 ton)pancernik
U-47
Günther Prien
13 XI 1941
HMS "Ark ...
Atak na Pearl Harbor
atakuWynikzwycięstwo JaponiiTerytoriumpółnocny
Pacyfik
Strony konfliktu
Stany Zjednoczone
Japonia
Dowódcy
Husband E. Kimmel
Walter Short
Isoroku Yamamoto
Chūichi Nagumo
Tamon Yamaguchi
Mitsuo Fuchida
Siły8 pancerników,8 krążowników,30 niszczycieli,4 okręty podwodne,49 innych jednostek,ok. 390 samolotów6 lotniskowców,2 pancerniki,2 ciężkie ...
1941
fragment poematu
Kwiaty polskie
Juliana Tuwima
.
25 lutego
– wszedł do służby niemiecki pancernik
Tirpitz
.
1 marca
– podpisanie
paktu trzech
przez
Bułgarię
.
11 marca
– w ...
1944
(Vegan Society).
12 listopada
– podczas nalotu bombowców
Royal Air Force
zatopiono niemiecki pancernik
Tirpitz
.
16 grudnia
– Niemcy rozpoczęli ofensywę w
Ardenach
.
28 grudnia
–
Węgry
...
Powstanie w Kronsztadzie
były, oczywiście, okręty i ich załogi.W marcu 1921 r. w porcie przebywały pancerniki typu
Gangut
:
"Pietropawłowsk"
,
"Siewastopol"
, a także stary pancernik "Andriej I",
stawiacze ...
Cytadela
śródszańca
, czyli ostatniego punktu obrony twierdzy. Cytadela okrętuW konstrukcji
okrętów pancernych
(głównie
pancerników
) określenia cytadela używano w stosunku do najsilniej chronionego pancerzem środkowego segmentu ...
Wojna libańska
strony i zmieniał się w miasto ruin. Międzynarodowa interwencjaAmerykański lotniskowiec
USS "Eisenhower"
.Amerykański pancernik
USS "New Jersey"
ostrzeliwuje okolice Bejrutu.
20 września
1982
prezydent Stanów Zjednoczonych
...
1945
kwietnia
– rozpoczęła się inwazja wojsk amerykańskich na
Okinawę
.
7 kwietnia
– japoński
pancernik
Yamato
zatonął zatopiony przez amerykańskie bombowce.
3 maja
– Japończycy skapitulowali w ...
Wehrmacht
w
1939
w skład floty wchodziły większe jednostki, między innymi:zwodowane w
1939
pancerniki
Bismarck
(zatopiony
1941
) i
Tirpitz
(zatopiony
1944
),pancerniki
Gneisenau
(zatopiony
1945
u ...
Inne lekcje zawierające informacje o "pancernik":
214a II Wojna Światowa. Działania zbrojne w latach 1939 - 1941 r. (plansza 4)
1941r.
Atak rozpoczął się 1 września 1939 r. o godzinie 4:45. Niemiecki pancernik Schleswig-Holstein ostrzelał polską składnicę wojskową na Westerplatte, a niemiecka piechota zaatakowała ...
020a. Zasadnicze cechy kręgowców (plansza 11)
...
206 Kultura, nauka i sztuka okresu międzywojennego (plansza 4)
...
|