Paweł Włodkowic z Brudzenia herbu
Dołęga
,
łac.
Paulus Vladimiri (ur. ok.
1370
w
Brudzeniu Dużym
koło
Płocka
, zm.
1435
lub
1436
w
Krakowie
) – uczony,
pisarz religijny i polityczny
, obrońca interesów
Polski
w sporach z
Krzyżakami
.
Pochodził z rodu Dołęgów. Studiował na uniwersytecie w
Pradze
, gdzie w
1393
roku uzyskał tytuł magistra na wydziale artium i
bakałarza
na wydziale prawa. Studia prawnicze kontynuował w
Padwie
w latach
1404
-
1408
. W
1411
lub
1412
roku doktoryzował się z
prawa kanonicznego
na
uniwersytecie
w
Krakowie
, gdzie też rozpoczął wykłady. W
1413
roku wyjechał jako poseł
Władysława Jagiełły
na proces z
zakonem krzyżackim
w
Budzie
na
Węgrzech
. W latach
1414
-
1415
był rektorem, a od
1418
prorektorem krakowskiej uczelni. Pozostawał pod wpływem
filozofii
Williama Ockhama
oraz
Mateusza z Krakowa
i
Stanisława ze Skarbimierza
.
Brał udział w
soborze w Konstancji
(
1414
-
1418
), gdzie wystąpił z traktatem o władzy
papieża
i cesarza (Tractatus de potestate papae et imperatoris respectu infidelium), w którym postawił tezę o możliwości pokojowego współistnienia państw chrześcijańskich i pogan. Opowiadał się w nim za prawem pogan do zachowania własnej tożsamości politycznej i zdecydowanie przeciwko nawracaniu ich siłą, potępiając ówczesną politykę krzyżacką. W swych pismach podejmował także problemy prawa międzynarodowego, tolerancji i organizacji państwa. Jeden z czołowych zwolenników
koncyliaryzmu
, czyli wyższości
soboru
nad
papieżem
. W
1420
roku, jako polski przedstawiciel wziął udział w kolejnym
procesie z Krzyżakami
we
Wrocławiu
przed sądem rozjemczym króla
Zygmunta Luksemburczyka
a następnie po niekorzystnym wyroku posłował z odwołaniem do
papieża Marcina V
. Dzięki jego staraniom papież wysłał do Polski w końcu
1421
roku swojego legata Antionego Zeno, który prowadził dochodzenie w sprawie krzyżackiej. Zwalczał pisma dominikanina
Jana Falkenberga
, stającego w nich po stronie
Krzyżaków
.
W znacznym stopniu swoimi wystąpieniami przyczynił się do wzrostu międzynarodowego znaczenia
Polski
na początku XV wieku. Po
1424
został
proboszczem
parafii w
Kłodawie
.
Obecnie urząd
Rzecznika Praw Obywatelskich
przyznaje nagrody im. Pawła Włodkowica
osobom fizycznym
i
prawnym
występującym w obronie praw i wolności, nawet wbrew zdaniu większości.
Dom wzniesiony przez Pawła Włodkowica przy ul. Kanoniczej w Krakowie (obecnie Hotel Copernicus)
Twórczość
- Tractatus de potestate papae et imperatoris respectu infidelium (O władzy papieża i cesarza w stosunku do niewiernych)
- Ad aperiendum (1416)
- Iste tractatus (Ten traktat, 1417)
- Quoniam error (1417)
- Oculi (1420)
- Ad vivendum (1421)
- Do biskupa krakowskiego (List do biskupa
Zbigniewa Oleśnickiego
, 1432)
Linki zewnętrzne
