Pius V Pius Quintus
Michele Ghislieri
Święty Kościoła katolickiego Papież
Pius V
Herb Pius V
Data i miejsce urodzenia	17 stycznia 1504 Bosco
Data i miejsce śmierci	2 maja 1572 Rzym
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	1528
Nominacja biskupia	4 września 1556
Sakra biskupia	14 września 1556
Kreacja kardynalska	marzec 1557
Pontyfikat	7 stycznia 1566

Pius V, (Giovanni Michele Ghislieri, imię chrzestne Antonio) (ur. 17 stycznia 1504 w Bosco Marengo w prowincji Alessandria , zm. 1 maja 1572 w Rzymie ) – święty Kościoła katolickiego , włoski duchowny katolicki , dominikanin , papież w okresie od 7 stycznia 1566 do 2 maja 1572 .

Życie przed wyborem na papieża

Pochodził z ubogiej rodziny, pracował w dzieciństwie jako pasterz . W wieku 14 lat wstąpił do zakonu dominikanów (O.P.) i przyjął imię Michał. Studiował w Bolonii , w 1528 przyjął święcenia kapłańskie . Przez 16 lat był profesorem teologii w Pawii , sprawował funkcję mistrza nowicjatu i przeora kilku dominikańskich klasztorów. W Como i Bergamo był inkwizytorem, a w 1551 po rekomendacji kardynała Gian Pietro Carafy papież Juliusz III mianował go komisarzem generalnym Inkwizycji Rzymskiej.

4 września 1556 Carafa, już jako papież Paweł IV, mianował Ghislieriego biskupem Nepi i Sutri (konsekracja 14 września 1556), a w marcu 1557 kardynałem , z tytułem S. Maria sopra Minerva. Ghislieri otrzymał także godność najwyższego inkwizytora. Papież Pius IV przeniósł go w marcu 1560 na stolicę biskupią Mondovi. Stosunki Ghislieriego z Piusem IV nie układały się najlepiej, kardynał m.in. skutecznie zablokował nominację kardynalską 13-letniego Ferdynanda Medyceusza.

Pontyfikat

Po śmierci Piusa IV konklawe wybrało kardynała Ghislieriego na papieża 7 stycznia 1566. Przyjął on imię Piusa V i został koronowany w dniu swoich urodzin, 17 stycznia 1566. Papież-asceta, wieloletni inkwizytor, poświęcił swój pontyfikat zadaniom reformy Kościoła w duchu soboru trydenckiego i walce z herezją . Zamierzał wprowadzić w Watykanie rygory klasztorne. W swojej pierwszej mowie papieskiej stwierdził, że Rzym wydaje mu się tak niemoralny, jak w czasach rozkwitu Renesansu. Zażądał usunięcia z Rzymu prostytutek. Nakazał, aby wszystkie rzymskie nierządnice wyszły za mąż albo poddały się chłoście. Wydał też bullę zabraniającą kapłańskim dzieciom z nieprawego łoża dziedziczenia własności Kościoła. Chciał także zniszczyć wszystkie starożytne budowle i pomniki w okolicach Rzymu, jako że były dziełem pogan. Zabronił też Rzymianom wchodzić do karczm. Zaprowadził porządek w Rzymie, wydając nakaz rezydującym przy Kurii biskupom powrotu do swoich diecezji. Wygnani zostali z Rzymu także mnisi pozostający przez lata poza macierzystymi klasztorami wbrew regułom zakonnym. W oczach jednego z posłów weneckich Pius uchodził za człowieka, który chciał zmienić Rzym w jeden wielki klasztor . W owym czasie problemem w Państwie Kościelnym był bandytyzm. Papież ścigał przestępców i zatwierdzał wszystkie wydane na nich surowe wyroki (np. galery ). Pomimo zatwierdzania wyroków Inkwizycji, był uważany za władcę sprawiedliwego. Dwa razy w tygodniu osobiście przyjmował skargi ubogich, zaś raz w miesiącu (również osobiście) przyjmował zażalenia na urzędników papieskich oraz na wyroki sądów i rozstrzygał je na korzyść poszkodowanych. Dzięki Niemu powstało wiele szkół, szpitali i przytułków. Jego sukcesem było również uzdrowienie administracji w Państwie Kościelnym .

Pius V zdecydowanie wspierał katolików we Francji. Był także inicjatorem Świętej Ligi przeciwko Turcji i krótko przed śmiercią świętował sukces – flota Ligi złożona z okrętów weneckich i hiszpańskich 7 października 1571 odniosła pod Lepanto zwycięstwo nad siłami sułtana Selima II . W 1570 papież ekskomunikował królową Anglii Elżbietę I .

W 1567 Pius V ogłosił św. Tomasza z Akwinu Doktorem Kościoła oraz nakazał w 1570 publikację dzieł wszystkich teologa (17 tomów). Staraniem tego papieża wydane zostały odnowione, główne księgi liturgiczne rytu rzymskiego: mszał (Missale Romanum, 1570) i brewiarz (Breviarium Romanum, 1568 ) oraz pierwszy katechizm katolicki (Catechismus Romanus, 1566). W okresie pontyfikatu Piusa przeprowadzono trzy lokalne synody w państwach włoskich, m.in. w Neapolu i Mediolanie .

Papież zmarł w opinii świętości w maju 1572 po chorobie nerek. Papież Klemens X ogłosił go 1 maja 1672 (w 100-lecie śmierci) błogosławionym , a Klemens XI świętym ( 22 maja 1712 ). Dniem jego pamięci liturgicznej w Kościele katolickim jest 30 kwietnia (poprzednio 5 maja ).

Pontyfikat Piusa V to początek białej sutanny wśród papieży. Zaczerpnięty z dominikańskiego habitu kolor sutanny, do dziś pozostał charakterystyczny tylko dla biskupów Rzymu^[].

Pius V jest patronem Kongregacji Nauki Wiary .

Ważniejsze dokumenty dogmatyczne

• Konstytucja Ex omnibus afflictionibus z 1567 roku, potępiająca naukę Bajusa na temat łaski Bożej.

Linki zewnętrzne

• New Advent - Pope St. Pius V ( ang. )

Źródła

• Sylwetka papieża Piusa V w słowniku biograficznym kardynałów Salvadora Mirandy
• Jan Wierusz Kowalski, Poczet papieży, Warszawa 1986
• Sylwetka Piusa V w Internetowej Liturgii Godzin

Poprzednik Pius IV

Papież 1566-1572

Następca Grzegorz XIII