Pius X, (Giuseppe Melchiorre Sarto), (ur.
2 czerwca
1835
w
Riese
, w
prowincji Treviso
- zm.
20 sierpnia
1914
w
Watykanie
) –
święty
Kościoła katolickiego
,
papież
w okresie od 9 sierpnia
1903
do 20 sierpnia
1914
.
Biografia
Dzieciństwo
Młody Giuseppe Melchiorre Sarto
Był synem wiejskiego listonosza i szwaczki. Niektóre źródła podają, że jego ojciec Giovanni Sarto (po polsku Krawiec) był
Polakiem
, który "za chlebem" wyemigrował z
Górnego Śląska
(z Boguszyc spod Toszka w powiecie gliwickim; inna wersja wskazuje na
Wielkopolskę
) do Włoch (zmieniając nazwisko z Jan Krawiec), natomiast jego matka Margherita była Włoszką[1][2]. Jednak oficjalna Watykańska genealogia Giuseppe Melchiorre Sarto mówi o:
- rodzicach: Giovannim Battiście (1792–1852) i Marghericie Sanson (1813–1894);
- dziadkach (od strony ojca): Giuseppem Sarto, właścicielu ziemskim, i Paoli Giacomello;
- pradziadkach: Anzolim Sarto i Antonii Liviero.
Giuseppe od urodzenia żył w wielodzietnej rodzinie, jego rodzice mieli dziesięcioro dzieci. W wieku 12 lat odebrał od patriarchy weneckiego Jacuba Monico stypendium seminaryjne, za które mógł wstąpić do
seminarium
.
Kapłaństwo
Giuseppe Melchiorre Sarto został wyświęcony na kapłana 18 września 1859. Początkowo pracował w miejscowości
Tombolo
, a następnie, w 1867, został proboszczem w Salvano. Był doskonałym kaznodzieją, jeździł do pobliskich
wiosek
odprawiać Msze święte, był człowiekiem bardzo pobożnym i gorliwym opiekunem
ubogich
.
W 1875 został kanonikiem w Treviso i kanclerzem[3].
Biskupstwo
Giuseppe Melchiorre Sarto jako biskup
W 1884
papież Leon XIII
mianował Sarto biskupem
Mantui
. Najwięcej uwagi jako biskup zwracał na formację
kapłanów
w seminarium. Był znany jako życzliwy ojciec
diecezji
, który zwiedzał wszystkie
parafie
.
Patriarchat Wenecji
W 1892 papież Leon XIII mianował go
Kardynałem
Wenecji
. Jako pierwszy wprowadził do seminariów studia
biblijne
, historię Kościoła i ekonomię społeczną.
Konklawe
Po śmierci
Leona XIII
, w
Kaplicy Sykstyńskiej
zebrało się konklawe. Złożone
veto
– było ostatnim protestem w dziejach Kościoła zwane
ekskluzywą
– postawione zostało 2 sierpnia 1903 przez kardynała
Jana Puzynę
z
Krakowa
w imieniu cesarza Austrii
Franciszka Józefa I
(1848–1916) jednemu z kardynałów (kard.
Rampolli
), który został wyeliminowany. Giuseppe Melchiorre Sarto został wybrany na papieża i przyjął imię Pius X. Jego pierwsze słowa (oznajmujące zaaprobowanie wyboru) brzmiały: "O, moja droga mamo, moja dobra mamo (...) Przyjmuję, in crucem". W 1904, aby zapobiec podobnym przypadkom, Pius X wydał konstytucję Commisium nobis, w której w sposób zdecydowany potępił i zakazał pod karą
ekskomuniki
stosowania przy wyborach papieża ekskluzywy państwowej.
Papiestwo
Udzielił błogosławieństwa
Urbi et Orbi
w
bazylice św. Piotra
i przyjął hasło swojego
pontyfikatu
Wszystko odnowić w Chrystusie. Tak jak
Pius IX
, uznał się za więźnia Watykanu. Potępił
modernizm katolicki
,
agnostycyzm
i
immanentyzm
. 1 września 1910 Pius X nakazał księżom składanie
Przysięgi antymodernistycznej
, którą sam napisał w 1908.
Papież dopuszczał dzieci w "mniej więcej siódmym roku życia" do przyjęcia I Komunii św. i ułatwienia Eucharystii chorym. Polecił też opracowanie nowego wydania śpiewnika gregoriańskiego i zreformował
brewiarz
. Zachęcał do badania Pisma św. zakładając w Rzymie Papieski Instytut Biblijny. Pius X był prekursorem Akcji Katolickiej.
Polonica
Choroba i śmierć
W 1913 Pius X doznał
zawału serca
. W 1914 zachorował i już nigdy z choroby nie wyszedł, a wydarzenia, które doprowadziły do
I wojny światowej
tylko pogorszyły jego stan. Polakom walczącym o niepodległość radził: "Dostojnicy polskiego kościoła powinni modlić się za swoich władców". Wielokrotnie dawał wyraz, że dla Polaków podstawą musi być trójlojalizm", tj. wierność władcom zaborów, nawet jeśli miałoby to doprowadzić do bratobójczych walk w szeregach wrogich armii.
Pius X zmarł w Rzymie w nocy 20 sierpnia 1914 o godzinie 1:15. Jego ostatnie słowa były skierowane do wiernego współpracownika,
Merry'ego del Val
: Poddaję się całkowicie.
Jest patronem
Bractwa Kapłańskiego Świętego Piusa X
. W 1909 utworzył
Instytut Biblijny (Biblicum) w Rzymie
.
Został pochowany w
bazylice św. Piotra
.
Procesy
Kanonizacja Piusa X w Bazylice świętego Piotra. Nad grobem leży tiara papieska
Beatyfikowany
w 1951,
kanonizowany
w 1954 przez
Piusa XII
. Przez wielu jest uważanym za jednego z największych
papieży
.
Przypisy
Linki zewnętrzna
Zobacz też