Pluton (pierwiastek)
Pluton (pierwiastek)Pluton | | | Pluton |
Pluton | Dane ogólne | Nazwa, symbol,
l.a.
| Pluton, Pu, 94 | Grupa, okres, blok |
9 (VIIIB)
, 7,
f
| Właściwości metaliczne |
aktynowiec
| Właściwości atomowe |
---|
Masa atomowa
| 244,06
u
|
Promień atomowy
| 175
pm
|
Promień walencyjny
| 187 ± 1 pm |
Konfiguracja elektronowa
| [Rn]5f67s2 | Zapełnienie
powłok
| 2, 8, 18, 32, 24, 8, 2 |
Elektroujemność
| 1,28 (
Pauling
) 1,22 (
Allred
) |
Stopień utlenienia
| 6, 5, 4, 3 | Właściwości kwasowe tlenków |
amfoteryczne
|
| | | Najbardziej stabilne izotopy |
---|
|
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
warunków normalnych (0 °C, 1013,25 hPa)
|
Pluton (Pu,
łac.
plutonium) –
pierwiastek chemiczny
z grupy
aktynowców
w
układzie okresowym
. Nazwa pochodzi od
planety karłowatej
Pluton
. Pluton to
transuranowiec
, radioaktywny
metal
, po raz pierwszy wytworzony i zbadany przez zespół kierowany przez amerykańskiego chemika
Glenna T. Seaborga
w
1941
roku. Uczeni wykorzystali
uran
, który bombardowali jądrami
deuteru
(
izotop
wodoru
). Ze względu na tajność
Projektu Manhattan
pracę na temat pierwiastka opublikowano dopiero w
1946
roku. Najważniejszym jego izotopem jest 239Pu, stosowany do produkcji
broni
i w
energetyce jądrowej
. Właściwości chemicznePluton jest stosunkowo reaktywny chemicznie. Wystawiony na działanie
powietrza
pokrywa się powoli warstwą żółtych
tlenków
. Występuje w sześciu
odmianach krystalicznych
i tworzy związki, w których występuje na czterech
stopniach utlenienia
. Jest bardzo
radioaktywny
, na tyle że proces rozpadu promieniotwórczego
z emisją cząstek alfa
powoduje wydzielenie dużych ilości ciepła: 0,567 W/g (w przypadku 238Pu). Izotop ten jest często wykorzystywany w
radioizotopowych generatorach termoelektrycznych
do zasilania energią elektryczną urządzeń kosmicznych. Właściwości fizyczneZnanych jest 15
izotopów
plutonu o masach atomowych od 232 do 246. Ze względu na silną radioaktywność jest on zabójczy dla człowieka nawet w minimalnych ilościach (kumuluje się w
tkance kostnej
). Ze względu na mniejszą
masę krytyczną
niż w przypadku uranu bomby plutonowe mogą mieć mniejsze rozmiary. Kilogram plutonu-239 może wyzwolić taką energię jak wybuch 20 000 ton
trotylu
. Ogrzewany w temperaturze 320–480 °C zmniejsza swoją objętość, wykazując anomalną
rozszerzalność cieplną
. WystępowanieOtrzymywany jest sztucznie, aczkolwiek stwierdzono występowanie jego śladowych ilości w
rudach
uranu
. Występuje tam w postaci izotopu 239Pu, powstającego jako produkt naturalnych reakcji jądrowych, oraz cięższego 244Pu. Ten izotop ma okres połowicznego rozpadu ponad 80 milionów lat i jest najcięższym z pierwotnych nuklidów występujących na Ziemi[1]. Syntetyczny pluton w środowiskuW wyniku atmosferycznych i podwodnych
prób jądrowych
, prowadzonych intensywnie w latach 60. XX wieku, a mniej intensywnie do lat 80., do środowiska zostały wprowadzone znaczne ilości plutonu, o
aktywności
rzędu 1016
Bq
. Wprowadzone do
stratosfery
drobne cząstki zawierające pluton opadały systematycznie na powierzchnię Ziemi tworząc tzw. globalny opad promieniotwórczy. W chwili obecnej cały rozproszony w atmosferze pluton znajduje się na powierzchni Ziemi, w powierzchniowej warstwie gleby (co jest wynikiem silnego wiązania przez substancje organiczne), gdzie podlega procesom migracji i resuspensji (unoszeniu do przypowierzchniowej warstwy atmosfery). Niewielkie w porównaniu z opadem globalnym ilości plutonu wprowadziła do środowiska
katastrofa w Czarnobylu
. W odróżnieniu od opadu globalnego, opad czarnobylski miał charakter bardzo niejednorodny, tzn. na pewnych obszarach (np. Polska północno-wschodnia) występowały niewielkie powierzchniowo tereny o szczególnie dużej zawartości plutonu. Było to związane z opadaniem cząstek zawierających pluton w wyniku wystąpienia np. miejscowych
opadów atmosferycznych
. Przypisy
Inne hasła zawierające informacje o "Pluton (pierwiastek)":
Związek organiczny
...
Heptozy
...
Sztolnie Kowary
...
Wody gruntowe
...
Bar
...
Blok karkonosko-izerski
...
William Blake
...
Pionier (wojsko)
...
Węgiel
...
Celuloza
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Pluton (pierwiastek)":
Pierwiastki (plansza 9)
...
Pierwiastki (plansza 2)
...
Składniki powietrza (plansza 11)
...
|