Poetyka (
gr.
Περὶ ποιητικῆς właściwie O sztuce poetyckiej) – prawdopodobnie nie zachowane w całości dzieło
Arystotelesa
, zawierające pierwszą w historii próbę skonstruowania teorii struktury wewnętrznej i odbioru dzieła literackiego. Pierwsza w historii
poetyka opisowa
(zawierająca jednak pewne elementy
poetyki normatywnej
). Przedmiotem dociekań Arystotelesa są: określenie czym jest literatura ("poezja", do której filozof nie włącza jednak
liryki
) oraz opisanie trzech gatunków:
tragedii
,
epopei
i
komedii
(w zachowanej części traktatu brakuje tego ostatniego elementu, który prawdopodobnie zawarty był w zaginionej księdze drugiej).
Poglądy Arystotelesa są pośrednią polemiką z „Państwem”
Platona
, a dokładniej z trzecią księgą dialogu, gdzie
Sokrates
próbuje dociec istoty
poezji
. Platon krytycznie wyrażał się o
poetach
(„z lichym pierwiastkiem obcuje i lichotę tworzy”), natomiast Arystoteles docenił twórcę i jego wytwór. Większość
sztuk
, dla Arystotelesa ma charakter mimetyczny (naśladowczy). Poeci naśladują świat w całości, dlatego też poezja jest sztuką wyższą. Przedmiotem naśladowania poezji są nie rzeczy, ale zdarzenia i fakty. Arystoteles wprowadza rozróżnienie między poezją (przekazuje zdarzenia prawdopodobne), a
historią
(przekazuje fakty).
Tragedia
jest dla Arystotelesa specyficznym
gatunkiem literackim
, którego celem nie jest naśladownictwo, ale wywołanie
katharsis
, czyli uczucia litości i trwogi oraz oczyszczenia z tych doznań.
Od greckiego tytułu dzieła (Peri poietikes) wywodzi się nazwa późniejszej dziedziny badań literackich -
poetyki
.