Polski Narodowy Katolicki Kościół w Rzeczypospolitej Polskiej (PNKK w RP) – Kościół
starokatolicki
prawnie działający na terenie
Polski
. Organem kierującym związku wyznaniowego jest Rada Kościoła. Funkcję administratora Kościoła pełni ks.
Tomasz Rybka
, prezesem Rady Kościoła jest Jerzy Szymczyk.
Historia
Polski Narodowy Katolicki Kościół w RP nawiązuje do tradycji
Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego (PNKK)
, założonego w
1897
r. przez
polskich
katolików
w
Ameryce Płn
., w wyniku sprzeciwu wobec dominacji duchownych pochodzenia
niemieckiego
i
irlandzkiego
. Wierni pragnęli wglądu w finanse parafii, a przede wszystkim liturgii w
języku polskim
.
Stolica Apostolska
odrzuciła wszelkie postulaty polskich emigrantów, w tym momencie wierni wymówili wierność
papieżowi
i założyli własny Kościół. Jego pierwszym przywódcą i
biskupem
był
Franciszek Hodur
, który włączył nowo powstały Kościół do
Unii Utrechckiej
. W
1924
r. powstała pierwsza w kraju narodowa parafia w
Krakowie
. Po
1945
r. władze
Polski Ludowej
niechętnym okiem patrzyły na starania o legalizacje
Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego
, ponieważ na jego czele stał obywatel
Stanów Zjednoczonych
biskup
Franciszek Hodur
. W
1951
r.
diecezja
polska
PNKK
pod naciskiem władz komunistycznych ogłosiła
autokefalię
od pozostałych
diecezji
Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego
, częściowo w wyniku presji władz i utworzyła
Kościół Polskokatolicki
.
27 czerwca
1995
r. na kolejnym synodzie
Kościoła Polskokatolickiego
w
Jabłonnie
na zwierzchnika wspólnoty wybrano bp dr prof. hab.
Wiktora Wysoczańskiego
.
Ingres
bp
Wysoczańskiego
odbył się w grudniu
1996
r. w
Warszawie
. Nowego zwierzchnika nie zaakceptowała część duchownych i wiernych, wśród nich znalazł się ks. Tomasz Rybka (proboszcz
parafii pw. Dobrego Pasterza w Warszawie
), który rozpoczął w mediach oraz wśród duchowieństwa kampanię na rzecz unieważnienia decyzji demokratycznego
Synodu
kościoła. Rozmowy między stronami nie przyniosły żadnego oczekiwanego efektu, a wręcz przeciwnie ich przeciąganie podsycało telewizję i prasę do nagłaśniania problemów kościoła.
W
1997
roku z inicjatywy ks. bp prof. dr hab.
Wiktora Wysoczańskiego
(przy zdecydowanie niskim poparciu społeczności Kościoła Polskokatolickiego) zawiązano pod patronatem bpa
Hansa Gernego
czasowe porozumienie z ks.
Tomaszem Rybką
, budzące dobre nadzieje na ostateczne zakończenie konfliktu. Uznane przez grupę rozłamową porozumienie zawierało jednoznaczne stwierdzenie (które obydwie strony uznały za niepodważalne) że nie można kwestionować wyboru i święceń Biskupa
Wysoczańskiego
. W piśmie polskokatolickim "
Rodzina
" i na stronie internetowej Kościoła Polskokatolickiego w czasie trwającego porozumienia ukazywały się artykuły przedstawiające życie duszpasterskie
parafii polskokatolickiej pw. Dobrego Pasterza
. 1 lipca
1998
roku porozumienie zostało nieoficjalnie zerwane przez ks. Tomasza Rybkę (w rozumieniu opinii bpa
Hansa Gernego
, zadecydowało o tym odmienne od zawartego porozumienia zachowanie ks. Rybki podczas Synodu Kościoła Polskokatolickiego w czerwcu
1998
roku).
W
2003
roku Rada Kościoła Polskokatolickiego w RP jednogłośnie zdecydowała o skreśleniu ks. Tomasza Rybki i jego ojca ks. Jerzego Rybki (oficjalnym powodem tej decyzji była nieprawość i nieumiejętność dostosowania się do zasad panujących w Kościele polskokatolickim) z listy duchownych i zniesieniu (
2005
)
parafii pw. Dobrego Pasterza w Warszawie
, mimo to nadal podawał się on za jej
proboszcza
, do czego w świetle prawa kościoła nie miał prawa. Tomasz Rybka uznaje działania ks. bp
Wiktora Wysoczańskiego
za nieprawne i podyktowane chęcią spieniężenia
parafii pw. Dobrego Pasterza w Warszawie
.
Od 19 stycznia 2010 Kościół został objęty jurysdykcją PNKK USA. Biskup Bigaj został Protektorem.
5 czerwca
2005
r. w kościele pw. Dobrego Pasterza w Warszawie, odprawione zostało nabożeństwo pojednania z
Kościołem rzymskokatolickim
. Po homilii s. dr Teresa Wójcik odczytała napisaną przez siebie modlitwę o pojednanie.
6 października
2006
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji
zarejestrowało Polski Narodowy Katolicki Kościół w RP[1].
Na początku
Polski Narodowy Kościół Katolicki w USA i Kanadzie
oficjalnie sprzeciwił się używania nazwy PNKK w RP, która sugerowała jakiekolwiek związki opisywanej wspólnoty z ich Kościołem, mimo to w
Polskim Narodowym Kościele Katolickim w USA i Kanadzie
istniała licząca się grupa wiernych i duchownych (min. ks. bp Antoni Rysz wspierających tę diasporę i popierających ich dążenia do jedności z macierzystym Kościołem). W pierwszej połowie
2009
roku odbyło się kilka nieoficjalnych spotkań przedstawicieli Rady Głównej
Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego
z przedstawicielami Polskiego Narodowego Katolickiego Kościoła w RP.
W dniach
1
-
4 czerwca
2007
r. Polski Narodowy Katolicki Kościół w RP zorganizował wraz ze
Światową Radą Narodowych Kościołów Katolickich
pierwszą wspólną konferencje w
Warszawie
. Konferencja rozpoczęła się od uroczystej mszy św.
w kościele centralnym PNKK p.w. Dobrego Pasterza
, której przewodniczył
arcybiskup
António José da Costa Raposo
- zwierzchnik Kościoła Narodowego Portugalii i przewodniczący
Światowej Rady Narodowych Kościołów Katolickich
. Po konferencji wydano oświadczenie, w którym czytamy:
"Kościoły narodowe wyrosłe z pnia starokatolicyzmu, z ubolewaniem przyjmują wieści o ordynacji kobiet w Kościołach Starokatolickich Unii Utrechckiej oraz o udzielaniu ślubów kościelnym parom homoseksualnym; Uważamy to za zaprzeczenie starokatolickiej tradycji kościoła(...). W sprawie przystąpienia PNKK w RP do Światowej Rady Katolickich Kościołów Narodowych: (...) jesteśmy otwarci na kontynuacje rozpoczętego dialogu. Dziś nie możemy podjąć żadnych konkretnych decyzji, ponieważ musimy poinformować wiernych o naszych rozmowach, a następnie Synod który jako jedyny, może w tej sprawie podjąć decyzje."
5 sierpnia
2007
r. Rada PNKK w RP postanowiła zwołać Pierwszy Synod Kościoła na czerwiec
2008
r. Postanowiono również nadać tytuł
prałata
dwóm kapłanom: ks. sen. Jerzemu Rybce i ks. sen. Franciszkowi Rygusikowi.
21 października
2007
Rada Kościoła postanowiła nadać ks. Ludwikowi Szumskiemu jurysdykcji PNKK w RP i powierzyła misje wznowienia działalności pierwszej narodowej i katolickiej parafii w
Krakowie
.
W dniach
19
-
20 stycznia
2008
r. w
Warszawie
odbyła się Pierwsza sesja I Synodu Polskiego Narodowego Katolickiego Kościoła w RP. Synod w czasie obrad potwierdził, że Kościół dąży do pełnej jedności z
Polskim Narodowym Katolickim Kościołem Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej i Kanady
. Synod na stanowisko Administratora Kościoła wybrał Ks. Tomasza Rybkę, dokonał wyboru nowych Władz Kościoła. Przewodniczącym Rady Kościoła został Jerzy Szymczyk. Synod, uchwałą, poprosił arcybiskupa
Starokatolickiego Kościoła Słowacji
(
Augustína Bačinskiego
) o czasowe objęcie opieką biskupią PNKK w RP, przy zachowaniu całkowitej niezależności PNKK w RP. W tym przypadku Synod powołał się na sytuację parafii słowackich w USA, które podlegają jurysdykcji PNKK w USA. W dniach
7
-
8 listopada
2009
roku odbywała się druga sesja I Synodu Polskiego Narodowego Katolickiego Kościoła, podczas której poraz kolejny podkreślono jedność doktrynalną z Polskim Narodowym Kościołem Katolickim, a także wprowadzono na dzień
6 października
Święto Dziękczynienia Matce Kościoła Maryi.
21 września
2008
r. arcybiskup dr
Augustín Bačinský
udzielił kl. Grzegorzowi Cesarczykowi święceń kapłańskich
diakonatu
, przez co stał się on pierwszym niezależnym kapłanem Polskiego Narodowego Katolickiego Kościoła w RP, wyświęconym poza
Kościołem Polskokatolickim
.
9 października
2008
r. Kuria Biskupia
Diecezji Warszawsko-Praskiej
wydała komunikat
, w którym nakazała swoim duchownym zaniechanie jakichkolwiek kontaktów z Polskim Narodowy Katolickim Kościołem w RP oraz poprosiła o poinformowanie wiernych w niedzielnych ogłoszeniach, zwłaszcza w parafiach z okolic
Tarchomina
, że wspólnota wyznaniowa przy
ul. Modlińskiej
205a nie jest parafią
rzymskokatolicką
i nie wolno w niej przyjmować jakichkolwiek sakramentów.
5 maja
2009
roku biskup
Sylwester Bigaj
otrzymał pełnomocnictwo[2] Rady Głównej
Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego w USA i Kanadzie
do reprezentowania tego Kościoła w sporze administracyjnym toczącym się pomiędzy Polskim Narodowym Katolickim Kościołem w RP, a
Kościołem Polskokatolickim w RP
.
30 czerwca
2009
roku wystosował pismo[3] do duchownych Kościoła Polskokatolickiego w RP z propozycją przejścia pod swoją jurysdykcję i budowania diecezji misyjnej PNKK w Polsce - takiej jaka miała miejsce przed reorganizacją Kościoła w
1951
roku.
Reakcją na działania bpa
Sylwestra Bigaja
z racji oficjalnego reprezentowania
Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego
na terenie Polski było zwołanie Ogólnopolskiej Konferencji Księży Dziekanów
Kościoła Polskokatolickiego
w dn.
14 lipca
2009
roku w
Konstancinie-Jeziornie
[4]. Z wielkim oburzeniem odebrano działania bpa
Sylwestra Bigaja
dążące do rozbicia jedności Kościoła Polskokatolickiego, a także podważanie autorytetu i urzędu biskupa
Wiktora Wysoczańskiego
. Wcześniej, bo
25 czerwca
2009
roku w piśmie przesłanym do
Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego
Rada Synodalna
Kościoła Polskokatolickiego
poinformowała, że Polski Narodowy Katolicki Kościół w RP jest wykreślony nieprawomocną decyzją
MSWiA
z rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych prowadzonego przez departament wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych
MSWiA
oraz zanegowała obecne działania bpa
Sylwestra Bigaja
, które nie mieściły się w wypracowanym przez lata modelu kontaktów między skonfliktowanymi obecnie wspólnotami[5].
26 czerwca
2009
roku Rada PNKK w RP złożyła czarter (akces) do
PNKK w USA i Kanadzie
[6].
16 kwietnia
2010
roku wyrokiem Sopockiego Sądu - wydziału karnego, ks. Tomasz Rybka został skazany prawomocnym wyrokiem za posługiwanie się nieprzysługującymi mu tytułami i stanowiskami oraz za podpisywanie dokumentów nie swoim imieniem i nazwiskiem[7].
Nauka PNKK w RP
Kościół uznaje papieża za najczcigodniejszego wśród wszystkich Pasterzy Kościoła Powszechnego. Kult do
Matki Bożej
i świętych jest zachowany. Wierni kościoła najwyższą cześć oddają
Bogu
, zaś
komunia św
. jest udzielana pod dwiema postaciami: ciała i krwi Pańskiej. W okresie
Wielkiego Postu
odprawiana jest
droga krzyżowa
i
gorzkie żale
. Kościół młodzieży do 18. roku życia nakazuje
spowiedź
w
konfesjonale
, pozostałym wiernym odpuszcza się grzechy na
mszy św.
podczas spowiedzi powszechnej. Liturgia Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego jest zbliżona do liturgii
Kościoła Rzymskokatolickiego
.
Księży nie obowiązuje
celibat
. W Kościele obowiązują stroje liturgiczne podobne jak w
Kościele rzymskokatolickim
, administratorowi kościoła przysługuje prawo noszenia
sutanny
z granatowym – niebieskim obszyciem,
biret
z niebieskim pomponem oraz krzyż na piersi i
sygnet
.
W Polskim Narodowym Katolickim Kościele w RP następuje obecnie duża rotacja wiernych i duchownych. Od
2006
roku kilkoro wyświęconych duchownych lub przyjętych do seminarium
alumnów
zrezygnowało z członkostwa we wspólnocie - część z nich powróciła jako świeccy do
Kościoła Polskokatolickiego
.
Symbole PNKK w RP
-
Godłem
PNKK w RP jest otwarta księga
Ewangelii
, wsparta o
krzyż
i
palmę
, na tle promieniującej tarczy słonecznej z napisem "Prawdą, Pracą, Walką, Zwyciężymy!";
-
Hymnem
PNKK w RP jest
pieśń
"Tyle lat, my, Ci o Panie".
Jednostki Kościelne
Parafie PNKK w RP
Wyższe Seminarium Duchowne Polskiego Narodowego Katolickiego Kościoła w RP im. bpa
Józefa Padewskiego
Wyższe Seminarium Duchowne Polskiego Narodowego Katolickiego Kościoła w RP im. bpa Józefa Padewskiego w Warszawie – jedyne seminarium duchowne Polskiego Narodowego Katolickiego Kościoła w RP, założone w początkach
2006
r. przez ks. kan. adm.
Tomasza Rybkę
, ale szukające swojej genezy w okresie XX lecia międzywojennego, kiedy to w Polsce prężnie działał
Polski Narodowy Kościół Katolicki
. Seminarium kształci przyszłych księży oraz świeckich pracujących w przyszłości dla dobra wspólnoty, według własnego programu metodyczno-wychowawczego.
Alumni Wyższego Seminarium Duchownego PNKK w RP odbywają swe studia teologiczne na jednej z chrześcijańskich uczelni. Przyjęcie do Seminarium jest więc również warunkowane przyjęciem na studia teologiczne. Obecnie seminarium jednak kształci w szybkim trybie na podstawie zaliczeń odpowiednich przedmiotów. Kościół uznaje seminarium za podstawowe i niezbędne środowisko formacji kandydatów do kapłaństwa. Formacja seminaryjna obejmuje wymiary: ludzki, duchowy, intelektualny i pastoralny. Jej zasadniczym celem jest całkowite związanie z Jezusem Chrystusem, "który wzywa do obcowania z sobą i do udziału w swojej misji zbawienia". Bezpośrednio odpowiedzialnymi za formację w Seminarium są w imieniu Administratora Kościoła - Rektor i wspólnota moderatorów. Zakres studiów teologii dla kandydatów do kapłaństwa obejmuje podstawowe dyscypliny filozoficzne i teologiczne oraz przygotowanie pedagogiczno-katechetyczne i pastoralne. Do głównych przedmiotów należą: nauki biblijne,
teologia
dogmatyczna,
teologia
moralna, pastoralna, liturgika, katechetyka, nauka społeczna Kościoła, historia Kościoła, historia filozofii,
filozofia
systematyczna, antropologia,
etyka
,
psychologia
,
pedagogika
,
homiletyka
, katechetyka. Ze studiami związana jest również praktyka pastoralna i katechetyczna w parafii. Uczelnia nie ma prawa nadawania tytułów naukowych.
Suwerenny Zakon Rycerzy Świętej Trójcy - Rycerze Boga
Suwerenny Zakon Rycerzy Świętej Trójcy - Rycerze Boga - powstał w
2009
roku w środowisku
parafii polskokatolickiej pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła w Szczecinie
, w podziemiach świątyni parafialnej miała się znaleźć jego siedziba[8]. W całości przeszedł pod jurysdykcję Polskiego Narodowego Katolickiego Kościoła.
Zakon jest nowożytnym Zakonem o charakterze rycerskim, posiada swoją Konstytucję i Rząd. Podstawowym celem Zakonu jest działanie na rzecz zdrowia wszystkich wiernych, potrzebujących i chorych poprzez stosowanie hydroosmotycznych metod oczyszczania i właściwego odżywiania. Rycerze Zakonu stanowią honorową straż rycerską (gwardię) dla każdorazowego zwierzchnika PNKK w RP i wyznaczonych przez niego
biskupów
. Ma około 400 członków, zarejestrowanych w Polsce 146. W roku 2010 Zakon powołał trzy Ambasady- w Hong Kong, Niemczech i na Ukrainie, jeden Katolicki Klub Sportowy Karate, Powszechne Ubezpieczenie Społeczne, Internetową telewizje Rycerska TV i uruchomił w Pogorzelicy w ośrodku rehabiltacji dział Kąpieli Świetojańskich. Jednocześnie została powołana Sekcja Dam i sekcja jazdy konnej. Kapituła Generalna Zakonu w dni 23.09.2010 i 24.09.2010 uchwaliła powołanie Zakonnego Cechu Wodolecznictwa. Następnie Kapituła Generalna uchwaliła 08.10.2010 erygowanie drugiego klubu sportowego pod nazwą Katolicki Klub Sportowy Opole. KKS-Opole będzie w odmianie od pierwszego klubu utworzonego przez zakon klubem wielu sekcji sportowych.
Stowarzyszenie Dzieciątka Jezus w Suwerennym Zakonie Rycerzy Św. Trójcy
Przy zakonie jako jednostka nieposiadająca osobowości prawnej działa, istniejące już w latach 60., stowarzyszenie dzieciątka Jezus. Zostało ono reaktywowane. W latach 60. działało Stowarzyszenie przy Parafii Narodowej p.w. Św. Apostołów Piotra i Pawła. Dziś jest jednostką Kościoła Narodowego w Zakonie i ma charakter ekumeniczny. Stowarzyszenie prowadzi przedszkole dla członków zakonu oraz szkółkę języka niemieckiego i rosyjskiego.
Powszechne Ubezpieczenie Społeczne
PUS jest fiduciarną jednostką Suwerennego Zakonu Świętej Trójcy nie posiadającej osobowości prawnej. Tym samym gwarantuje i odpowiada cały zakon całym majatkiem zakonnym za depozyty. PUS ma zadanie dla rycerzy i ich rodzin zabezpieczyć dzięki programu ubezpieczeniowemu ich zdrowie, godziwą emeryturę oraz złagodzić szkody powypadkowe. PUS ma programy emrytalne, rentowe, rehabilitacyjne oraz ubezpieczenia Wellness Insurance dla dam, rycerzy oraz nowicjuszy. Specialnoscią sś programy ubezpieczeniowe pokrywające hydroterapie prowadzone przez bioenergoterapeutów wodolecznictwa. 30.10.2010 PUS uruchomił dostępnosć programów ubezpieczeniowych onlinie.
Instytut Naukowo Badawczy im Księdza Biskupa Franciszka Hodura
Instytut Naukowo Badawczy im Ks. Bp. F Hodura jest jednostką organizacyjną zakonu, prowadzi badania nad właściwościami Hydroterapii inaczej sztuki Wodolecznictwa. Wydaje nowe receptury i opracowania mieszanki do kąpieli Świętojańskich prowadzonych na placówkach zakonnych. Wyniki są wiążące dla Bioenergoterapeutów Wodolecznictwa Cechu Zakonnego.
Zgromadzenie Sióstr i Braci Miłosierdzia Bożego - Dobrzy Samarytanie
Zgromadzenie Sióstr i Braci Miłosierdzia Bożego - Dobrzy Samarytanie - świeckie zgromadzenie powstałe po likwidacji w
2008
roku Parafialnego Domu Opieki "Samarytanin". W ramach zgromadzenia działa Dom Opieki Społecznej "Samarytanin".
Zgromadzenie Sióstr i Braci Miłosierdzia Bożego otwarte jest dla wszystkich ludzi dobrej woli, którzy na wzór ewangelicznego, miłosiernego Samarytanina i za przykładem wszystkich pobożnych mężów i niewiast, pragną we wspólnocie, służyć Bogu, pomagać bliźnim i korzystać z uczciwej, chrześcijańskiej pomocy. Zgromadzenie ma charakter
ekumeniczny
, w duchu
Taizé
. Do zgromadzenia należeć mogą katolicy, chrześcijanie innych wyznań, ludzie poszukujący Boga - osoby świeckie, kobiety i mężczyźni, osoby samotne i małżonkowie. Przynależność do zgromadzenia nie wymaga opuszczenia swego domu rodzinnego czy Rodziny, jak również rezygnacji z małżeństwa.
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
