Międzynarodowy Port Lotniczy Katowice w Pyrzowicach Katowice Airport
Terminal B Portu lotniczego Katowice Airport Terminal B Portu lotniczego Katowice Airport
Typ	cywilne
Kod IATA	KTW
Kod ICAO	EPKT
Miasto	Pyrzowice , Polska
Strefa czasowa	UTC +1
Współrzędne	50°28'27″N 19°04'48″E / 50.47417, 19.08
Wysokość	303 m n.p.m.
Statystyki ruchu ( 2008 ), źródło
Liczba pasażerów	2 426 942 (+21,59%)
Cargo	11 819 (+51,62%) t
Liczba operacji	27 030 (+10,37%)
Drogi startowe
Kierunek 09/27:	Beton , 2 800 x 60 m
Częstotliwości radiowe
Wieża:	KATOWICE TOWER 129,950 MHz
Wydawanie zgody:	KATOWICE DELIVERY 121,800 MHz
Zbliżanie:	KATOWICE APPROACH 121,075 MHz 134,675 MHz
Strona internetowa

Stanowiska odpraw w terminalu B

Międzynarodowy Port Lotniczy Katowice Airport w Pyrzowicach, od stycznia 2009 - Katowice Airport^[1], kod IATA : KTW, kod ICAO : EPKT) - międzynarodowy port lotniczy położony niedaleko miejscowości Pyrzowice , około 30 km na północ od centrum Katowic . Znajduje się na terenie dwóch gmin: Ożarowice i Mierzęcice , a zarazem na pograniczu dwóch powiatów: tarnogórskiego i będzińskiego .

Katowice Airport jest centralnym lotniskiem Górnośląskiego Związku Metropolitalnego i regionalnym portem lotniczym całego województwa śląskiego . Pod względem liczby odprawianych pasażerów jest to obecnie 3. polski port lotniczy , natomiast pod względem liczby operacji lotniczych znajduje się na 4. miejscu . Port posiada dwa terminale pasażerskie o łącznej przepustowości ponad 3,6 mln pasażerów rocznie.

Historia

Lotnisko powstało w miejscu dawnego, założonego przez Niemców w czasie II wojny światowej lotniska zapasowego. Do budowy lotniska wybrano bagnisty teren pomiędzy miejscowościami Pyrzowice , Zendek i Mierzęcice . Po wysiedleniu ludności zamieszkującej tereny przyszłego lotniska i jego otuliny przystąpiono do prac melioracyjnych. Wzdłuż planowanych pasów startowych wykonano drenaż oraz odwodnienie całego terenu. Wody odprowadzono do stawu z posadzoną wikliną spełniającego rolę oczyszczalni. Następnie nawieziono ziemię i wyrównano teren. Przy niwelacji terenu zastosowano różne warstwy materiału, prawdopodobnie w celu uzyskania odpowiedniego odwodnienia przyszłego lotniska.

W wyniku decyzji o przeznaczeniu lotniska na bazę dla samolotów eksperymentalnych wybudowano na planie trójkąta trzy drogi startowe :

• 14/32 o długości 1000 metrów
• 04/22 o długości 1500 metrów
• 09/27 o długości 1449 metrów

Drogi startowe miały ok. 50 metrów szerokości i pokryte były nawierzchnią bitumiczno - betonową (inne źródła: asfaltowo - bazaltową ). Najczęściej używana była droga startowa na kierunku 09/27, prawdopodobnie ze względu na usytuowanie na kierunku wschód-zachód i przewagę wiatrów zachodnich w tym rejonie. Obecnie w tym miejscu wybudowana jest droga startowa lotniska cywilnego.

Do lotniska doprowadzono bocznicę kolejową z Miasteczka Śląskiego oraz Zawiercia . Jako zaplecze zostały wybudowane trzy hangary oraz skład bomb. Obsługa lotniska i piloci zakwaterowani byli w prefabrykowanych drewnianych domkach, rozebranych w latach 1979 - 1980 , oraz barakach.

Po śmierci 17 listopada 1941 gen. Ernsta Udeta , asa lotnictwa Luftwaffe, lotnisko zostało nazwane Udetfeld. Początkowo lotnisko spełniało rolę obrony przeciwlotniczej Górnego Śląska i lotniska etapowego dla samolotów latających na wschód.

Do utworzenia tu lotniska doświadczalnego przyczynił się niemiecki konstruktor H. G. Moeller, pracujący w zawierciańskich zakładach zbrojeniowych. Lotnisko zostało wyposażone w urządzenia obsługujące myśliwce z napędem rakietowym Messerschmitt Me 163 wersje A i B, powołano tu także szkołę pilotażu tych samolotów. Z jej absolwentów utworzono dwie eskadry samolotów Me 163 oraz zaczątek trzeciej. Z bazy korzystali także kadeci ze szkół lotniczych z Rudnik oraz Częstochowy . Na lotnisku przeprowadzano także próby z granatnikiem Panzerschreck .

18 stycznia 1945 Niemcy opuścili lotnisko bez walki. Częściowo zaminowali je oraz zniszczyli pas startowy poprzez detonację ładunków wybuchowych ułożonych na pasach startowych. Lotnisko zostało zajęte 23 stycznia 1945 i odbudowanie przez lotnictwo radzieckie . Zlikwidowali oni częściowo drogi startowe 14/32 i 04/22 (pozostałości widoczne są do dziś w północno-wschodniej części lotniska). Wzdłuż drogi startowej 09/27 zbudowali ziemny awaryjny pas startowy oraz zasypali leje po bombach i ładunkach wybuchowych. Ślady po lejach, ze względu na odmienny kolor roślinności, widoczne są z powietrza po dziś dzień.

Następnie lotnisko zostało przejęte przez wojsko polskie z przeznaczeniem na lotnisko zapasowe. W latach 1949 - 1951 lotnisko zostało przystosowane dla samolotów odrzutowych. Zlokalizowano tu 39 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego , wyposażony w samoloty odrzutowe MiG-19 (później MiG 21). Pułk został rozwiązany w 1987 . W jego miejsce powołano 1 batalion zabezpieczenia oraz Bazę Statków Powietrznych, której zadaniem była likwidacja zbędnych dla wojska samolotów. W latach 90. na lotnisku stacjonowała 2 eskadra 11 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego ze Strachowic .

W latach dziewięćdziesiątych XX wieku lotnisko przekazano w ręce cywilne; stało się ono zalążkiem współczesnego portu. Ten stan trwał do początku 2000 , kiedy to równolegle funkcjonowało lotnisko cywilne i wojskowe. Obecnie lotnisko jest pod zarządem cywilnym. Od 1 stycznia 2009 lotnisko zmienia nazwę na Katowice Airport.

Chakterystyka

Poczekalnia w terminalu A

Lotnisko jest najwyżej położonym cywilnym portem lotniczym w Polsce i charakteryzuje się dobrymi warunkami atmosferycznymi - to jest mniejszą niż na innych lotniskach ilością dni uniemożliwiających lądowanie. W zasięgu tego portu lotniczego jest około 11 milionów mieszkańców, w tym mieszkańcy okolic Ostrawy w Czechach .

Terminale

Lotnisko w Pyrzowicach posiada dwa terminale pasażerskie o łącznej powierzchni 21300 m² i przepustowości ponad 3,6 mln pasażerów rocznie (przepustowość godzinowa: 1170 pasażerów)^[2]. Otwarcie części ogólnodostępnej i strefy przylotów Terminalu B odbyło się 9 lipca 2007 , a strefy odlotów - 30 lipca 2007 . W planach zarządcy lotniska jest także budowa trzeciego terminala.

Port lotniczy posiada jeden terminal cargo . Jego powierzchnia wynosi 5378 m² . Głównymi użytkownikami składów są m.in. DHL , Izba Celna w Katowicach , TNT Express i UPS . Pod względem tonażu ładunków przewiezionych ruchem lotniczym rocznie, lotnisko w Pyrzowicach zajmuje drugie miejsce w Polsce po warszawskim Okęciu^[3]. Wg statystyk ULC przewieziono 3 290 ton w 2005 , 3 243 ton w 2006 , 6 113 ton w 2007 i 7 782 ton w 2007 ^[4].

Wyposażenie techniczne

W porcie lotniczym Katowice Airport w użytku jest system wspomagania lądowania przy ograniczonej widzialności ILS (Instrument Landing System) THALES 420^[5]. Jest to urządzenie kategorii pierwszej, czyli prowadzące od granicy zasięgu do wysokości 60 m (200 stóp) nad płaszczyzną drogi startowej przy widzialności (RVR - runway visual range) 800 m (2400 stóp). Aktualnie jest to najnowocześniejszy tego typu system funkcjonujący na polskich lotniskach. Koszt inwestycji zrealizowanej przez Polską Agencję Żeglugi Powietrznej wyniósł 3 mln zł.

Podstawowe dane techniczne pyrzowickiego ILSa^[5]:

• Zasięg (pokrycie) ILS dla odbioru kierunku lądowania wynosi 18 NM .
• System składa się z dwóch zespołów urządzeń:
  • Nadajnik kierunku: Localizer (LLZ); Marka i parametry urządzenia: THALES 421; częstotliwość pracy 109.9 MHz, moc 25 W
  • Nadajnik ścieżki schodzenia: Glide Path (GP); Marka i parametry urządzenia: THALES 422; częstotliwość pracy 333,8 MHz, moc 2 W
• Dodatkowo zestaw ILS jest uzupełniony o radiolatarnię DME do pomiaru odległości. Marka i parametry urządzenia: THALES 415; częstotliwość pracy 997 MHz, moc 100 W.

• Lotnisko posiada również nadajnik NDB KTC 285 KHz

Połączenia drogowe i kolejowe

Obecnie główną drogą prowadzącą do portu jest droga ekspresowa S1 , łącząca go z drogami DK1 i DK78 . W bezpośrednim sąsiedztwie lotniska ma przebiegać projektowana autostrada A1 . Planowany węzeł Pyrzowice ma połączyć tą autostradę z drogą S1 a także, po wybudowaniu, kończącą tu swój bieg, drogą ekspresową S11 . Kursują tu bezpośrednie połączenia autobusowe między innymi z Katowic , Krakowa , Gliwic i Częstochowy .

Planowane jest zbudowanie połaczenia kolejowego na trasie Katowice - Chorzów - Bytom - Piekary Śląskie - Pyrzowice. Na odcinku Bytom - Pyrzowice (24 km) linia kolejowa zostanie zbudowana od podstaw. Czas dojazdu z Katowic ma wynosić około 35 minut^[6].

Rozwiązaniu takiemu sprzeciwiają się jednak mieszkańcy Zagłębia Dąbrowskiego , którzy nie zgadzają się z wyborem wariantu połączenia omijającego Sosnowiec , a także nie wykorzystującego istniejącej linii kolejowej do Zawiercia . Za wariantem proponowanym przez radnych z Zagłębia przemawia również szansa rozbudowy sieci o połączenia z Częstochową i Krakowem ^[7]. Pod koniec maja 2009 tory od strony Zawiercia zostały częściowo rozebrane.

Linie lotnicze i kierunki lotów

Terminal A

• Ryanair ( Birmingham , Dublin , Londyn-Stansted )
• Wizz Air ( Burgas [sezonowo], Cork , Doncaster/Sheffield , Kijów Borispol , Liverpool-John Lennon , Londyn-Luton )

Terminal B

• Lufthansa ( Frankfurt )
  • obsługiwane przez Lufthansa CityLine ( Düsseldorf )
  • obsługiwane przez Eurowings ( Düsseldorf )
• LOT ( Monachium , Turyn , Warszawa-Okęcie )
• Wizz Air ( Barcelona , Bruksela-Charleroi , Kolonia/Bonn , Dortmund , Eindhoven , Forlì , Frankfurt-Hahn , Madryt-Barajas , Malmö-Sturup , Bergamo-Orio al Serio , Oslo-Torp , Paryż-Beauvais , Rzym-Ciampino , Sztokholm-Skavsta )

Cargo

• Polskie Linie Lotnicze LOT
  • obsługiwane przez Cargojet Airways ( Toronto-Hamilton )
• DHL
  • obsługiwane przez Atlantic Airlines ( Lipsk )
• FedEx
  • obsługiwane przez Air Contractors ( Frankfurt , Paryż-Charles de Gaulle )
• Sprint Air ( Warszawa )
• TNT Airways ( Liège , Warszawa )
• UPS
  • obsługiwane przez Farnair ( Kolonia/Bonn )

Czartery

Statystyki ruchu

Katowice Airport jest 3. najruchliwszym polskim portem lotniczym . W 2003 roku na lotnisku zaczęły operować tanie linie lotnicze . Dzięki temu liczba obsługiwanych połączeń zagranicznych znacząco wzrosła. Liczba pasażerów wzrosła z 257 tys. w 2003 roku, do 1,08 mln w 2005. Do 2009 roku liczba pasażerów rosła najszybciej spośród wszystkich polskich portów. Spowolnienie gospodarcze w 2009 roku spowodowało zatrzymanie tej tendencji. Po warszawskim Okęciu , Pyrzowice mają największą ilość połączeń czarterowych . Najwięcej samolotów z Katowic Airport jest odprawianych przez węgierskie tanie linie lotnicze Wizz Air . 8 października 2008 po raz pierwszy lotnisko odprawiło dwumilionowego pasażera w jednym roku .

1996 - 2009

2010

Rozwój portu

Planowana jest rozbudowa infrastruktury lotniska: rozbudowa terminali, budowa nowej, 3600 metrowej drogi startowej , równoległej do 2800 metrowej aktualnie istniejącej. Po zbudowaniu nowej drogi startowej, stara zostanie przemianowana na drogę kołowania

Zobacz też

• Port lotniczy Katowice-Muchowiec
• Polskie porty lotnicze
• 2 Eskadra Lotnictwa Myśliwskiego Mierzęcice

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Portal usługowy dla pasażerów lotniska w Pyrzowicach, finansowany ze środków Unii Europejskiej ( pol. )
• Strona katowickiego portu lotniczego ( pol.  •  ang.  •  niem.  •  fr.  •  cz.  •  ukr. )
• Strona lotniska w bazie danych World Aero Data (kod: EPKT) ( ang. )