Traktat Północnoatlantycki zwany też Traktatem Waszyngtońskim, jest porozumieniem zawartym w oparciu o Kartę Narodów Zjednoczonych , na podstawie którego powstało NATO . Został zawarty 4 kwietnia 1949 roku w Waszyngtonie , pomiędzy Belgią , Danią , Francją , Holandią , Islandią , Kanadą , Luksemburgiem , Norwegią , Portugalią , Stanami Zjednoczonymi , Wielką Brytanią i Włochami . Wszedł w życie 24 sierpnia 1949 .

W stosunku do Polski pakt wszedł w życie z chwilą złożenia dokumentów ratyfikacyjnych w depozycie rządu Stanów Zjednoczonych Ameryki co nastąpiło 12 marca 1999 . Dokumenty złożył minister spraw zagranicznych Bronisław Geremek . Uprzednio pakt został ratyfikowany przez Prezydenta RP Kwaśniewskiego 26 lutego 1999 na mocy upoważnienia Sejmu wyrażonego w ustawie z 17 lutego 1999 . Tekst paktu został opublikowany 19 października 2000 - Dz. U. z 2000 r. Nr 87, poz. 970 .

Traktat Waszyngtoński składa się z czternastu artykułów. Jego kluczowym elementem jest artykuł piąty, który mówi o tym, iż każdy atak na któregoś z członków NATO powinien być interpretowany przez pozostałe państwa członkowskie jako atak na nie same.

Jego pierwszy akapit brzmi on następująco: "Strony zgadzają się, że zbrojna napaść na jedną lub więcej z nich w Europie lub Ameryce Północnej będzie uznana za napaść przeciwko nim wszystkim i dlatego zgadzają się, że jeżeli taka zbrojna napaść nastąpi, to każda z nich, w ramach wykonywania prawa do indywidualnej lub zbjorowej samoobrony, uznanego na mocy artykułu 51 Karty Narodów Zjednoczonych, udzieli pomocy Stronie lub Stronom napadniętym, podejmując niezwłocznie, samodzielnie jak i w porozumieniu z innymi Stronami, działania jakie uzna za konieczne, łącznie z użyciem siły zbrojnej, w celu przywrócenia i utrzymania bezpieczeństwa obszaru północnoatlantyckiego."

Pomimo faktu, że artykuł ten obowiązywał przez okres zimnej wojny , kiedy państwa NATO spodziewały się ataku ze strony Związku Radzieckiego , nie został wówczas zastosowany. Pierwszy raz artykuł został wprowadzony przez Stany Zjednoczone, po atakach z 11 września 2001 r. Zamach na World Trade Center i Pentagon .