Puck
Panorama miasta Puck - wieczorem
Herb Herb Pucka
Województwo	pomorskie
Powiat	pucki
Gmina • rodzaj	Puck miejska
Założono	XII wiek
Prawa miejskie	1348
Burmistrz	Marek Rintz
Powierzchnia	4,9 km²
Wysokość	0 - 20 m n.p.m.
Ludność (2009) •  liczba •  gęstość •  aglomeracja	11 361 (2009) 2315,3 os./km² ok. 1 080 700 ( aglomeracja gdańska )
Strefa numeracyjna	+48 58
Kod pocztowy	84-100
Tablice rejestracyjne	GPU
Położenie na mapie Polski Puck
54°42'N 18°24'E / 54.7, 18.4 Na mapach: 54°42'N 18°24'E / 54.7, 18.4
TERC ( TERYT )	6222911031
Miasta partnerskie	Cieszyn ( Polska ) Guéret ( Francja ) Konz ( Niemcy ) Stein ( Niemcy )
Hasło promocyjne : Miasto Puck - Niezapomniany Nadmorski Klimat
Urząd miejski ul. 1 Maja 13, 84-100 Puck
Strona internetowa miasta

Kościół farny pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Pucku

Pomnik gen. Józefa Hallera

Ryglowy szpitalik dla ubogich z XVIII wieku

Neogotycki ratusz z XIX wieku

Marina w Pucku

Restauracja na molo w Pucku

Położenie Pucka na tle powiatu puckiego

Puck ( kaszub. Pùck lub też Pùckò, niem. Putzig)^[1] – miasto w województwie pomorskim , siedziba władz powiatu puckiego i gminy Puck . Leży na Kaszubach u ujścia Płutnicy do Zatoki Puckiej . Według danych z 30 czerwca 2007 miasto miało 11 345 mieszkańców^[2]. Puck jest powiatowym centrum ratunkowym, przeciwpożarowym oraz porządku publicznego, ośrodkiem oświatowym w zakresie szkolnictwa ponadgimnazjalnego i specjalnego, lokalnym centrum kulturalnym oraz sportowo-rekreacyjnym.

Położenie

Puck leży na Pomorzu Gdańskim u ujścia Płutnicy do Zatoki Puckiej , w północno-wschodniej części Kępy Puckiej , na Pobrzeżu Gdańskim .

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa gdańskiego .

Struktura powierzchni

Dzielnice

W Pucku można wyróżnić osiem dzielnic:

• Centrum (Stare Miasto) – o zabytkowej zabudowie,
• Osiedle Derdowskiego, Nowy Świat, Majkowskiego – znajdują się tutaj liczne domy wielorodzinne,
• Grodzisko – nowa dzielnica z prowadzoną rozbudową,
• Rozgard – nadmorska część miasta częściowo położona na terenie Nadmorskiego Parku Krajobrazowego
• Zamkowa – dzielnica położona nad morzem, obecnie modernizowana,
• Osiedle Elizy Orzeszkowej – domy jednorodzinne, obecnie rozbudowywane zabudowania szeregowe
• Osiedle Artystów – domy jednorodzinne,
• Osiedle Swarzewskie - domy jednorodzinne, obecnie prowadzona rozbudowa.

Użytkowanie gruntów

Miasto stanowi 0,85 % powierzchni powiatu. Użytkowanie gruntów w 2005 [1]

Demografia

Ludność Pucka – stan na dzień 30.06.2007^[2]

Liczba ludności Pucka w latach 1895–2007^[]

Historia

Początki osadnictwa sięgają wczesnego średniowiecza . W II połowie XIII w Pucku istniał gród kasztelański książąt wschodniopomorskich. Od 1309 we władaniu Krzyżaków , siedziba komturii , prawa miejskie uzyskał z rąk niemieckich w 1348 .

Podczas wojny trzynastoletniej ( 1454 – 1466 ) mieszczanie puccy stanęli po stronie Polski . W 1457 w Pucku znalazł schronienie wygnany król Szwecji Karol VIII Knutsson Bonde . W zamian za 15 tys. marek pruskich otrzymał w zastaw od Kazimierza Jagiellończyka Ziemię Pucką (980 km2). Państewko puckie istniało formalnie do 1460 kiedy to Puck zdobyli Krzyżacy, później król znalazł schronienie w Gdańsku .

W 1466 włączono Puck do Prus Królewskich , będących od 1569 częścią Korony (wcześniej podlegały jej na zasadach autonomicznych). Siedziba starostwa powiatowego, miejsce sejmików szlacheckich i sądów grodzkich. Za czasów panowania Wazów twierdza i baza floty polskiej.

W połowie XVIII miasto podupadło i w 1772 zostało włączone do państwa Fryderyka Wielkiego . W 1818 zostało siedzibą powiatu w rejencji gdańskiej (nosiło wówczas nazwę Putzig), wówczas jego znaczenie nieznacznie wzrosło. W owym czasie wytwarzano tu słynne na całe Pomorze piwo puckie.

10 lutego 1920 odbyły się tu tzw. zaślubiny Polski z morzem z udziałem generała Hallera .

1 lipca 1920 w Pucku utworzona została Baza Lotnictwa Morskiego - pierwsza jednostka polskiego lotnictwa morskiego. Do września 1939 Puck był garnizonem Morskiego Dywizjonu Lotniczego . Przy dywizjonie funkcjonował Posterunek Żandarmerii Puck . Jesienią 1937 w Pucku sformowany został Kaszubski Batalion Obrony Narodowej .

15 sierpnia 1922, w czasie obchodów drugiej rocznicy "Cudu nad Wisłą" , miała miejsce tragiczna w skutkach "katastrofa lotnicza" .

Aż do 1926 Puck oraz Hel były jedynymi polskimi portami nad morzem (poza Gdańskiem ). W tym samym roku miasto spotkała degradacja – zlikwidowano powiat pucki włączając miasto i okolice do powiatu morskiego z siedzibą w Wejherowie .

W latach 1939–1945 miasto pod okupacją niemiecką. W okresie 1941–1944 istniał tu obóz pracy, gdzie więźniowie produkowali części do samolotów. W 1956 reaktywowano powiat pucki , który istniał do 1975 i ponownie od 1999.

Turystyka

Zabytki

• Gotycki kościół parafialny św. Piotra i Pawła z XIII z ufundowaną przez Weiherów kaplicą,
• Szpital barokowy (drewniany) z ok. 1720 , mieści się w nim oddział Muzeum Ziemi Puckiej im. Floriana Ceynowy ,
• Dawny klasztor sióstr sercanek,
• Zabytkowe kamienice miejskie z połowy XVIII i XIX ,
• Pozostałości (fragmenty fundamentów) średniowiecznego zamku krzyżaków ,
• Neogotycki ratusz z 1865 ,
• Dom modernistyczny z lat 30. XX, ul. Męczenników Piaśnicy 5,
• Dom modernistyczny z lat 30. XX, ul. Męczenników Piaśnicy 9,
• Poczta modernistyczna z lat 30. XX, ul. Morskiego Dywizjonu Lotniczego 11

Miejsca pamięci i pomniki

• Pomnik Antoniego Abrahama ,
• Pomnik gen. Józefa Hallera ,
• Słupek zaślubinowy,
• Pomnik Braterstwa Broni,
• Tablica pamięci bł. ks. kmdr ppor. Władysława Miegonia,
• Pomnik poległych lotników MDL ,
• Miejsca pamięci ofiar II wojny światowej,

Atrakcje

• Port Puck i molo
• Strzeżone plaże ,
• Rejsy wycieczkowe po zatoce puckiej ,
• Strusia farma,
• Letnie festiwale na plaży,
• Dwunastu Apostołów – pomnik przyrody nieożywionej nad brzegiem morskim, stanowiący grupę głazów narzutowych (największy o obwodzie 7,5 m , wysokość 1,6 m ),
• Muzeum Ziemi Puckiej im. Floriana Ceynowy .

W okolicy

• Groty Mechowskie w pobliskim Mechowie ,
• Zamek w Rzucewie ,
• Sanktuarium w Swarzewie ,
• Pomnik Antoniego Abrahama w Zdradzie

Szlaki turystyczne

Piesze

• Niebieski 33-kilometrowy szlak z Pucka do Wejherowa . Prowadzący krawędzią Kępy Puckiej przez Rzucewo dalej przez Mrzezino do lasów wejherowskich, aż do kalwarii.
• Z Pucka do Krokowej .
• Szlak z Pucka do Swarzewa przez Nadmorski Park Krajobrazowy .

Rowerowe

• Ścieżka rowerowa brzegiem Zatoki Puckiej , przez miejscowości nadmorskie, do Helu .

Motoryzacyjne

• "Trasa Morska" - szlak ma długość 57 km i prowadzi z Redy przez Puck, miejscowości nad Zatoką Pucką do Helu .
• "Trasa Kaszubska" - szlak liczy 78 km i biegnie ze wsi Piaśnica Wielka przez Małe Trójmiasto Kaszubskie , Rzucewo , Puck, Mechowo do Krokowej .
• "Trasa Nadmorska" - trasa liczy 65 km i zatacza koło z Redy przez Puck, Rozewie , Jastrzębią Górę , Karwię oraz Krokową , z powrotem do Redy.

Wodne

• Szlaki jachtowe z Pucka do wybranego miasta na Półwyspie Helskim lub Trójmiasta .

Sport i rekreacja

Entuzjaści żeglarstwa, windsurfingu i innych sportów wodnych mają możliwość korzystania z Zatoki Puckiej . Co roku organizowane są na niej Mistrzostwa Europy i Świata w różnego rodzaju klasach żeglarskich i windsurfingowych. W Pucku odbywają się systematycznie Maratony Ziemi Puckiej (także dla niepełnosprawnych na wózkach). Można również uprawiać kolarstwo (kilka razy z rzędu przez Puck przebiegała trasa Tour de Pologne ). We wrześniu 2006 został ukończony odcinek Swarzewo – Puck, który jest częścią obecnie budowanej Nadmorskiej Ścieżki Rowerowej z Gdyni do Helu ^[].

Obiekty sportowe

• Miejski Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji (hale sportowe, kręgielnia, siłownia i strzelnica), ul. Lipowa 3c)
• Stadion, ul. Lipowa
• Boisko do piłki plażowej k. mola, ul. Żeglarzy
• Harcerski Ośrodek Morski – przystań żeglarska, ul. Żeglarzy 1
• Szkoła Windsurfingu na plaży
• Korty tenisowe przy SP Puck, ul. Przebendowskiego 27
• Boisko ze sztuczną trawą przy Hotelu Delfin oraz przy MOKSiR`rze, ul. Lipowa
• Boisko ze sztuczną nawierzchnią do piłki nożnej, ręcznej, tenisa oraz koszykówki Orlik przy SP Puck

Szkolne hale sportowe

• Szkoła Podstawowa im. Mariusza Zaruskiego w Pucku, ul. Przebendowskiego 27
• Publiczne Gimnazjum im. Morskiego Dywizjonu Lotniczego w Pucku, ul. Nowy Świat 12
• Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego w Pucku, ul. Morskiego Dywizjonu Lotniczego
• Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Bohaterów Helu w Pucku, ul. Kolejowa 7
• Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Pucku, ul. Zamkowa 5

Kluby sportowe

• Lekkoatletyczny Klub Sportowy Ziemi Puckiej, ul. Lipowa 3c
• Międzyszkolny Klub Sportowy Korab, ul. Lipowa 3a
• Uczniowski Klub Sportowy Zatoka, ul. Przebendowskiego 27
• Klub Strzelecki Grot, ul. Lipowa 3a
• Klub Kręglarski, ul. Lipowa 3a
• Klub Szermierczy, ul. Lipowa 3a
• Klub wietnamskiej sztuki walki VoQuyen, ul. Kolejowa 7
• Klub Taichi, ul. Kolejowa 7
• Klub systemu samoobrony ESDS - Explosive Self Defence, ul. Kolejowa 7

Osoby urodzone i związane z Puckiem

Lista osób urodzonych w Pucku, które mają biogram na Wikipedii:

• Mirosław Gronicki , minister finansów w rządzie Marka Belki
• Artur Jabłoński , prezes Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego
• Weronika Korthals , piosenkarka
• Romuald Orzeł ,prezes TVP
• Daniel Pliński , siatkarz, reprezentant Polski, srebrny medalista mistrzostw świata w Japonii
• Kazimierz Plocke , wiceminister Rolnictwa i Rozwoju Wsi w rządzie Donalda Tuska
• Aneta Szyłak , krytyk sztuki, kurator wystaw
• Marcin Wika , siatkarz, reprezentant Polski
• Mikołaj Sarnecki , siatkarz grający w Pamapolu Wieluń

Szkoły i placówki oświatowe w Pucku

• Szkoły:
  • Szkoła Muzyczna I st. i Ognisko Baletowe im. Stanisława Moniuszki
  • Szkoła Podstawowa im. Mariusza Zaruskiego w Pucku
  • Gimnazjum im. Morskiego Dywizjonu Lotniczego w Pucku
  • Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego w Pucku
  • Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Bohaterów Helu w Pucku
  • Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Pucku

• Przedszkola:
  • Przedszkole "Grzybek"
  • Przedszkole im. Jana Brzechwy
  • Przedszkole "Pod tęczą"

Parafie rzymskokatolickie

• Parafia pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Pucku
• Parafia św. Faustyny Kowalskiej w Pucku

Sąsiednie gminy

Granica lądowa z gmina wiejską Puck . Od północy i pn.-wsch. miasto sąsiaduje z Zatoką Pucką .

Zobacz też

• Puck (stacja kolejowa)
• Synagoga w Pucku
• Cmentarz żydowski w Pucku
• stanowisko archeologiczne w zakolu Zatoki Puckiej
• atak floty duńskiej na Puck 1571

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona Pucka
• Miasto Puck
• Puck w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich , Tom IX (Poźajście – Ruksze) z 1888 r.
• Mapy: Emapi • Google Maps • Targeo • Zumi
• Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi

Przypisy