Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Robinia akacjowa

Robinia akacjowa

Robinia akacjowa

Systematyka [1]
Domena : eukarionty
Królestwo : rośliny
Klad : rośliny naczyniowe
Klad : Euphyllophyta
Klad : rośliny nasienne
Klasa : okrytonasienne
Klad : dwuliścienne właściwe
Rząd : bobowce
Rodzina : bobowate
Rodzaj : robinia
Gatunek :robinia akacjowa
Nazwa systematyczna
Robinia pseudoacacia L.
Sp. pl. 2:722. 1753
Gatunek leczniczy
Gatunek trujący
Liście robinii akacjowej
Kwiaty
Strąki
Przekrój poprzeczny pnia

Robinia akacjowa, grochodrzew biały, robinia biała, grochodrzew akacjowaty (Robinia pseudoacacia L. ) – gatunek drzew należący do rodziny bobowatych . Pochodzi z Ameryki Północnej , z obszaru USA (stany: Pensylwania , Wirginia Zachodnia , Illinois , Missouri , Oklahoma , Georgia , Kentucky ), ale rozprzestrzeniła się i aklimatyzowała na wszystkich (z wyjątkiem Antarktydy) kontynentach świata[2]. Do Europy sprowadzona została w roku 1601 jako drzewo ozdobne, była sadzona w parkach, później także w lasach[3]. Samorzutnie rozprzestrzenia się w środowisku naturalnym. Gatunek inwazyjny , powoduje znaczne zmiany siedliskowe i jest trudny w zwalczaniu. Status gatunku we florze Polski : kenofit , agriofit .

Spis treści

Morfologia

Pokrój
Drzewo dorastające do 25 m wysokości o koronie luźnej i nieregularnej. Pień rozwidla się nisko nad ziemią w grube konary . Rośnie przez ok. 30-40 lat, potem jej wzrost ustaje. Jest jak na drzewa rośliną krótkowieczną – żyje 100 do 150 lat (choć wyjątkowo zdarzają się osobniki nawet 250-letnie).
Pędy
Kora ciemna, głęboko spękana, gałązki lśniące i czerwonobrunatne, w górnej części bruzdowane, dołem gładkie. Pąki są niewidoczne, gdyż ukryte są w korku pod blizną liściową. U nasady każdego liścia występują prostopadle do pędu dwa duże, ciemnobrązowe ciernie . Ciernie te są przekształconymi przylistkami . Pomiędzy cierniami występuje blizna (nasada liścia), a pod nią ukryte są 3 pączki.
Drewno
Dostarcza cennego drewna: jasnej barwy, lekkiego, twardego, odpornego na gnicie .
Korzenie
Początkowo tworzy silny korzeń palowy, potem silnie rozrastają się korzenie boczne. Bardzo łatwo tworzy liczne odrośla korzeniowe, dzięki czemu często czasami przyjmuje krzewiastą postać.
Liście
Ulistnienie skrętoległe. Liście nieparzysto pierzastozłożone z 7-21 listków eliptycznych lub jajowatych, o zaokrąglonych końcach. Na górnej stronie są jasnozielone, na spodniej szarozielone.
Kwiaty
Motylkowe, białe z żółtą plamką na żagielku, przedsłupne , silnie pachnące i tworzące grona długości 10-20 cm. Wewnątrz korony kwiatu 10 pręcików, z których 9 jest zrośniętych, 1 pręcik jest wolny.
Owoce
Nagie, gładkie i spłaszczone strąki , od września do wiosny pozostające na drzewie. Ich długość dochodzi do 12 cm. Wewnątrz są białej barwy i zawierają 6-8 brązowawych lub czarnych nasion o nerkowatym kształcie.

Biologia i ekologia

Występuje często w miejscach ciepłych i suchych – widne lasy, suche zarośla, zadrzewienia śródpolne. Wysusza podłoże w głębszych warstwach, natomiast wierzchnią warstwę wzbogaca w azot. W konsekwencji następuje żywiołowy rozwój roślinności azotolubnej na przykład z udziałem: pokrzywy zwyczajnej , bzu czarnego , glistnika jaskółcze ziele . Megafanerofit . Ma małe wymagania glebowe, jest natomiast rośliną światłolubną . Kwitnie od maja do czerwca, często powtarza kwitnienie. Przedsłupne kwiaty zapylane są przez błonkówki [4].

Cała roślina jest silnie trująca , ale zawartość trujących związków w roślinie jest bardzo zmienna[3]. Objawami zatrucia są mdłości, wymioty, bóle brzucha, wzdęcia, gorączka i zaburzenia widzenia[3].

Zastosowanie

  • Roślina ozdobna – Najcenniejszy gatunek robinii pod względem dekoracyjności i zapachu kwiatów. Sadzona bywa przeważnie w parkach i alejach. Jej ozdobnymi walorami są kwiaty, liście i piękny kształt korony. Dobrze znosi cięcie, często też jej korona bywa zagęszczana i formowana przez systematyczne przycinanie.
  • Roślina miododajna – miód akacjowy.
  • Roślina lecznicza  :
    • Surowiec zielarski  : kwiaty (Flos Pseudoacaciae = Flos Robiniae). Zawierają olejki eteryczne , kwasy organiczne , flawonoidy , sole mineralne , cukry , garbniki .
    • Działanie : moczopędne, rozkurczowe, żółciopędne. Naparów i wyciągów używa się w stanach zapalnych dróg moczowych i nerek, uszkodzeniu nerek przez trucizny, przy niewydolności krążenia a także dla pobudzenia trawienia. Napary polecane są dla alergików.
    • Zbiór i suszenie : zbiera się rozkwitające kwiatostany, suszy w miejscu cienistym i przewiewnym.
  • Kwiatostany po wysmażeniu można spożywać, np. w cieście naleśnikowym[5].
  • Drewno używane jest w stolarstwie, tokarstwie, wytwarza się też z niego wiele produktów; wodę kosmetyczną, żółty barwnik do jedwabiu i wełny. Ma dużą wartość opałową.

Kultywary

  • 'Umbraculifera' – odmiana kulista
  • 'Bessoniana' – odmiana Bessona
  • 'Frisia'
  • 'Rozynskiana' – odmiana Rożyńskiego

Ciekawostki

  • Najgrubsza robinia akacjowa na terenie Lasów Państwowych rośnie w miejscowości Łęgowo w powiecie Sulechów . Ma 507 cm obwodu i 20 metrów wysokości[6]
  • Robinia akacjowa często potocznie, ale nieprawidłowo jest nazywana akacją .
  • Nazwa robinia pochodzi od nazwiska francuskiego ogrodnika Jeana Robina, który jako pierwszy sprowadził ją do Europy[5].
  • Liście robinii w rytuale masońskim są symbolem nieśmiertelności, dlatego często są składane na grobach.

Przypisy

  1. Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website/Fabaceae ( ang. ). 2001–. [dostęp 2010-02-26].
  2. Germplasm Resources Information Network (GRIN) . [dostęp 2010-02-22].
  3. 3,0 3,1 3,2 Burkhard Bohne, Peter Dietze: Rośliny trujące: 170 gatunków roślin ozdobnych i dziko rosnących. Warszawa: Bellona, Spółka Akcyjna, 2008. . 
  4. Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973. 
  5. 5,0 5,1 Teresa Wielgosz: Wielka księga ziół polskich. Poznań: Publicat S.A., 2008. . 
  6. Robinia pospolita ( pol. ). Las Rysia Erysia. [dostęp 1 grudnia 2008].

Bibliografia

  1. Jindřich Krejča, Jan Macků: Atlas roślin leczniczych. Warszawa: Zakł. Nar. im. Ossolińskich, 1989. . 
  2. Anna Mazerant-Leszkowska: Mała księga ziół. Warszawa: Inst. Wyd. Zw. Zawodowych, 1990. . 
  3. W. Kulesza: Klucz do oznaczania drzew i krzewów. Warszawa: PWRiL, 1955. 
  4. Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. . 

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Robinia akacjowa":

Robinia akacjowa Robinia akacjowa Systematyka Domena : eukarionty Królestwo : rośliny Klad : rośliny naczyniowe Klad : Euphyllophyta Klad : rośliny nasienne Klasa : okrytonasienne Klad : dwuliścienne właściwe Rząd : bobowce Rodzina : bobowate Rodzaj : robinia Gatunek :Robinia akacjowa Nazwa systematyczna Robinia pseudoacacia L. Sp. pl. 2:722. 1753 ...

Przylistek ...

Głogów ...

Tarninów ...

Koprzywnica ...

Międzyzdroje ...

Busko-Zdrój parku występują klon pospolity , jesion wyniosły , klon jawor , klon polny , grab pospolity , Robinia akacjowa , lipa drobnolistna , kasztanowiec zwyczajny , wiąz szypułkowy . Spotkać też można brzozę ...

Pomnik przyrody włoski – 200 cm sofora japońska (perełkowiec, szupin) – 250 cm platan – 300 cm Robinia akacjowa – 300 cm rokitnik – 60 cm sosna Banksa – 275 cm sosna ...

Wola Kiedrzyńska ...

Leśny Park Kultury i Wypoczynku różne gatunki klonu i lipy oraz topole , wierzby , olsze , wiązy , brzozy , leszczyna , Robinia akacjowa , jarząb pospolity , kasztanowiec zwyczajny , jabłoń dzika i grusza pospolita [6].Krzewy i ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Robinia akacjowa":

211. Kształtowanie się szaty roślinnej Polski (plansza 7) ...

213. Gospodarka Polski. Lasy i wody jako bogactwa naturalne (plansza 8) ogólnej powierzchni lasów w Polsce (w %) Buk – 4% Olcha – 5% Brzoza i Robinia akacjowa – 2% Dąb, jesion, klon, jawor i wiąz – 6% Świerk – ...

117. Transport substancji, odporność i choroby roślin (plansza 13) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie