|
Ryga
Ryga (łot. Rīga, niem. Riga) – stolica Łotwy, miasto położone nad rzeką Dźwiną w pobliżu jej ujścia do Bałtyku w Zatoce Ryskiej. Jest głównym ośrodkiem gospodarczo-przemysłowym, komunikacyjnym (port morski, lotniczy i węzeł kolejowy Ryga Centralna), kulturalnym i naukowym kraju. Posiada liczne zabytki, w tym jeszcze z czasów średniowiecza. Jest wpisana na listę światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego UNESCO. Stanowi jedno z największych w Europie skupisk architektury secesyjnej.
Liczba mieszkańców: miasto 723,9 tys. (2007), aglomeracja 1033,5 tys. (2007).
Historia
Już w X wieku istniała rozwinięta osada plemienia Liwów u ujścia Dźwiny. Obecne miasto zostało założone w 1201 r. przez biskupa Alberta von Buxhövden i szybko stało się, jako jeden z członków Hanzy, ważnym ośrodkiem handlowym na wybrzeżu Bałtyku. W średniowieczu Ryga była jednym z najważniejszych portów bałtyckich. Do tego momentu zaczęły się w Rydze jak i całej Łotwie silne wpływy niemieckiej kultury, języka niemieckiego i niemieckie osadnictwo, a sytuacja ta trwała setki lat. Ryga należała do niemiecko-języcznego państwa zakonu kawalerów mieczowych, od 1561 do I Rzeczypospolitej. Od 1621 okupowana przez Szwecję, od 1660 należała do Szwecji. W 1710 okupowana przez wojska rosyjskie, w 1721 włączona do Rosji. W 1796 r. stała się stolicą guberni inflanckiej. W trakcie I wojny światowej zdobyta przez Niemców 3 września 1917.
Od 1255 Ryga była siedzibą katolickiej archidiecezji Prus, Inflant i Estonii, której podlegała m.in. diecezja chełmińska i diecezja warmińska. 28 listopada 1561 roku na mocy układu w Wilnie Ryga włączona została do Rzeczypospolitej. Lenno kurladzko-semigalskie otrzymał Gotthard Kettler, założyciel dynastii Kettlerów. 5 marca 1562 roku na zamku w Rydze Kettler złożył hołd lenny Zygmuntowi II Augustowi, który w zastępstwie króla polskiego przyjął Mikołaj Radziwiłł Czarny. Po unii lubelskiej w 1569 r. Ryga znalazła się pod wspólnym panowaniem Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Pod polską władzą zamek w Rydze znajdował się od 1565 roku, natomiast w roku następnym utworzono w Rydze kasztelanię. W 1566 nastąpiła sekularyzacja i w efekcie likwidacja arcybiskupstwa. Po pokonaniu Iwana Groźnego w roku 1580 uroczyście wjechał do miasta król Stefan Batory, który następnie w roku 1582 założył w nim kolegium jezuickie.
W roku 1601 pod miastem wojska polskie rozbiły wojska szwedzkie, a w roku 1605 we wsi Kircholm pod Rygą wojska Rzeczypospolitej pokonały przeważające siły szwedzkie. W toku następnych wojen Szwedzi zdobyli miasto w dniu 25 września 1621 roku, które pozostało pod ich panowaniem na mocy pokoju w Altmarku z 1629. W roku 1710 miasto zdobyli Rosjanie, jednak niedaleka Łatgalia nadal do 1795 roku pozostała w rękach polskich.
W latach 1919-1940 stolica niepodległego państwa łotewskiego. 18 marca 1921 podpisano tu traktat pokojowy między Polską a Rosją.
W 1940 wcielona do ZSRR. Zdobyta przez Niemców w II wojnie światowej w czerwcu, 1941 w początkowej fazie operacji Barbarossa. Zdobyta przez Armię Czerwoną w październiku 1944 i ponownie wcielona do ZSRR. Od 1991 ponownie stolica niepodległego państwa łotewskiego.
W 2003 roku w stolicy Łotwy został zorganizowany 48. Konkurs Piosenki Eurowizji
Inne hasła zawierające informacje o "Ryga":
Zygmunt III Waza
...
Armia Czerwona
wojsk szybkich odgrywała tradycyjnie
kawaleria
. Organizowano ją zarówno w dywizje jak i
bRygady
. W 1929 roku istniało 14 dywizji i 7 bRygad. 3 dywizje ...
Uniwersytet
...
1621
...
1622
...
Bitwa pod Kircholmem
...
1964
...
2006
...
Port lotniczy Kijów-Boryspol
Larnaka, Londyn-Gatwick [od 31 października], Mediolan-Malpensa, Moskwa-Szeremietiewo, Moskwa-Wnukowo, Neapol, Nowy Jork-JFK, Praga, Ryga, Petersburg, Sofia, Sztokholm-Arlanda, Tallinn, Taszkent, Tbilisi, Tel Awiw, Toronto-Pearson, Wilno, Warszawa)
Air ...
Ukraińska Powstańcza Armia
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Ryga":
115b Polityka ostatnich Jagiellonów. Pierwsze bezkrólewia. (plansza 2)
...
208 Walki o granice II Rzeczypospolitej (plansza 6)
...
056. Państwa Europy i ich mieszkańcy – część 1 (plansza 18)
się Jurgis.
Pochodzę z Łotwy i mieszkam w Rydze.
Jestem Łotyszem. Moja mama jest Łotyszką.
Ryga jest stolicą Łotwy.
W Łotwie mówi się po łotewsku.
...
|
