rym
rym - powtórzenie jednakowych lub podobnych układów brzmieniowych w zakończeniach wyrazów zajmujących ustaloną pozycję w obrębie wersu (w poezji) lub zdania (w prozie).
Rym pełni funkcję wierszotwórczą, instrumentacyjną i semantyczną (znaczeniową). W poezji współczesnej rymy mają mniejsze znaczenie niż w tradycyjnej, w wielu zaś jej przejawach zupełnie nie występują.
Rodzaje rymów -
żeńskie – posługujące się akcentem paroksytonicznym, nieodłączne od wiersza sylabicznego, np. "woda – uroda"
- męskie – oparte na akcencie oksytonicznym, właściwe wierszowi sylabotonicznemu, jak "zew – krew"
- daktyliczne – w języku polskim rzadkie, związane z akcentem proparoksytonicznym: "zakochać się – rozszlochać się"
- bogate – charakteryzują się nagromadzeniem współbrzmień spółgłoskowych, np. „piąstkom – cząstkom”,
- ubogie – nie posiadają wielu współbrzmień, np. „te – swe, mi – śni”,
- głębokie – obszar współdźwięczności wychodzi poza granice ustalone przez miejsce akcentowanej samogłoski; są równocześnie rymami bogatymi, np. „łabędzie – tak będzie”,
- dokładne (pełne, ścisłe) – utrzymują pełna identyczność głoskową na obszarze współdźwięczności,
- niedokładne (przybliżone) – nie operują identycznością głosek w obrębie obszarów rymowych, np. „domy – mody”,
- składane – ich przestrzeń rozciąga się poza granice pojedynczego wyrazu, np. „do dna – chłodna”,
- łamane – tworzą ekscentryczny efekt intonacyjno – semantyczny, są stylistycznie sfunkcjonalizowane (vide: "Gdy się człowiek robi starszy" Tadeusza Boya-Żeleńskiego),
- przygodne – pojawiają się sporadycznie, np. „tyleż tędy co wszędy”,
- gramatyczne – utworzone z wyrazów, których współbrzmienie wynika z identyczności końcówek gramatycznych, np. „spotkałem – uściskałem”,
- niegramatyczne – utworzone z wyrazów należących do różnych kategorii gramatycznych, np. „świat cały – bez chwały”,
- banalne (oklepane, częstochowskie) – utworzone z wyrazów często zestawianych ze sobą w pozycjach rymowych, tworzą ciąg wyeksploatowanych skojarzeń, np. „dal – żal”,
- rzadkie (wyszukane, trudne) – przeciwieństwo rymów banalnych, charakteryzują się niezwykłością doboru wyrazów,
- egzotyczne – wprowadzają słowa obce, np. „trytonów – pantalonów”,
- homonimiczne – powtarzanie tych samych wyrazów, np. „stokroć – stokroć”,
- kalamburowe – ujawniają dwuznaczność wyrazów i więzi znaczeniowe, np. „bogiń – albo giń”,
- asonans – rym oparty na identyczności samogłoskowej, np. „plama - trawa”,
- konsonans – rym oparty na identyczności spółgłoskowej, np. „gong – gang”.
Inne hasła zawierające informacje o "rym":
Tetrastych
w poezji lirycznej. Składa się z czterech
wersów
, najczęściej
izosylabicznych
i połączonych
rymami
(
parzystymi
,
okalającymi
lub
krzyżowymi
). Typowy dla tetrastychu jest
ośmio
-,
jedenasto
- lub ...
Tercyna
terza rima) –
strofa
otwarta złożona z 3
wersów
, zwykle 11-
zgłoskowych
, powiązana
rymami
ze strofą poprzednią i następną. Rymy mają następujący układ w kolejnych ...
Tonizm
w jednym
wersie
. W wierszu tonicznym może występować
przerzutnia
, bardzo ważny jest
rym
w
klauzuli
. Tonizm może być łączony w wierszu z
sylabizmem
(tak ...
Sylabizm
sylabicznego ukształtował
Jan Kochanowski
, u którego występuje
średniówka
w środku
wersu
oraz
rym żeński
w
klauzuli
wersu
. Od
renesansu
po
oświecenie
sylabizm jest głównym ...
Wiersz wolny
analogiczna i nie jest określona żadnymi regułami. W wierszu wolnym mogą występować
rymy
. Popularny w dwudziestoleciu międzywojennym i polskiej
poezji
XX wieku
. ...
Antoni Lange
chłodnego mózgowca, liryk o wyszukanej formie, starannej, wręcz wyrafinowanej organizacji, twórca, w którym intelekt zdławił instynkt"[10].Jako filozof zajmował się kwestiami
kosmologicznymi
w oparciu o ...
Środki stylistyczne
tautologiczny
eufemizm
eufonia
glosolalia
gradacja
groteska
homonimy
hiperbola
Instrumentacja głoskowa
inwersja
inwokacja
ironia
kolokwializm
kontrast
lipogram
metafora
(inaczej przenośnia)
metonimia
neologizm
oksymoron
onomatopeja
(wyrazy dźwiękonaśladowcze)ożywienie, zobacz animizacja
paradoks
parafraza
paralelizm składniowy
parenteza
paronomazja
personifikacja
peryfraza
pleonazm
polisyndeton
porównanie
porównanie homeryckie
powtórzenie
przenośnia, zobacz metafora
przerzutnia
pytanie retoryczne
retrospekcja
rym
rytm
synonim
synekdocha
synestezja
symbol
tropy
uosobienie
wulgaryzm
wykrzyknienie
zdrobnienie
zgrubienie
złożenie
związek frazeologiczny
Zobacz też
figura retoryczna
kompozycja otwarta
...
Związek frazeologiczny
imiesłów przymiotnikowy
, czy rzadziej
przysłówek
, jak np.
krokodyle łzy
,
dziadowski bicz
, częstochowski rym, krótko i węzłowato itd.),
zwrot
(ośrodkiem frazeologizmu jest
czasownik
lub imiesłów przysłówkowy, ...
Język oksytański
romańskiej
języków indoeuropejskich
. Język oksytański jest blisko spokrewniony z
językiem katalońskim
, z którym tworzy
diasystem
oksytanoromański
. Często i bezpodstawnie bywa uznawany za dialekt
języka ...
Kategoria:Metryka i wersyfikacja
męski
Rym żeński
S
Senar jambiczny
Sestyna
Sotadej
Spadek adoniczny
Spondej
Stopa (metryka)
Strofa
Strofa Nibelungów
Strofa alcejska
Strofa onieginowska
Strofa saficka
Strofoida (literatura)
Sylabizm
S cd.
Sylabotonizm
System numeryczny
System wersyfikacyjny
T
Tercyna
Tetrastych
Tonizm
Tornada
Triolet
Trochej
Trymetr jambiczny
Trypodia
Trzynastozgłoskowiec
U
Układ stroficzny
V
Versus pythius
W
Wers
Wiersz
Wiersz biały
Wiersz meliczny
Wiersz nieregularny
Wiersz saturnijski
Wiersz stroficzny
Wiersz stychiczny
Wiersz sylabiczny
Wiersz sylabotoniczny
Wiersz ...
Inne lekcje zawierające informacje o "rym":
Tęsknota za ojczyzną - ˝Moja piosnka (II)˝ Cypriana Kamila Norwida (plansza 7)
W wierszu występują rymy żeńskie
krzyżowe.
...
Między sercem a rozumem - ˝Romantyczność˝ A. Mickiewicza (plansza 14)
...
Jak pisać o miłości? (plansza 11)
czym, tym, gdziem, pomyślisz) albo całych fraz. Utwór posiada także wyraźnie słyszalny rym (układ krzyżowy – a b a b) i rytm, wyznaczony przez ...
|