Ryszard Kaczorowski
Data i miejsce urodzenia	26 listopada 1919 Białystok
Data i miejsce śmierci	10 kwietnia 2010 Smoleńsk
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
Okres urzędowania	od 19 lipca 1989 do 22 grudnia 1990 (prezydent RP na uchodźstwie; równolegle w kraju Wojciech Jaruzelski )
Pierwsza Dama	Karolina Kaczorowska
Poprzednik	Kazimierz Sabbat
Następca	Lech Wałęsa (w kraju)
Odznaczenia
Order Orła Białego (ex officio) Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (ex officio) Krzyż Monte Cassino Krzyż Armii Krajowej Medal Pro Memoria Odznaka Honorowa "Bene Merito" Order Błogosławionego Piusa IX II Klasy (Watykan) Order św. Michała i św. Jerzego I Klasy (Wielka Brytania)

Ryszard Kaczorowski herbu Jelita (ur. 26 listopada 1919 w Białymstoku , zm. 10 kwietnia 2010 w Smoleńsku ) – polski polityk , działacz społeczny i harcerz , komendant chorągwi Szarych Szeregów w Białymstoku w 1940, po 1945 na emigracji, członek Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej , w latach 1989–1990 Prezydent RP na Uchodźstwie ; zginął w katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku .

Ryszard Kaczorowski był ostatnim Prezydentem RP na Uchodźstwie. 19 lipca 1989 objął urząd Prezydenta RP na Uchodźstwie, 22 grudnia 1990 złożył urząd na ręce nowo zaprzysiężonego Prezydenta RP Lecha Wałęsy i na Zamku Królewskim w Warszawie uroczyście przekazał mu insygnia władzy państwowej.

Przed II wojną światową

Pochodził z rodziny szlacheckiej pieczętującej się herbem Jelita . Był młodszym synem Wacława i Jadwigi z Sawickich Kaczorowskich. Wychował się w domu przy ul. Mazowieckiej 7 w Białymstoku ^[1], przed wojną instruktor harcerski .

Od najmłodszych lat należał do harcerstwa. Po zajęciu miasta przez Armię Czerwoną tworzył Szare Szeregi , gdzie pełnił funkcję komendanta okręgu białostockiego. Był łącznikiem między Szarymi Szeregami a Komendantem Związku Walki Zbrojnej . 17 lipca 1940 aresztowany przez NKWD i był więziony w Białymstoku oraz w Mińsku , gdzie po dwudniowym procesie 1 lutego 1941 skazany na karę śmierci przez Najwyższy Sąd Białoruskiej Republiki Radzieckiej. Po stu dniach pobytu w celi śmierci 10 maja sąd ZSRR zamienił wyrok na dziesięć lat łagrów . Wywieziony na Kołymę , odzyskał wolność po podpisaniu układu Sikorski-Majski . W marcu 1942 wstąpił do Armii Polskiej w ZSRR formowanej przez generała Andersa . Przeszedł szlak bojowy 2 Korpusu , walcząc m.in. pod Monte Cassino .

Na emigracji

Po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii , gdzie ukończył Szkołę Handlu Zagranicznego. Przez 35 lat pracował jako księgowy.

Ryszard Kaczorowski aktywnie działał w ZHP na emigracji. Był naczelnikiem Harcerzy w latach 1955–1967, a następnie przewodniczącym Związku Harcerstwa Polskiego na uchodźstwie w latach 1967–1988. Pełnił też funkcję komendanta reprezentacji polskiej na Międzynarodowym Jubileuszowym Jamboree 1957, oraz komendanta Światowego Zlotu Harcerstwa na Monte Cassino w 1969 i w Belgii w 1982.

Działał na forum Rady Narodowej ( parlament emigracyjny). W 1986 w rządzie na emigracji został ministrem do spraw krajowych, w 1989, po nagłej śmierci Kazimierza Sabbata , objął stanowisko prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie.

Prezydent Kaczorowski powierzył dalsze pełnienie urzędu premiera polskiego rządu emigracyjnego Edwardowi Szczepanikowi , sprawującemu tę funkcję od 1986. Ryszard Kaczorowski, zanim został prezydentem, w rządzie Szczepanika zasiadał jako minister do spraw krajowych, a w styczniu 1988 prezydent Sabbat zgodnie z artykułami 13 i 24 Konstytucji RP z 23 kwietnia 1935 wyznaczył go na "następcę prezydenta na wypadek opróżnienia się urzędu przed zawarciem pokoju".

W 1990 przekazał insygnia prezydenckie II Rzeczypospolitej, wśród nich insygnia Orderu Orła Białego i Orderu Odrodzenia Polski Lechowi Wałęsie .

Były prezydent

Ryszardowi Kaczorowskiemu, zgodnie z uchwalonym w 1996 prawem o byłych prezydentach RP przysługiwała dożywotnio pensja, środki finansowe na prowadzenie biura (mieściło się w dawnej siedzibie Rządu na Uchodźstwie w Londynie ) oraz ochrona osobista BOR-u na terenie Polski . Nadal mieszkał w Londynie, jednak często przebywał w Polsce, gdzie uczestniczył i patronował wielu wydarzeniom.

Ryszard Kaczorowski był m.in. sekretarzem honorowym Funduszu Pomocy Krajowej, przewodniczącym Rady Dziedzictwa Archiwalnego w Warszawie , członkiem Głównej Kwatery Harcerzy Związku Harcerstwa Polskiego poza granicami Kraju w Londynie , członkiem Rady Programowej Towarzystwa Naukowego im. Stanisława ze Skarbimierza, patronem Fundacji Ochrony Zabytków Militarnych w Londynie oraz honorowym członkiem Polish American Youth w Chicago. Otrzymał honorowe obywatelstwo Białegostoku , Chodzieży , Częstochowy , Drzewicy , Gdańska , Gdyni , Gorzowa Wielkopolskiego , Jeleniej Góry , Kielc , Krakowa , Krosna , Legnicy , Lublina , Łukowa , Mińska Mazowieckiego , Nowego Sącza , Opoczna , Opalenicy , Opola , Ostrołęki , Pabianic , Piastowa , Polic , Raciąża , Rogoźnicy, Rzeszowa , Siedlec , Sierpca , Sochaczewa , Supraśla , Świątnik Górnych , Tomaszowa Lubelskiego , Warszawy , Zakopanego , Zielonej Góry i Ziemi Podlaskiej.

Nadano mu tytuł honorowego prezydenta Wyższej Szkoły Menedżerskiej w Legnicy oraz wielkiego protektora Akademii Polonijnej w Częstochowie. Był Honorowym Protektorem Marszu Szlakiem I Kompanii Kadrowej .

W 2004 został mianowany przez królową Elżbietę II honorowym kawalerem I klasy (Rycerzem Krzyża Wielkiego) brytyjskiego Orderu św. Michała i św. Jerzego . Wyróżnienie to otrzymał za wybitne zasługi dla Polonii brytyjskiej. Przez Jana Pawła II odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Piusa . Odznaczony także Krzyżem Monte Cassino, Więźniów Politycznych, Franciszkańskim oraz Armii Krajowej. Uhonorowany Medalem Konfederacji Jasnogórskiej. W maju 2009 otrzymał tytuł "Zasłużony dla Powiatu Bełchatowskiego". Odznaczono go również Medalem Wdzięczności Muzeum Lotnictwa Polskiego "Summa Cum Laude". W lutym 2010 z rąk ministra Radosława Sikorskiego otrzymał Odznakę Honorową "Bene Merito" ^[2].

Był doktorem honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego (1991), Akademii Medycznej w Białymstoku (1992), Uniwersytetu w Białymstoku (1998), Uniwersytetu Opolskiego (1998) oraz Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego (2008).

Zginął 10 kwietnia 2010 w katastrofie polskiego samolotu Tu-154M w Smoleńsku , udając się na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej ^[3]. Po sprowadzeniu do Polski, trumna z jego ciałem została wystawiona na widok publiczny w warszawskim Belwederze , a następnie spoczęła w Krypcie Wielkich Polaków na terenie budowanej jeszcze Świątyni Opatrzności Bożej . Decyzję taką podjęła rodzina prezydenta Kaczorowskiego w porozumieniu z wykonującym obowiązki prezydenta RP marszałkiem Sejmu Bronisławem Komorowskim ^[4].

16 kwietnia 2010 Sejmik Województwa Dolnośląskiego nadał mu tytuł Honorowego Obywatela Dolnego Śląska .

22 kwietnia 2010 Rada Miejska Wadowic przyznała mu tytuł Honorowego Obywatela Miasta Wadowice^[5].

18 września 2010 odsłonięto poświęconą mu tablicę pamiątkową umieszczoną na budynku w Al. Niepodległości w Warszawie^[6].

Życie prywatne

Od 1952 był żonaty z Karoliną Kaczorowską , mieli dwie córki oraz pięcioro wnuków.

Galeria

Krzyż i Wielka Wstęga Orderu Orła Białego , dziesiątego Wielkiego Mistrza tego orderu prezydenta RP na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego	Ryszard Kaczorowski z żoną Karoliną – Warszawa, 27 lutego 2008	Prezydent Ryszard Kaczorowski, Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu , 2009	Trumna Prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego wystawiona w Belwederze
Trumna Prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego wystawiona w Belwederze	Lublin po katastrofie samolotu prezydenckiego . Kwiaty i znicze pod banerem upamiętniającym Ryszarda Kaczorowskiego – honorowego obywatela Lublina	Krypta Prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego w Panteonie Wielkich Polaków Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Sylwetki prezydentów na uchodźstwie na stronie prezydent.pl
• Stowarzyszenie Techników Polskich