Sardynka, sardyna, pilchard – zbiorcze nazwy grupy jadalnych ryb z rodziny
śledziowatych
(Clupeidae), początkowo odnoszone do sardynki europejskiej (Sardina pilchardus), z czasem objęły inne, blisko z nią spokrewnione i bardzo podobne gatunki. Obecnie nazwy sardynki, sardyny lub pilchardy stosowane są dla ryb z
rodzajów
:
- Sardina – 1 gatunek,
sardynka europejska
-
Sardinella
– ponad 20 gatunków określanych wspólną nazwą sardynele
- Sardinops – 1 gatunek, sardynka pacyficzna, wcześniej zaliczana do 5 różnych gatunków
Sardynką norweską nazywany jest też
szprot
.
Sardynki europejskie (Sardina pilchardus) występują w
Morzu Śródziemnym
i przy atlantyckim wybrzeżu
Hiszpanii
,
Portugalii
,
Francji
i
Wielkiej Brytanii
. Sardynka pacyficzna występuje w różnych rejonach
Pacyfiku
i
Oceanu Indyjskiego
i jest poławiana przy wybrzeżach
Japonii
Północnej i Południowej Ameryki (zachodnie wybrzeże) oraz
Australii
i
RPA
.
Sardynki mają srebrzysty kolor oraz małe rozmiary, nie posiadają
linii bocznej
. Nie mają łusek na głowie. Długość ich ciała wynosi od 15 do 30 cm, żyją w licznych ławicach i przemieszczają się wzdłuż wybrzeży w poszukiwaniu
planktonu
. Składają
ikrę
w okresie wiosennym, z której po kilku dniach wydostają się larwy później przekształcające się w dorosłe ryby.
Sardynki wszystkich gatunków są poławiane w ilościach przemysłowych w różnych celach, m.in. jako przynęta, do sprzedaży w świeżym stanie na targach rybnych oraz do suszenia i wędzenia, do wytwarzania mączki rybnej. Sardynki łowi się głównie nocą kiedy to podpływają one do powierzchni szukając planktonu. Po wciągnięciu sieci ryby są nasalane na czas transportu. Najpopularniejszą formą przerobu sardynek jest najpierw ich gotowanie (po wcześniejszym usunięciu głów) a później umieszczanie w marynacie olejowej w puszkach. Często występują również sardynki w sosie pomidorowym, co jest propozycją podania o zdecydowanie niższej zawartości tłuszczu (może mieć to znaczenie zwłaszcza dla osób na diecie nisko-tłuszczowej).
Bibliografia
- Ryby : encyklopedia zwierząt. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. .
- Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. .
- Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
