|
seniorat
seniorat - stosowana w wiekach średnich zasada określająca porządek obejmowania tronu. Ustanawiana była często po podziale kraju między synów władcy i określała, że po jego śmierci władzę zwierzchnią ma każdorazowo sprawować najstarszy męski przedstawiciel rodu.
Księstwo Polskie
Została ona sformułowana w ustawie sukcesyjnej Bolesława Krzywoustego, określającej zasady sprawowania władzy w państwie po jego śmierci i miała ona zawsze należeć do najstarszego z Piastów - seniora. Jego dzielnicę nazywano wielkoksiążęcą albo senioralną. Miała ona przechodzić we władanie najstarszego potomka dynastii, jako podstawa jego władzy nad całością państwa, więc również nad dzielnicami innych książąt. Senior miał prawo wypowiadania i prowadzenia wojen, reprezentowania państwa na zewnątrz i zawierania traktatów, mianowania dostojników kościelnych i świeckich (arcybiskupów, biskupów, kasztelanów) oraz posiadał zwierzchność sądową. Oprócz tego utrzymywał w innych dzielnicach własne załogi. Dzielnica senioralna miała zostawać zawsze nienaruszona, natomiast dziedziczne mogły podlegać dalszym podziałom. Pierwszym seniorem został Władysław II Wygnaniec.
Zasada ta została złamana w 1180 roku na zjeździe w Łęczycy, gdy w zamian za nadanie przywileju dla duchowieństwa princepsem został obwołany najmłodszy syn Bolesława III - Kazimierz II Sprawiedliwy.
Ruś Kijowska
Zasada ta, nazywana tam lestwicznym prawem została też wprowadzona w Rusi Kijowskiej po śmierci Jarosława I Mądrego w 1054. Według niej w podzielonym na dzielnice państwie władzę zwierzchnią miał objąć najstarszy Rurykowicz, który otrzymywałby przy tym dzielnicę kijowską. Po jego śmierci seniorem miał stać się następny w kolejności starszeństwa przedstawiciel dynastii, który objąłby też dzielnicę swojego poprzednika, a swoją przekazywałby jeszcze młodszemu dziedzicowi, ten z kolei następnemu i tak dalej.
Zasada ta została obalona w 1097 na zjeździe w Lubeczu.
Inne hasła zawierające informacje o "seniorat":
Jarosław I Mądry
Polsce.Po jego śmierci Ruś weszła w okres rozbicia dzielnicowego. Jarosław Mądry wprowadził seniorat, ale niedługo po jego śmierci senior Izjasław musiał opuścić Kijów, który ...
Historia Rosji
Kijowskiej. Ustanowione przez niego zasady dziedziczenia tronu książęcego w oparciu o regułę
senioratu
nie zapobiegły rozbiciu jedności politycznej kraju. Rozbicie dzielnicowe RusiRuś w
XI ...
Ruś Kijowska
Kijowskiej. Ustanowione przez niego zasady dziedziczenia tronu książęcego w oparciu o regułę
senioratu
nie zapobiegły rozbiciu jedności politycznej kraju. Rozbicie dzielnicowe RusiW
XII w.
...
Stefan I Święty
Emeryk
, zginął na polowaniu pojawił się problem następstwa tronu. Zgodnie z zasadą
senioratu
następcą tronu powinien był zostać
Vazul
, brat stryjeczny Stefana. Król jednak ...
1210
Innocentego III
na krótko przywróciła z inicjatywy jednego z książąt śląskich zasadę
senioratu
w Polsce
Henryk I Brodaty
opanował gród w
Lubuszu
Mieszko Plątonogi
zbrojnie opanował ...
Władysław Odonic
na którym miano rozwiązać kwestię problematycznej
bulli
papieża Innocentego III
, przywracającej zasady
senioratu
. Zawiązała się wówczas koalicja kościoła i młodych książąt tj. Władysława Odonica, ...
Henryk I Brodaty
Władysław Laskonogi
(celem ich polityki była silna władza książęca i przywrócenie zasady
senioratu
), z drugiej książęta juniorzy:
Leszek Biały
,
Konrad mazowiecki
oraz
Władysław Odonic
...
Sukcesja tronu w Polsce
dzielnicowego w Polsce
mocą
testamentu
Bolesława III Krzywoustego
wprowadzono zasadę
pryncypatu
i
senioratu
. Odtąd najstarszy przedstawiciel dynastii miał być polskim księciem zwierzchnim, obejmując tron ...
Kategoria:Średniowiecze
...
Mieszko I Plątonogi
gdyż tylko on używał takiego tytułu) postanowił pod groźbą klątwy przywrócić zasadę
senioratu
. W całym kraju zapanowała konsternacja, a
arcybiskup gnieźnieński
zwołał synod do ...
Inne lekcje zawierające informacje o "seniorat":
040 Europa Środkowowschodnia w XI-XIV w. (plansza 5)
...
033a.Kultura wczesnego i pełnego średniowiecza. Czas kościołów i wielkich katedr (plansza 18)
benedyktynów i posługujący się regułą benedyktyńską, założony w 1098 r.) odrzucali feudalny seniorat, ślubowali pracę fizyczną i ubóstwo, zakony te otrzymywały tereny bagienne oraz ...
016b. Polska Piastów (plansza 23)
...
|
