Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Tarnobrzeg

Tarnobrzeg

Tarnobrzeg
Herb
Flaga
Herb Tarnobrzega Flaga Tarnobrzega
Województwo podkarpackie
Powiat miasto na prawach powiatu
Gmina
• rodzaj
Tarnobrzeg
miejska
Założono 1593
Prawa miejskie 1593
prezydent miasta Jan Dziubiński
Powierzchnia 85,4[1] km²
Wysokośćok. 160 m n.p.m.
Ludność (2009)
•  liczba
•  gęstość

49 419[2]
585[1] os./km²
Strefa numeracyjna
+48 15
Kod pocztowy 39-400 do 39-407
Tablice rejestracyjne RT
Położenie na mapie Polski

Tarnobrzeg
50°35'N 21°41'E / 50.583, 21.683 Na mapach: 50°35'N 21°41'E / 50.583, 21.683
TERC
( TERYT )
1864011
Miasta partnerskie Bańska Bystrzyca
Czernihów
Urząd miejski
Kościuszki 32
39-400 Tarnobrzeg
Strona internetowa miasta

Tarnobrzegmiasto na prawach powiatu w województwie podkarpackim . Siedziba władz powiatu tarnobrzeskiego w latach 1867 - 1975 oraz od 1999 . Siedziba władz województwa tarnobrzeskiego w latach 1975 - 1998 . W latach 1973 - 1976 miasto było siedzibą gminy wiejskiej Tarnobrzeg . Tarnobrzeg posiada miano "stolicy polskiego przemysłu siarkowego".

Leży wzdłuż prawego brzegu Wisły , na pograniczu Równiny Tarnobrzeskiej i Niziny Nadwiślańskiej [3]. Administracyjnie graniczy bezpośrednio z Sandomierzem [4]. Historycznie położony jest w Małopolsce , na ziemi sandomierskiej . W wyniku rozbiorów związany z Galicją , w tym czasie administracyjnie przynależał do województwa lwowskiego . Przynależność tę zachowano w II Rzeczpospolitej . Podział ten utrzymuje się do dziś i Tarnobrzeg związany jest administracyjnie z województwem ze stolicą w Rzeszowie [5].

Do niedawna najważniejszy w Polsce ośrodek wydobycia siarki i produkcji kwasu siarkowego (obecnie znaczna część kopalni jest w fazie likwidacji). Założony w 1593 roku przez Tarnowskich [6], był ośrodkiem handlu i rzemiosła. Znany jako ośrodek kultu maryjnego . Zniszczony w czasie najazdu szwedzkiego podupadł i rozwinął się dopiero po II wojnie światowej . Wtedy to stał się centrum Zagłębia Siarkowego oraz wykształconego na nim Okręgu Przemysłowego .

Spis treści

Nazwa miasta

Nazwa miasta Tarnobrzega nawiązuje do rodziny szlacheckiej, która to ufundowała miasto – Tarnowskich . Nazwa Tarnobrzeg przeważyła nad innymi proponowanymi nazwami: "Tarnodwór" czy "Nowy Tarnów". W latach PRL , w ramach deburżuaizacji próbowano przeforsować fałszywą tezę, iż nazwa Tarnobrzeg związana jest z tarniną , która porastała brzeg Wisły[7].

Geografia

Tarnobrzeg leży w Kotlinie Sandomierskiej na Podkarpaciu Północnym .

Dominują gleby bielicowe , na terenach nabrzeżnych mady rzeczne oraz piaszczyste brzegi. Dużo gruntów zostało zalesionych. W rejonie Tarnobrzega jest wiele lasów wchodzących w skład Puszczy Sandomierskiej . Głównymi drzewami są: sosna zwyczajna , dąb szypułkowy , olsza czarna , buk i brzoza .

Administracyjne osiedla Tarnobrzega

Osiedla Tarnobrzega

Tarnobrzeg podzielony jest na 15 osiedli będących jednostkę pomocniczą gminy . Potocznie, jak i w mediach, używa się zamiennie sformułowania "dzielnica". Administracyjne osiedla nawiązują do dawnych, historycznych odrębnych jednostek (gmin, wiosek, osad). Większość z nich przyłączona została w 1976 r. Tarnobrzeg stał się wtedy jednym z większych miast Polski pod względem zasięgu terytorialnego. Nienaturalne rozszerzenie granic miasta związane było z silną rozbudową przemysłu siarkowego, powstawaniem nowych osiedli mieszkaniowych oraz ustanowieniem stolicy nowopowstałego województwa. Powody rozszerzenia należy upatrywać w prognozach związanych z rokiem 2000, szacowano wtedy, że miasto przekroczy 100 tys. mieszkańców, oraz utworzy z Sandomierzem konurbację . Kolejnym powodem była chęć zmniejszenia dysproporcji pomiędzy ówcześnie 40 tysięczną Stalową Wolą a 26 tysięcznym Tarnobrzegiem – stolicą województwa[8]. Ustanowiony w 1976 r. zasięg administracyjny prawie w całości pokrywa się z dawnymi posiadłościami rodu Tarnowskich (wyjątek stanowi Trześń , która to znalazła się w gminie Gorzyce).

Lista osiedli powołanych na podstawie uchwał Rady Miasta: Dzików , Miechocin , Mokrzyszów , Nagnajów , Ocice , Piastów , Przywiśle , Serbinów , Siarkowiec , Sielec , Sobów , Stare Miasto , Wielopole, Wielowieś , Zakrzów . Lista pozostałych jednostek urbanistycznych znajduje się w haśle Osiedla Tarnobrzega .

Historia

Gospodarka

Wydobywanie siarki

Tarnobrzeg był centrum wydobywania i przetwarzania siarki i kwasu siarkowego (zobacz: " Siarkopol "), lecz zamknięto wszystkie kopalnie siarki, kiedy stało się to ekonomicznie nieopłacalne. Najpierw została zamknięta kopalnia w Piasecznie, następnie kopalnia Machów (po 40 latach wydobywania siarki – kopalnia Machów była największą odkrywkową kopalnią siarki w Europie ), a na końcu, w latach dziewięćdziesiątych, kopalnia Jeziórko. Ta ostatnia była eksploatowana nieco dłużej, gdyż stosowano tam nowocześniejsze metody wydobycia siarki (metodą podziemnego wytopu), co ograniczało liczbę potrzebnych ludzi do pracy i skutkowało przez długi czas rentownością produkcji. Obecnie kopalnie Machów i Piaseczno zalewane są przez wodę z Wisły i tworzone są tam sztuczne zbiorniki . Od lat dziewięćdziesiątych XX stulecia na terenach zakładów Siarkopol działa Tarnobrzeska Specjalna Strefa Ekonomiczna .

Realizowane i przygotowywane inwestycje w Tarnobrzegu

  • program kompleksowej poprawy gospodarki wodnej współfinansowany z unijnego Funduszu Spójności – rozbudowa sieci kanalizacyjnej i modernizacja ujęcia wody
  • modernizacja stadionu piłkarskiego KS Siarka
  • budowa dwupasmowej obwodnicy kategorii GP []
  • budowa mostu nad Wisłą na wysokości os. Zakrzów w ramach budowy drogi ekspresowej S74 []
  • rekultywacja terenów posiarkowych (po zabezpieczeniu byłej odkrywkowej kopalni siarki i zalaniu jej wodą z Wisły, powstał Zalew Machowski )
Zdjęcie panoramiczne zalewu z 2009 roku
Zdjęcie panoramiczne zalewu z 2009 roku

Budownictwo

Współczesna architektura Tarnobrzega
Główny plac miasta, dawny rynek – współczesny widok Placu Bartosza Głowackiego, ze względu na czerwoną betonową kostkę nazywany przez mieszkańców Placem Czerwonym

Główny plac miasta, dawny rynek – współczesny widok Placu Bartosza Głowackiego, ze względu na czerwoną betonową kostkę nazywany przez mieszkańców Placem Czerwonym
Sąd Okręgowy i Rejonowy, Prokuratura Okręgowa i Rejonowa w Tarnobrzegu

Sąd Okręgowy i Rejonowy, Prokuratura Okręgowa i Rejonowa w Tarnobrzegu
Jeden z bloków wybudowanych przez TTBS

Jeden z bloków wybudowanych przez TTBS
Panorama osiedla Serbinów, w przeważającej mierze prostokątne bloki mieszkalne

Panorama osiedla Serbinów, w przeważającej mierze prostokątne bloki mieszkalne
Fontanna na placu Antoniego Surowieckiego

Fontanna na placu Antoniego Surowieckiego
Kontrowersyjny pomnik Jana Pawła II na ul. Warszawskiej

Kontrowersyjny pomnik Jana Pawła II na ul. Warszawskiej
 

Niewielkie Stare Miasto składa się z kamienic skupionych wokół rynku. Pozostała część miasta (ponad 80 procent) powstała już po II wojnie światowej. Wraz z pojawieniem się przemysłu siarkowego masowo budowano osiedla mieszkalne (przeważającym materiałem budowlanym była wielka płyta ), a także różnorakie obiekty: stadion, sąd okręgowy, halę OSiR. W Tarnobrzegu zbudowano także ponad 8-kondygnacyjne budynki mieszkalne z wielkiej płyty. Obecnie, poprzez zalanie wyrobiska po kopalni Machów, władze miasta starają zmienić wizerunek Tarnobrzega z "przemysłowego blokowiska" na nowoczesny ośrodek turystyczny.

Bezrobocie

Poniższy wykres przedstawia bezrobocie w Tarnobrzegu na tle bezrobocia w Polsce oraz województwie Podkarpackim[9].

Edukacja

W Tarnobrzegu jest 14 przedszkoli, 10 szkół podstawowych, 6 gimnazjów, 12 szkół ponadgimnazjalnych oraz 9 szkół wyższych. Największa z nich – Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa – powstała w 2001 roku[10] oraz Kolegium Nauczycielskie – powstałe w 1991 r.

Komunikacja

Transport publiczny

  • Miejska Komunikacja Samochodowa MKS Tarnobrzeg . Firma obsługuje 11 linii na terenie miasta i okolic (m.in.: trasę Tarnobrzeg – Sandomierz). Zajezdnia autobusowa znajduje się przy ulicy Zwierzynieckiej.
  • PKS . Dworzec PKS znajduje się przy ulicy Mickiewicza PKS Tarnobrzeg Sp z o.o. Przedsiębiorstwo wchodzi w skład "Grupy Auto Orbis Bus" .
  • PKP . Dworzec PKP znajduje się przy ulicy Dworcowej.
  • Prywatni przewoźnicy – świadczący usługi na terenie miasta i okolic.

Drogi w Tarnobrzegu

Tarnobrzeg przecinają dwie drogi wojewódzkie nr DW723 i DW871 (do niedawna droga krajowa nr 84 ). Przez część miasta przebiega także droga krajowa nr 9 . Obecnie planowana jest budowa obwodnicy Tarnobrzega. Główne ulice Tarnobrzega to: Wisłostrada , Sienkiewicza , Sikorskiego , Warszawska, Mickiewicza, Orląt Lwowskich, Litewska (d. Bema), Kopernika oraz Kwiatkowskiego.

Niesakralne zabytki Tarnobrzega
Neobarokowy Zamek Dzikowski wraz zespołem pałacowo-parkowo-ogrodowym w Dzikowie

Neobarokowy Zamek Dzikowski wraz zespołem pałacowo-parkowo-ogrodowym w Dzikowie
Pomnik Bartosza Głowackiego w Tarnobrzegu

Pomnik Bartosza Głowackiego w Tarnobrzegu
Stary spichlerz, obecnie Muzeum Historyczne Miasta Tarnobrzega

Stary spichlerz, obecnie Muzeum Historyczne Miasta Tarnobrzega
Dworzec kolejowy z 1913 roku

Dworzec kolejowy z 1913 roku
Biblioteka Miejska (dawna synagoga)

Biblioteka Miejska (dawna synagoga)
Dworek Myśliwski w Mokrzyszowie

Dworek Myśliwski w Mokrzyszowie
Szlak architektury drewnianej

Szlak architektury drewnianej
Małopolska Droga św. Jakuba

Małopolska Droga św. Jakuba
 

Turystyka

Przez Tarnobrzeg przebiega jedna z tras Szlaku Architektury Drewnianej [11] województwa podkarpackiego. Od 2007 r. także Szlak Chasydzki [12][13]. Z Tarnobrzega można alternatywnie rozpocząć Małopolską Drogę św. Jakuba , której nieprzerwany szlak prowadzi przez całą Europę do Santiago de Compostela .

W bezpośrednim sąsiedztwie Tarnobrzega znajdują się: Sandomierz , Koprzywnica (obie miejscowości znane choćby z przebiegającego przez nie szlaku cysterskiego ), Ujazd z Krzyżtoporem , Klimontów oraz oddalony o ok. 14 km Baranów Sandomierski (do Baranowa prowadzi zielony szlak PTTK Sandomierz – Majdan Królewski).

Najważniejsze atrakcje turystyczne Tarnobrzega
Miejsce:Administracyjne Osiedle:Ważne informacje:Uwagi:
Barokowy kościół i klasztor Dominikanów z końca XVII wieku Stare MiastoSanktuarium Matki Bożej Dzikowskiej (Tarnobrzeskiej) , pierwszy punkt Tarnobrzeskiej Drogi św. Jakuba kościół otwarty w godzinach 6:00 – 19:00
Kaplica i klasztor Dominikanek wraz z kościołem św. Gertrudy i św. Michała z połowy XIX wieku Wielowieś przy klasztorze dominikanek znajduje się grób założycielki zgromadzenia służebnicy bożej Matki Kolumby Białeckiej prace konserwatorskie wewnątrz kościoła
Pałac Tarnowskich w Dzikowie wraz z kompleksem parkowo – ogrodowymStare Miastoobecnie trwają prace nad przeniesieniem tam Muzeum Historycznego Miasta Tarnobrzega gruntowne prace konserwatorskie i remontowe, możliwe zwiedzanie piwnic
Cmentarz żydowski Serbinów założony w 1930 roku, z zabytkowym Ohelem
Synagoga wybudowana w miejscu Starej synagogi Stare Miastoobecnie Miejska Biblioteka Publiczna
Gotycki kościół św. Marii Magdaleny z XIV wieku Miechocin zamknięty poza godzinami nabożeństw
neogotycki Pałac Myśliwski (Szindlerów) Mokrzyszów obecnie zaadaptowany pod potrzeby Centrum Kształcenia Nauczycieli
Kościół M.B. Nieustającej Pomocy Serbinów relikwie bł. Edmunda Bojanowskiego , św. Jana Bosko , św. Zygmunta Gorazdowskiego , bł. Matki Teresy z Kalkuty , św. Faustyny Kowalskiej , św. Joanny Beretty Molli , św. Ojca Pio i św. Alberta Chmielowskiego Kaplica Wieczystej Adoracji czynna całą dobę, górny kościół otwarty w godzinach nabożeństw
klasycystyczny Dwór Padewiczów Nagnajów położony tuż przy Wisłostradzie
Las Zwierzyniecki Serbinów pozostałość Puszczy Sandomierskiej
Zalew Machowski Nagnajów / Miechocin sztuczny zbiornik powstały na terenach dawnej kopalni siarki, położony tuż przy Wisłostradzie otwarty w 2010

Kultura

Tarnobrzeg posiada sieć instytucji z dziedziny kultury. Tworzą ją m.in.: sieć bibliotek publicznych, biblioteki parafialne (klasztorna OO. Dominikanów, parafii serbinowskiej) i biblioteki szkolne (w tym uczelni wyższych). Główne życie miasta skupione jest w Tarnobrzeskim Domu Kultury (dawna nazwa Wojewódzki Dom Kultury). W nim odbywają się spektakle teatralne (w tym Barbórkowa Drama Teatralna ) oraz projekcje filmowe. 8 stycznia 2008 roku zamknięto Kino Wisła[14] spełniające dotychczas tę funkcję. Amatorskie życie kulturalne skupia także Środowiskowy Dom Kultury[15] działający przy Tarnobrzeskiej Spółdzielni Mieszkaniowej oraz grupy teatralne i muzyczne powstałe na Serbinowie przy tamtejszej parafii [16]. Wymienione ośrodki w przeważającej mierze organizują zajęcia dla dzieci i młodzieży. Sporadycznie koncerty muzyki poważnej organizuje Muzeum Historyczne Miasta Tarnobrzega . W mieście działa także półamatorski Teatr Modulo.

Imprezy cykliczne

Media

  • Internet

Sport

  • Siarka Tarnobrzeg – klub piłkarski[30] i koszykarski[31]
  • Klub Tenisa Stołowego Wisan Forbet Tarnobrzeg – 18-krotny drużynowy mistrz Polski w tenisie stołowym kobiet, trzykrotny finalista Pucharu Europy (zwycięstwo w finale Pucharu w sezonie 2008/2009)
  • Uczniowski Klub Sportowy "Wspólnota" Serninów Tarnobrzeg[32]
  • Osiedlowy Klub Sportowy Wielowieś Tarnobrzeg[33]
  • Osiedlowy Zespół Sportowy "Iskra" Sobów Tarnobrzeg[34]
  • Osiedlowy Klub Sportowy Mokrzyszów Tarnobrzeg[35]
  • Osiedlowy Zespół Sportowy "Koniczynka" Ocice Tarnobrzeg[36]
  • OSiR – Ośrodek Sportu i Rekreacji "Wisła"
  • TSSPS Bartosze – Klub Siatkarski
Ludzie związani z Tarnobrzegiem
Stanisław Tarnowski

Stanisław Tarnowski
Hieronim Dekutowski

Hieronim Dekutowski
Robert Korzeniowski

Robert Korzeniowski
Andrzej Mleczko

Andrzej Mleczko
Iwona Kutyna

Iwona Kutyna
Grób Matki Kolumby Białeckiej

Grób Matki Kolumby Białeckiej
 

Tarnobrzeżanie

Honorowi obywatele

Honorowi Obywatele Miasta Tarnobrzega – tytuł ustanowiony 27 marca 2008 r. przez Radę Miasta Tarnobrzega[37]. Tytuł przyznaje Rada Miasta na wniosek Kapituły. Najwyższym odznaczeniem nadawanym przez władze Tarnobrzega pozostaje Sigillum Civis Virtuti . W 2000 r. Rada Miasta przyznała tytuł "Tarnobrzeżanina XX wieku" i otrzymał go ks. prałat Michał Józefczyk .

Honorowi Obywatele Miasta Tarnobrzeg
Honorowy Obywatel:Data nadania:Związki z Tarnobrzegiem:Uwagi:
Edward Frankowski [38]
27 marca 2008 biskup pomocniczy sandomierski , inicjator powstania parafii św. Barbary -
Tadeusz Nowak[39] 30 kwietnia 2009 dyrektor Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Tarnobrzegu[40]-
Lech Kaczyński [41]
29 kwietnia 2010 12 maja 2009 r. odwiedził Tarnobrzeg jako urzędujący Prezydent RP [42]tytuł nadany pośmiertnie
Adam Wójcik-Łóżnicki[43][44] 30 kwietnia 2010 dyrektor Muzeum Historycznego Miasta Tarnobrzega, prezes Towarzystwa Przyjaciół Tarnobrzega, redaktor naczelny kwartalnika Dzikovia [45]-

Kościoły i związki wyznaniowe w Tarnobrzegu

Katolickie świątynie Tarnobrzega
Klasztor dominikanów – wnętrze kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z cudownym obrazem Matki Bożej Dzikowskiej (Tarnobrzeskiej)

Klasztor dominikanów – wnętrze kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z cudownym obrazem Matki Bożej Dzikowskiej (Tarnobrzeskiej)
Parafia serbinowska – wnętrze kościoła Matki Bożej Nieustającej Pomocy

Parafia serbinowska – wnętrze kościoła Matki Bożej Nieustającej Pomocy

Gotycki kościół św. Marii Magdaleny w Miechocinie

XIX wieczny neogotycki klasztor dominikanek w Wielowsi
Kościół Chrystusa Dobrego Pasterza w Mokrzyszowie

Kościół Chrystusa Dobrego Pasterza w Mokrzyszowie
Kaplica Wszystkich Świętych na cmentarzu w Sobowie

Kaplica Wszystkich Świętych na cmentarzu w Sobowie
 

Rzymski Katolicyzm

Rzymskokatolickie parafie Tarnobrzega wg daty powstania
Nazwa:Data erygowania parafii:Administracyjne Osiedle:Główny kościół (budynek):Kościoły filialne:Linki zewnętrzne:
parafia św. Marii Magdaleny ok. 1132Miechocin kościół św. Marii Magdaleny (wybudowany ok. 1160 r.)kościół filialny w Nagnajowie – Siedleszczanach[46]
parafia św. Gertrudy i św. Michała ok. 1215Wielowieś kościół św. Gertrudy i św. Michała (pierwszy drewniany z XII wieku, obecny z 1884 r.) klasztor dominikanek [47]
parafia Wniebowzięcia N.M.P. 1922Wielowieś Sanktuarium Matki Bożej Dzikowskiej, klasztor dominikanów (pierwszy drewniany kościół z 1667 r., obecny z 1706 r.) kaplica Męki Pańskiej [48][49]
parafia M.B. Częstochowskiej 1969SobówKościół M.B. Częstochowskiej (1991 r.)[50]
parafia Dobrego Pasterza 1972Mokrzyszówkościół Dobrego Pasterza (1990 r.)[51][52]
parafia M.B. Nieustającej Pomocy 1980Serbinów kościół M.B. Nieustającej Pomocy (drewniany z 1979 r., obecny z 1984 r.) kaplica Wszystkich Świętych (2009 r.)[53][54]
parafia Nawiedzenia N.M.P. 1985Zakrzówkościół Nawiedzenia N.M.P. (1997 r.) kaplica św. Jacka w Sielcu (XIX wiek)[55]
parafia św. Barbary 1989Siarkowieckościół św Barbary (drewniany od 1988 r., obecny z 1994 r.)[56][57]
parafia Miłosierdzia Bożego 1997Dzikówkościół Miłosierdzia Bożego (1996 r.)[58]
parafia Chrystusa Króla 2003Przywiśle kościół Chrystusa Króla (2003 r.)[59]

Starokatolicyzm

  • parafia Męczenników Narodu Polskiego (od 2009 r.)[60]

Protestantyzm

  • Kościół Chrześcijan Baptystów[]
  • Kościół Zielonoświątkowy[]
  • Wspólnota Golgota[]

Tarnobrzeskie wieżowce i wysokościowce

Budynki według wysokości[]:

  1. Budynek sądu
  2. Budynek szpitala wojewódzkiego
  3. Budynek byłego urzędu wojewódzkiego
  4. Bloki:
    1. 11- kondygnacyjne bloki przy ul. Sienkiewicza
    2. 11- kondygnacyjne bloki przy ul. Sikorskiego
    3. 11- kondygnacyjne bloki przy ul. Zwierzynieckiej
    4. 11- kondygnacyjne bloki przy ul. Kard. Wyszyńskiego
    5. 11- kondygnacyjny blok przy ul. E. Kwiatkowskiego
Panorama Serbinowa
Panorama Serbinowa

Kwestie językowe

Nazwa miasta – Tarnobrzeg – sprawia problemy deklinacyjne . Szczególnie kłopotliwy jest dopełniacz i narzędnik: do Tarnobrzega, z Tarnobrzega / do Tarnobrzegu, z Tarnobrzegu. Mieszkańcy miasta używają formy do Tarnobrzega podkreślając, iż jest to historyczna forma używana w samym mieście nawiązująca do pierwotnej nazwy Nowego Tarnowa. Natomiast zwolennicy formy do Tarnobrzegu podkreślają logiczną analogię miasta Kołobrzeg i Brzeg . W radiowo-telewizyjnych językowych programach poradnikowych profesorowie Bralczyk i Miodek stali na stanowisku, iż obie formy są poprawne, ze wskazaniem na formę do Tarnobrzega, gdyż, mimo iż nie logiczna, to ona właśnie bliższa jest miejscowej ludności, a do Tarnobrzegu jest formą stosunkowo nową i utożsamiana z ludnością napływową[61], przybyłą po odkryciu złóż siarki, a mimo iż w mniejszości próbującą narzucić własną odmianę większości. ”Poradnia językowa Polskiej Akademii Nauk ”, ”Uniwersalny słownik języka polskiego PWN”, ”Słownik języka polskiego sjp.pl” podają jako jedyną poprawną formę do Tarnobrzega[62][63]. Kuriozum tej sytuacji jest nazewnictwo urzędów w mieście: Prezydent Miasta Tarnobrzeg, Urząd Miasta Tarnobrzeg, Rada Miasta Tarnobrzeg, co analogicznie porównywalne mogłoby być z niepoprawnymi formami Prezydent Miasta Warszawa, Prezydent Miasta Kraków. Na stronach tarnobrzeskiego Biuletynu Informacji Publicznej funkcjonuje Muzeum Historyczne Miasta Tarnobrzeg[64], jednak już na tej samej stronie przy odwołaniu do statutu Muzeum oraz na oficjalnej stronie Muzeum funkcjonuje nazwa Muzeum Historyczne Miasta Tarnobrzega[65]. Podobnie formę Tarnobrzega przyjmują wszystkie inne instytucje, urzędy i obiekty użyteczności publicznej (np.: Biblioteka Miejska[66], Dni Tarnobrzega[67]). Jedynymi niedyskusyjnymi formami są: w Tarnobrzegu, o Tarnobrzegu, z Tarnobrzegiem.

Zobacz też

Bibliografia

  • Tarnobrzeg – Dzieje miasta 1593-1939: praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka
  • Tarnobrzeg Gród Leliwitów – Aleksandra Janas, Adam Wójcik, Marek Pietras
  • Tarnobrzeg : z dziejów miasta i powiatu – Michał Marczak
  • Tarnobrzeskie dziedzictwo kultury : tradycja i współczesność – praca zbiorowa, [aut.] Kazimierz Błasiak
  • Z dziejów Tarnobrzega, Dzikowa, Miechocina, Wielowsi i Mokrzyszowa: przegląd wydarzeń – oprac. Aleksandra Janas i Adam Wójcik

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2008 r. ( GUS ), [1]
  2. Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym, stan 31.12.2009
  3. http://we.pwn.pl/pdf/27_187.pdf
  4. Faktyczna odległość między Pl. Bartosza Głowackiego w Tarnobrzegu a Rynkiem Starego Miasta w Sandomierzu, czyli dwóch centralnych punktów tych miejscowości to 14 km.
  5. Do dawnego województwa sandomierskiego nawiązywało województwo tarnobrzeskie z lat 1976-1999. Do terenu dawnej ziemi sandomierskiej nawiązuje też zasięg rzymskokatolickiej diecezji sandomierskiej
  6. Niezalezna.pl
  7. Nazwa miejscowa Tarnobrzeg pochodzi od nazwiska Stanisława Tarnowskiego, kasztelana sandomierskiego, który w 1593 roku założył miasto na terenie wsi Miechocin. Nazwa nie przyjęła się zbyt szybko, skoro zapisy z 1662 roku nie wymieniają miejscowości Tarnobrzeg, traktując ją jako małą wioskę należącą do Dzikowa. Pierwszy człon omawianej nazwy miejscowej Tarno- (od Tarnowskiego) połączony został z elementem -brzeg, wskazującym na nadwiślańskie położenie miasta. Kazimierz Rymut w Nazwach miast Polski (Wrocław 1987) zdecydowanie wskazuje na związek Tarnobrzega z geograficznym usytuowaniem miasta i z nazwiskiem jego założyciela. Natomiast Stanisław Rospond wysuwa także hipotezę, iż Tarnobrzeg mógł oznaczać brzeg Wisły porosły tarniną (por. Słownik etymologiczny miast i gmin PRL Wrocław 1984). Za: [2] , dostęp 01.07.2010
  8. Był to jedyny przypadek, kiedy to znacznie mniejsza miejscowość stała się stolicą województwa. Innym przykładem było województwo sieradzkie . Tam jednak Zduńska Wola była minimalnie większa, o ok. 300 mieszkańców.
  9. Wykres stworzony na podstawie strony Powiatowego Urzędu Pracy w Tarnobrzegu
  10. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. prof. Stanisława Tarnowskiego w Tarnobrzegu
  11. Podkarpacki Szlak Architektury Drewnianej
  12. Szlak chasydzki – atrakcją i szansą rozwoju
  13. Mapa szlaku chasydzkiego
  14. Tarnobrzeg: Kino "Wisła" znów zamknięte – 8 stycznia 2008
  15. Tarnobrzeska Spółdzielnia Mieszkaniowa :: Witamy na naszej stronie
  16. Parafia MBNP Tarnobrzeg
  17. Konkurs Piosenki Wygraj Sukces
  18. XXXII Barbórkowa Drama Teatralna :: Tarnobrzeg info :: Tinfo – Tarnobrzeg, info i kropka
  19. Miejska Telewizja Tarnobrzeg
  20. INFORMACJE Z REGIONU / Strona główna – Radio Leliwa
  21. Polskie Radio Rzeszów – Kontakt
  22. Redakcja – Tygodnik Nadwiślański
  23. SZTAFETA – Kontakt – Tygodnik Sztafeta – Stalowa Wola – Nisko – Tarnobrzeg – Leżajsk – Sandomierz
  24. Tarnobrzeg – wiadomości, aktualności, forum, zdjęcia, informator – echodnia.eu/tarnobrzeg
  25. Tarnobrzeg – nowiny24.pl – informacje, artykuły, wydarzenia
  26. Super Nowości – dziennik południowo-wschodniej Polski – Redakcja
  27. Kwartalnik Dzikovia
  28. TwójRegion24.pl – Tarnobrzeg
  29. Tarnobrzeg info :: Tinfo – Tarnobrzeg, info i kropka
  30. KS Siarka Tarnobrzeg
  31. Oficjalna strona internetowa klubu koszykarskiego ASK KS Siarka Tarnobrzeg
  32. Strona klubowa Strona internetowa klubu Wspólnota Serbinów Tarnobrzeg. Aktualności, wyniki, mecze, tabele i statystyki
  33. Strona klubowa Strona internetowa klubu OKS Wielowieś. Aktualności, wyniki, mecze, tabele i statystyki
  34. Strona klubowa Strona internetowa klubu Iskra Sobów Tarnobrzeg. Aktualności, wyniki, mecze, tabele i statystyki
  35. Strona klubowa OKS Mokrzyszów. Aktualności, wyniki, mecze, tabele i statystyki
  36. Oficjalna strona Koniczynki Ocice
  37. Uchwała Rady Miasta o ustanowieniu Tytułu Honorowy Obywatel Miasta Tarnobrzeg
  38. Uchwała Rady Miasta o nadaniu Tytułu Honorowego Obywatela Tarnobrzega dla Edwarda Frankowskiego
  39. Uchwała Rady Miasta o nadaniu Tytułu Honorowego Obywatela Tarnobrzega dla Tadeusza Nowaka
  40. ZESPÓŁ SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH NR 1
  41. Lech Kaczyński Honorowym Obywatelem Tarnobrzega
  42. Prezydent Lech Kaczyński w Tarnobrzegu – zdjęcie nr 1 – 12 maja 2009
  43. Przyznano medal, nadano tytuł
  44. Tarnobrzeg: Radni przyznali medal Sigillum Civis Virtuti i Tytuł Honorowego Obywatela Tarnobrzega – 4 maja 2010
  45. Tarnów ON-LINE
  46. Diecezja Sandomierska: Instytucje Diecezjalne
  47. Diecezja Sandomierska: Instytucje Diecezjalne
  48. Diecezja Sandomierska: Instytucje Diecezjalne
  49. : Dominikanie z Tarnobrzega
  50. Diecezja Sandomierska: Instytucje Diecezjalne
  51. Diecezja Sandomierska: Instytucje Diecezjalne
  52. Internetowa strona parafii
  53. Diecezja Sandomierska: Instytucje Diecezjalne
  54. Parafia MBNP Tarnobrzeg
  55. Diecezja Sandomierska: Instytucje Diecezjalne
  56. Diecezja Sandomierska: Instytucje Diecezjalne
  57. Strona internetowa parafii
  58. Parafia pw. Miłosierdzia Bożego w Tarnobrzegu
  59. Diecezja Sandomierska: Instytucje Diecezjalne
  60. Parafia PNKK w Tarnobrzegu
  61. Specyfiką ludności napływowej była jej pozycja w mieście. Często byli to ludzie wykształceni (inżynierowie zatrudniani w siarkowych zakładach przemysłowych, lekarze, prawnicy), co też sprawiało, że ich wpływ na miasto był większy, niż sugerowałaby to rzeczywista liczebność. Zdecydowana większość Tarnobrzeżan pochodzi z samego Tarnobrzega lub terenów współczesnych powiatów ziemskich: tarnobrzeskiego i sandomierskiego . Etnicznie ludność okolic Tarnobrzega zaliczana jest do grupy Lasowiaków , która wykształciła własną gwarę.
  62. Za wzorcową należy uznać formę podawaną przez Słownik nazw geograficznych oraz Słownik nazw miejscowości i mieszkańców: do Tarnobrzega. Drugą formę można zaakceptować w komunikacji potocznej.
  63. Wiele nazw własnych różni się w odmianie od równobrzmiących nazw pospolitych. Nazwy pospolite, przechodząc do kategorii nazw własnych, zmieniają funkcję, a niektóre też odmianę. Takim przypadkiem jest Nowy Świat – Nowego Światu, Tarnobrzeg – Tarnobrzega, chociaż coraz częstsze jest Tarnobrzegu
  64. Biuletyn Informacji Publicznej – Muzeum Historyczne Miasta Tarnobrzega
  65. Muzeum Historyczne Miasta Tarnobrzega
  66. Samorządowa instytucja kultury miasta Tarnobrzega
  67. Dni Tarnobrzega 2010, dostęp 21 sierpnia 2010

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Tarnobrzeg":

Zakon Kaznodziejski ...

Małopolska Droga św. Jakuba ...

Czernihów ...

Stare Miasto ...

Polskie zamki i twierdze ...

Tarnów położonym 38 km na północny wschód Mielcu znajduje się Port lotniczy (Port Lotniczy Tarnów/Tarnobrzeg) wykorzystywany przez miejscowy aeroklub oraz PZL Mielec. Odbywają się stamtąd pasażerskie ...

Festiwal filmowy ...

Województwo lwowskie ...

Podział administracyjny Polski 1975-1998 ...

Wisła ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Tarnobrzeg":

202. Historia geologiczna i budowa Polski. Rozmieszczenie zasobów mineralnych (plansza 10) ...

Przemysł przetwórczy w Polsce (plansza 13) kwas siarkowy, sól, soda kaustyczna i kalcynowana, chlor Tarnobrzeg, Inowrocław, Janików, Kraków ...

201. Środowisko przyrodnicze Polski (plansza 16) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie