Sportami wodnymi potocznie nazywa się dyscypliny sportowe, których uprawianie ma miejsce w otoczeniu zbiorników wodnych i jest bezpośrednio z nimi związane.
Akweny
Niektóre ze sportów wodnych, ze względu na ich charakter, są ściśle związane z określonym typem
akwenów
. Najczęściej jednak mamy do czynienia z kilkoma odmianami poszczególnych dyscyplin, dostosowanymi do różnych typów środowisk wodnych. Dotyczy to w szczególności sportów, których idea oparta jest na sprzęcie wodnym. Dostosowuje się więc parametry sprzętu, do panujących na akwenach warunków, tworząc tym samym różne odmiany danej dyscypliny. Przykładowo: pod względem wymaganego sprzętu, jak i zasobu wiedzy i doświadczenia, inaczej wygląda żeglarstwo pełnomorskie, a inaczej śródlądowe; mimo że obie odmiany oparte są na tych samych podstawach. Ze względu na typ wyróżnimy więc akweny otwarte i zamknięte (wśród nich znajdziemy naturalne i sztuczne):
- morza i oceany,
- jeziora i zalewy,
- rzeki i kanały,
- baseny i aquaparki.
Sporty wodne w większości oparte są na dogodnych warunkach termicznych. Wykorzystujemy do ich uprawiania najczęściej ciepłe, letnie miesiące, ciesząc się wysoką temperaturą powierza i wody. Jednak do takich warunków, sporty wodne się nie ograniczają. Najczęściej ich "zimniejsze" odmiany nazywane są ekstremalnymi. Faktem jest jednak, że sport uprawiany jest w środowisku wodnym przez cały rok, nie tylko latem, ale również w chłodniejszych miesiącach wiosennych, jesiennych oraz zimowych. Niektóre z dyscyplin, wręcz wymagają bardziej srogich warunków niż palące słońce i ciepła woda. Przykładowo: do uprawiania
windsurfingu
potrzebny jest dość silny
wiatr
(od 3 do 8 stopni w
Skali Beauforta
). Jest on niezbędny do uprawiania tego sportu. Mniejsze natomiast znaczenie ma temperatura powietrza i wody, która może osiągać wartości poniżej 10 °C. Istotą niektórych odmian tego sportu jest duże zafalowanie powierzchni wody. Natomiast w przypadku
kajakarstwa górskiego
istotą akwenu jest jego spadzistość i duży pęd wody. W przeciwieństwie do większości sportów wodnych,
nurkowanie
odbywa się pod jej powierzchnią. Kluczowymi cechami w przypadku tego sportu jest czystość wody oraz atrakcyjność
fauny
,
flory
i dna zbiornika wodnego. Podsumowując - w zależności od dyscypliny i odmiany sportu, istotnymi cechami akwenów dla sportów wodnych są:
- temperatura powietrza i wody,
- wietrzność,
- zafalowanie lub jego brak,
- spadzistość i nurt wody,
- czystość środowiska,
- atrakcyjność krajobrazowa.
Wyposażenie
Praktycznie żadna dyscyplina sportów wodnych nie obywa się bez specjalnego wyposażenia - osprzętu. Relatywnie najmniejszego zaangażowania sprzętu wymagają sporty pływackie, chociaż i tu w wersji wyczynowej oprócz stroju kąpielowego przyda się parę akcesoriów: czepek, okulary pływackie, kremy zmniejszające tarcie, osprzęt pomiarowy. Nie bez znaczenia pozostaje również w tym przypadku profesjonalnie wyposażony basen. Większość sportów wodnych wymaga jednak sporej ilości sprzętu, głównie w postaci jednostek pływających: łodzie,
żaglówki
,
katamarany
, deski,
kajaki
,
pontony
. Ich częściami składowymi są elementy napędowe (silniki,
pędniki
,
wiosła
, latawce) oraz wyposażenia dodatkowego. W poszczególnych dyscyplinach, niezbędnymi składnikami są również elementy wyposażenia osobistego: pianka neoprenowa, suchy kombinezon, kask,
kamizelka asekuracyjna
,
płetwy
,
maska
.
Wyczyn i rekreacja
Dyscypliny
Poniższa lista podzielona została na kategorie bazujące na ich relacji z wodą:
Uprawiane w wodzie
Uprawiane pod wodą
Uprawiane nad wodą