Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny (
ang.
The European Economic and Social Committee; EESC) – organ doradczy i opiniodawczy
Unii Europejskiej
, powołany do życia w
1957
na mocy
traktatu rzymskiego
. Reprezentuje na forum unijnym przedstawicieli szeroko rozumianego zorganizowanego
społeczeństwa obywatelskiego
, wywodzących się z różnych grup zajmujących się działalnością gospodarczą i społeczną. Są to m.in. pracodawcy,
związki zawodowe
, rolnicy, konsumenci i pozostałe
grupy interesów
. Głównym zadaniem Komitetu jest sprawowanie funkcji doradczej wobec
Rady Unii Europejskiej
,
Parlamentu Europejskiego
i
Komisji Europejskiej
w kwestiach dotyczących polityki gospodarczej i społecznej. Trzy podstawowe funkcje Komitetu Ekonomiczno-Społecznego zostały określone w następujący sposób:
- Komitet przedstawia swoją opinię Radzie, Komisji i Parlamentowi Europejskiemu albo na ich wniosek, albo z własnej inicjatywy. Przeciętnie EESC opiniuje 170 dokumentów rocznie (około 15% z własnej inicjatywy). W niektórych kwestiach instytucje są zobowiązane do zasięgania opinii Komitetu np. wtedy gdy chodzi o swobodny przepływ ludzi, swobodę osiedlania się, współpracę w kwestiach socjalnych, zagadnieniach związanych z oświatą, ochroną zdrowia i praw konsumenta, a także ochroną środowiska i rozwoju regionalnego, polityką zatrudnienia, ustawodawstwem społecznym i równouprawnieniem płci. Opinie Komitetu nie są dla nich wiążące, mają wyłącznie charakter doradczy. Często są traktowane jako miernik społecznej akceptacji danego projektu.
- zachęca społeczeństwo obywatelskie do większego angażowania się w kształtowanie polityki UE
- wzmacnia rolę społeczeństwa obywatelskiego w krajach nienależących do UE oraz pomaga tworzyć struktury doradcze.
Do czasu przystąpienia nowych państw członkowskich do UE, Komitet liczył podobnie jak
Komitet Regionów
222 członków. Po pierwszym maja
2004
zgodnie z ustaleniami
Traktatu Nicejskiego
skład Komitetu nie powinien przekraczać liczby 350 członków. Obecnie w Komitecie zasiada 344 członków. Polsce przyznano 21 miejsc. Liczba członków z każdego państwa UE odzwierciedla zazwyczaj wielkość jego populacji. Kandydatów na członków Komitetu przedstawiają państwa członkowskie w drodze konsultacji z narodowymi organizacjami obywatelskimi. Następnie członkowie nazywani odtąd doradcami, sprawują funkcje przez okres 4 lat. Ich mandat może być przedłużony. Choć członkowie Komitetu są powoływani przez państwa członkowskie, ich decyzje są niezawisłe i nie ograniczone instrukcjami państw, które ich powołały.
Liczba reprezentantów poszczególnych państw:
- Niemcy, Francja, Włochy, Wielka Brytania – każde państwo posiada 24 reprezentantów
- Hiszpania i Polska – 21
- Rumunia – 15
- Belgia, Grecja, Holandia, Portugalia, Austria, Szwecja, Czechy, Węgry, Bułgaria – 12
- Dania, Irlandia, Finlandia, Litwa, Słowacja – 9
- Estonia, Łotwa, Słowenia – 7
- Luksemburg, Cypr – 6
- Malta – 5
Członkowie wybierają spośród siebie przewodniczącego i dwóch wiceprzewodniczących. Ich kadencja wynosi dwa lata. Obecnie funkcje przewodniczącego Komitetu sprawuje, od października 2008, Mario Sepi z Włoch (Grupa Pracowników), Wiceprzewodniczący: Irini Pari z Grecji (Grupa Pracodawców) oraz Seppo Kallio z Finlandii (Grupa Innych Podmiotów)
Choć członkowie Komitetu pracują w większości w swoich macierzystych krajach, zasiadając w Komitecie tworzą oni trzy grupy, które reprezentują pracodawców, pracowników oraz różnorodne grupy interesów w dziedzinach gospodarczej i społecznej.
W skład Grupy Pracodawców wchodzą członkowie z prywatnych i publicznych sektorów przemysłowych, małe i średnie przedsiębiorstwa, izby handlowe, a także przedstawiciele handlu hurtowego i detalicznego, bankowości i ubezpieczeń, transportu i rolnictwa.
Grupa Pracowników obejmuje zatrudnionych wszystkich kategorii, od pracowników fizycznych po kadrę kierowniczą. Członkowie tej Grupy wywodzą się z krajowych organizacji związków zawodowych.
Trzecia grupa reprezentuje różnorodne grupy interesów: organizacje pozarządowe, organizacje rolnicze, małe przedsiębiorstwa, rzemiosło i ludzi wolnych zawodów, spółdzielnie i zrzeszenia o charakterze niezarobkowym, organizacje konsumenckie i na rzecz ochrony środowiska, naukowe i akademickie społeczności i stowarzyszenia reprezentujące rodzinę, kobiety, niepełnosprawnych itp.
Komitetu nie można w związku z jego składem traktować jako
lobby
. Jest on stworzony do osiągania kompromisu między poszczególnymi grupami ekonomiczno społecznymi i wydawania w miarę możliwości wspólnej opinii, nie zaś do promowania rozwiązań korzystnych tylko dla jednej strony.
Komitet obraduje na Zgromadzeniu Plenarnym. Debaty oraz projekty opinii są przygotowywane przez komisje zwane sekcjami, z których każda zajmuje się określonymi obszarami polityki. Obecnie istnieje sześć takich sekcji:
- sekcja unii gospodarczej i walutowej oraz spójności ekonomicznej i społecznej ECO;
- wspólnego rynku, produkcji i konsumpcji INT;
- transportu, energetyki, infrastruktury i społeczeństwa informacyjnego TEN;
- zatrudnienia, spraw socjalnych i obywatelstwa SOC;
- rolnictwa, rozwoju obszarów wiejskich i ochrony środowiska NAT
- oraz sekcja stosunków zewnętrznych REX.
Na podstawie opinii opracowanych na posiedzeniach sekcji, członkowie Komitetu uchwalają zwykłą większością głosów opinie, które są następnie przekazywane Radzie, Komisji i Parlamentowi a także publikowane w
Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich
.
Biuro Komitetu w Brukseli
EESC utrzymuje regularne powiązania z radami ekonomiczno społecznymi państw członkowskich. Powiązania te polegają głównie na wymianie informacji i wspólnej dyskusji na temat konkretnych problemów. EESC bierze także udział w pracach rad ekonomiczno społecznych i podobnych organizacji w czasie międzynarodowych spotkań organizowanych co dwa lata.
EESC współpracuje z ekonomicznymi i społecznymi grupami interesów w licznych państwach nie będącymi członkami UE, w szczególności z państwami partnerstwa eurośródziemnomorskiego (EUROMED), z państwami Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP), państwami Europy Środkowej i Wschodniej, z państwami Mercosuru, Ameryki Łacińskiej i
EFTA
.
Zobacz też
Linki zewnętrzne
