Kazimierz Piotr Hieronim Stadnicki (ur.
29 czerwca
1808
w
Żmigrodzie
, zm.
10 czerwca
1886
we
Lwowie
), historyk polski, członek
Akademii Umiejętności w Krakowie
.
Był synem hrabiego Antoniego (właściciela Żmigrodu, obecnie
Nowy Żmigród
) i Józefy z książąt Jabłonowskich, bratem Aleksandra (prawnika, autora prac historycznoprawnych). Nauki początkowe pobierał w domu, gdzie zachęcony przez ojca zainteresował się historią; w latach
1826
-
1830
studiował prawo na
Uniwersytecie Wiedeńskim
. W latach
1842
-
1850
był członkiem Wydziału Stałego Stanów Galicyjskich, od
1854
radcą Namiestnictwa we Lwowie. Nosił tytuł cesarsko-królewskiego podkomorzego. W
1873
został powołany na członka czynnego Akademii Umiejętności w Krakowie, nie był związany z żadnym ośrodkiem uniwersyteckim. Został odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim
Orderu Żelaznej Korony
.
Jego zainteresowania naukowe obejmowały historię średniowieczną Litwy i Rusi,
heraldykę
,
genealogię
. W pracy Piasty (1842) omówił proces organizowania się Kościoła katolickiego na ziemiach polskich oraz jego znaczenie w nawracaniu słowiańskich plemion na Pomorzu. Wykorzystując nieznane bądź mało znane wcześniej ruskie i litewskie kroniki przedstawił dzieje polityczne
XIV-wiecznej
Litwy (Synowie
Gedymina
, dwa tomy, 1849-1853). Opracował komentarze historyczne do dzieł
Szekspira
. Znany był z ostrych publicznych polemik.
Z innych prac Stadnickiego można wymienić:
- O pierwszych zaborach Waregów na ziemi Lachów (1842-1844)
- Rodowody domu Stadnickich (1857-1861)
- Bracia
Władysława Jagiełły
(1867)
-
Olgierd
i
Kiejstut
(1870)
- Koryjat Gedyminowicz i Koryjatowicze (1877)
- Przyczynek do heraldyki polskiej w średnich wiekach (1879)
-
O tronie elekcyjnym domu Jagiellonów w Polsce
(1880)
- O początkach arcybiskupstwa i biskupstw katolickich łacińskiego obrządku na Rusi halickiej i Wołyniu (1882)
Zobacz też
Bibliografia
- Biogramy uczonych polskich, Część I: Nauki społeczne, zeszyt 3: P-Z (pod redakcją Andrzeja Śródki i Pawła Szczawińskiego), Ossolineum, Wrocław 1985
