Stary człowiek i morze − opowiadanie Ernesta Hemingwaya , napisane na Kubie w 1951 , opublikowane w 1952 . Opowiadała o starym kubańskim rybaku Santiago, który walczy z wielką rybą, marlinem . Opowiadanie to w dużym stopniu przyczyniło się do uzyskania przez autora w 1954 roku Literackiej Nagrody Nobla .

Opowiadanie jest lekturą szkolną w gimnazjum.

Akcja opowiadania rozgrywa się w ciągu czterech dni we wrześniu, w okresie silnych huraganów na morzu, podczas których można złapać większe ryby niż zwykle. Stary rybak Santiago wyrusza na połów ryb, by udowodnić, że chociaż jest stary, to nie jest bezużytecznym i kiepskim rybakiem. W przygotowaniach do wyprawy pomaga mu kilkunastoletni Manolin. W trakcie wyprawy rybakowi udaje się złowić potężnego marlina. W drodze powrotnej musi walczyć nie tylko z silną i ciężką rybą, ale i rekinami. Monologi i przemyślenia Santiago są ważną częścią opowiadania. Przesłaniem utworu jest refleksja, że człowiek jest zdolny zrobić wszystko, oraz że jeśli chcemy, możemy pokonać wszystkich, czego dowodem jest wspominana przez bohatera walka na pięści. Rybakowi nie przeszkodziła nawet starość w zdobyciu marlina.