|
stereotyp
stereotyp (z gr. stereos – "przestrzenny", typos – "wzorzec", "odcisk") – konstrukcja myślowa, zawierająca komponent poznawczy (zwykle uproszczony), emocjonalny i behawioralny (związany z zachowaniem), zawierająca pewne fałszywe przeświadczenie, dotyczące różnych zjawisk, w tym innych grup społecznych. Stereotyp przyjęty może być przez jednostkę w wyniku własnych obserwacji, przejmowania poglądów innych osób, wzorców przekazywanych przez społeczeństwo, może być także wynikiem procesów emocjonalnych (np. przeniesienia agresji). Stereotypy mogą być negatywne, neutralne lub pozytywne, chociaż najczęściej spotykamy się z wyobrażeniami negatywnymi. Stereotyp jest przekonaniem zbiorowym, tzn. jest to przekonanie żywione przez pewna grupę ludzi: mianem "stereotypu" nie określimy przekonania – spełniającego wszelkie pozostałe kryteria – żywionego wyłącznie przez jedną osobę. Stereotyp jest wyrażany w zdaniu ogólnym (np. "(Wszyscy) Polacy są nieporządni"). Nie będzie stereotypem przekonanie ogólne lecz prawdziwe, lub – ogólne, fałszywe, ale uzasadnione. Stereotyp to fałszywe i niedostatecznie uzasadnione a dotyczące pewnej grupy osób (tzw. nadgeneralizacja) przekonanie zbiorowe, zwykle niewrażliwe na argumentację.
Mówi się także o stereotypach narodowych, czyli naszych wyobrażeniach dotyczących innych narodów.
Źródła stereotypów
Tworzenie stereotypów jest spontaniczną ludzką skłonnością i takiemu upraszczaniu przekazu podlegają wszelkie ludzkie wyobrażenia o otaczających ich świecie, zarówno przyrody, jak i społeczeństwa. Ma to związek między innymi z takimi sposobami porządkowania rzeczywistości, jak kategoryzacja, generalizacja, schemat poznawczy. Jeśli fałszywe, zbiorowe, niedostatecznie uzasadnione i uparcie żywione przekonanie na temat jakiegoś wycinka rzeczywistości odnosi się do wszystkich ludzi określonej grupy, wtedy nazywane jest stereotypem (przekonania dotyczące np. pewnych zjawisk czy przedmiotów nazywana jest ogólnie schematem poznawczym).
Stereotypy często oparte są na niepełnej wiedzy oraz fałszywych przekonaniach o świecie, utrwalone są przed tradycję i trudno podlegają zmianom, a w szczególności odrzuceniu. Liczni badacze doszukiwali się jednak "ziarna prawdy" w stereotypach, powstało nawet określenie "trafność stereotypu". W przypadku pojawienia się faktów obalających stereotyp ludzie mają skłonność do traktowania go jako wyjątku – "wyjątek potwierdza regułę" lub do tworzenia subkategorii bez naruszenia kategorii podstawowej.
Inne źródła stereotypów: -
podniesienie samooceny. Stereotypowe i negatywne spojrzenie na grupę obcą pozwala poczuć się wobec niej lepiej (zobacz też: autowaloryzacja).
-
teoria rzeczywistego konfliktu
-
przeniesienie agresji
-
twarzyzm
-
międzygrupowa asymetria językowa
Inne hasła zawierające informacje o "stereotyp":
Ludowy Ruch Ukrainy na Rzecz Przebudowy
Ruch startował w polityczne życie bardzo dbając o to, aby przełamać negatywny stereotyp Ukraińca-antysemity i ksenofoba. Działacze tej organizacji od samego początku starali się ...
Grupa etniczna
historia
, wspólni przodkowie, itp.)poczucie posiadania własnego
terytorium
i praw do niegoodrębność
osobowościową
(
stereotypy
- czyli jak inni ich postrzegają, autostereotypy - czyli wyobrażenia o ...
Zespół Downa
stanie wypowiedzieć słowami.Każda osoba z zespołem Downa posiada indywidualny
charakter
. Wbrew panującemu
stereotypowi
, według którego osoby z zespołem Downa miałyby być zawsze spokojne, przymilne ...
Aleksandra Jasińska-Kania
15 czerwca
1932
w
Moskwie
) –
socjolog
. Zajmuje się teoriami socjologicznymi, problematyką
stereotypów
i uprzedzeń narodowych oraz badaniami wartości społecznych. Od roku 1956 wykłada ...
Analiza systemowa
ograniczonego myślenia (przykładowo, myśląc o organizacji jako o systemie, sztucznie tworzymy sobie stereotyp jej otoczenia, co później negatywnie wpływa na naszą zdolność percepcji). Zobacz
Instytut ...
Stygmatyzacja
przyczyną
deprecjonowania
jednostek i grup społecznych. Jest on też bazowym mechanizmem tworzenia
stereotypów
.Zajmuje się ludzkimi interakcjami, zachowaniem i kontrolą, szczególnie w zakresie dewiacji. Stygmatyzacja ...
Kiełbasa
jedynie zastąpienie deficytowej wieprzowiny znacznie tańszymi mięsami innych zwierząt. Tak utrwalił się stereotyp o tym, że
salami
wytwarzane jest z mięsa osła, frankfurterki robi ...
Córka
(
zstępny
,
potomek
) płci
żeńskiej
, należącej do
dzieci
z danego
związku
(
rodziców
).Jednym ze
stereotypów
rodzinnych są kontakty córki z rodzicami. W ich świetle, córka ma ...
Jerzy Bartmiński
słownictwo
aksjologiczne
, gatunki polskiego
folkloru
;
składnia
,
kategorie
językowe;
etnolingwistyka
(językowy obraz świata,
stereotypy
językowe).Przypisy↑
Prof. dr hab. Jerzy Bartmiński
. Uniwersytet Marii Curie-Sklodowskiej w Lublinie. ...
Cesarstwo Bizantyńskie
i przerostu biurokracji. W Europie południowo-wschodniej przez długie lata pokutował zdecydowanie negatywny stereotyp bizantyńskiej cywilizacji i jej dziedzictwa[168]. Generalnie przez bizantynizm rozumiano kompleks religijnych, ...
Inne lekcje zawierające informacje o "stereotyp":
02. Człowiek jako istota społeczna (plansza 6)
wyraża stosunek człowieka do przedmiotu – pozytywny, negatywny bądź obojętny.
Rodzajem postawy jest stereotyp, który polega na tym, że wiedzę o danym przedmiocie jednostka uzyskuje ...
05. Naród (plansza 13)
...
Mały Książę - też listy pisze (plansza 10)
...
|
