Stronnictwo Ludowe
Stronnictwo Ludowe (SL) - polska chłopska partia polityczna, utworzona w marcu 1931 roku z połączenia PSL "Piast", PSL "Wyzwolenie" i Stronnictwa Chłopskiego. W 1939 roku liczyło około 130 tysięcy członków.
Przed zjednoczeniem
Utworzenie Centrolewu przyniosło między innymi zbliżenie ugrupowań chłopskich. Klęska w wyborach brzeskich 1930 i stosowane wobec opozycji szykany, przy dość znacznej bierności politycznej mas chłopskich, zmuszały zjednoczenia sił zwłaszcza, że Centrolew jako zorganizowane porozumienie przestał istnieć. Wzajemne kontakty i współpraca w Centrolewie wskazywały że różnice między poszczególnymi grupami chłopskimi nie są duże. Także położenie chłopów jako warstwy społecznej było na tyle jednolite, że dążenie do jedności mogło ogarnąć wszystkie, związane z dotychczas istniejącymi stronnictwami, kręgi wsi. W połączeniu widziano jedyny sposób obrony przed narastającym uciskiem rządzącego obozu, przed coraz większą dyskryminacją chłopa jako przedstawiciela gorszej części społeczeństwa. Wspólne przeżycia w Brześciu zbliżyły do siebie również więzionych polityków „Piasta" i „Wyzwolenia". Zarówno Wincenty Witos, jak i jego zwolennicy w „Piaście" byli najgorętszymi orędownikami zjednoczenia.
10 grudnia 1930 powstał z połączenia klubów; „Piasta", „Wyzwolenia" i Stronnictwa Chłopskiego Parlamentarny Klub Posłów i Senatorów Chłopskich (54 posłów i senatorów). Jego prezesem został poseł Michał Róg z „Wyzwolenia". Pozostałe funkcje członków prezydium rozdzielono równomiernie pomiędzy łączące się kluby. Powstanie klubu parlamentarnego przyspieszyło proces zjednoczenia stronnictw chłopskich. Rokowania trwały jeszcze trzy miesiące. Najważniejszym przedmiotem sporu była kwestia obsady stanowisk w przyszłych władzach stronnictwa oraz ustalenie wspólnych założeń programowych.
Powstanie SL
15 marca 1931 przedstawiciele PSL Piast, PSL Wyzwolenie i Stronnictwa Chłopskiego, na kongresie zjednoczeniowym utworzyli nową partię o nazwie Stronnictwo Ludowe. Przyjęto trójczłonową strukturę władz naczelnych. Były to: Kongres, Rada Naczelna i Naczelny Komitet Wykonawczy. Prezesem Kongresu (najwyższej władzy stronnictwa) został Maksymilian Malinowski z „Wyzwolenia". Funkcje dwóch wiceprezesów objęli działacze pochodzący z pozostałych, jednoczących się ugrupowań. Prezesem Rady Naczelnej (organ uchwałodawczy i kontrolny) wybrano Wincentego Witosa z „Piasta”. Na czele Naczelnego Komitetu Wykonawczego stanął Stanisław Wrona ze Stronnictwa Chłopskiego. Sekretarzem generalnym został Kazimierz Bagiński z "Wyzwolenia". Centralnym organem propagandowym stronnictwa stał się tygodnik „Zielony Sztandar", którego redaktorem został Maciej Rataj. Struktura naczelnych władz stronnictwa najwybitniejszym politykom gwarantowała dotychczasowe pozycje we władzach partyjnych.
Statut i program stronnictwa
Wraz z wyborem władz Kongres przyjął statut i program. Nowością było to że statut wprowadzał, inaczej niż we wcześniejszych stronnictwach chłopskich, jednolitą strukturę organizacyjną i ściśle określone zasady członkostwa, nakładające na członków określone obowiązki organizacyjne. Ustalono też że dniem Święta Ludowego od tej pory będą Zielone Świątki.
Program stronnictwa w zakresie spraw politycznych obejmował: obronę przed dyktaturą, przywrócenie parlamentarno-demokratycznego systemu rządów i wolnych wyborów, niezależność sądownictwa i samorządu, respektowanie praw obywatelskich. Stronnictwo deklarowało również gotowość współdziałania z rolnikami innych narodowości w obrębie państwa. Pozostałe postanowienia miały wyraźnie kompromisowy charakter. W szczególności dotyczyło to takich, kwestii jak sprawy wyznaniowe, gdzie program nawiązywał do odpowiednich postanowień konstytucji marcowej, akcentując jednocześnie potrzebę niezależności Kościoła od państwa. Chodziło o przeciwstawienie się próbom związania duchowieństwa z rządzącym obozem. Kluczowa dla ruchu ludowego kwestia reformy rolnej została sformułowana w sposób bardziej odpowiadający zachowawczym tendencjom w ruchu ludowym. Zrezygnowano z głoszonego przez dawne „Wyzwolenie" i „Stronnictwo Chłopskie” postulatu wywłaszczenia majątków obszarniczych bez odszkodowania. Trudno bowiem uznać za jego ekwiwalent formułę o możliwości bezpłatnego przejęcia przez państwo posiadłości ziemskich przeznaczonych na cele reformy. Podkreślano przy tym znaczenie własności prywatnej jako podstawy rozwoju państwa i rolnictwa. Duże znaczenie dla członków SL miało także opracowanie długofalowego planu gospodarczego, mającego zapewnić rolnictwu wszechstronny rozwój. Na te sformułowania nie miały wpływu zjawiska kryzysu gospodarczego, który być może trwał zbyt krótko, by dać możliwość nowego spojrzenia na sprawy gospodarcze i społeczne. Program nie zawierał też żadnej krytyki kapitalizmu. Nie podejmował też w sposób odmienny, aniżeli czyniono to przed kryzysem, spraw podstawowych dla wsi, takich jak nożyce cen i obciążenia finansowe ludności wiejskiej. Podkreślając znaczenie rolnictwa jako źródła utrzymania najliczniejszej warstwy mieszkańców Polski, program deklarował jednocześnie życzliwy stosunek do słusznych żądań rzesz robotniczych. W programie wiele miejsca poświęcono zagadnieniom kultury i oświaty oraz demokratyzacji dostępu do szkolnictwa. Pokojowa polityka, międzynarodowa współpraca rolników jako gwarancja pokoju, rozbudowa obronności, połączona z protestem przeciwko usiłowaniom sanacji uczynienia z wojska politycznego filaru jej rządów - to dalsze elementy programu.
Inne hasła zawierające informacje o "Stronnictwo Ludowe":
Zygmunt III Waza
...
Orlęta Lwowskie
były pozostałe partie, tj.
Polskie Stronnictwo Demokratyczne
,
Polska Partia Socjalno-Demokratyczna
i
Polskie Stronnictwo Ludowe
. Oprócz ośrodków politycznych istniały organizacje
legionistów
– Towarzystwo oraz Koło ...
Wyprawy krzyżowe
...
Dożynki
...
1932
...
Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność"
...
Mao Zedong
...
1420
...
Kajetan Sołtyk
...
Zbigniew Oleśnicki (kardynał)
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Stronnictwo Ludowe":
210 Przewrót majowy i sanacja (plansza 9)
...
008c. Grecja (plansza 9)
...
209b Tworzenie demokracji parlamentarnej w Polsce (plansza 4)
src="https://szkolnictwo.pl/rysunki_lekcje/2128/Witos.png" align=left hspace=10>
Tworzenie demokracji parlamentarnej w Polsce
Największym ugrupowaniem centrum było Polskie Stronnictwo Ludowe "Piast", które dążyło do reformy rolnej, umożliwiającej parcelację wielkiej własności ...
|