Stewart lub Stuart – dynastia władców Szkocji od 1371 r., potem także Anglii od 1603 r.

Dzieje

Pierwszym królem Szkocji z tego rodu był Robert II , który zasiadł na tronie w 1371 r. Był synem Waltera, szóstego dziedzicznego Wielkiego Stewarda Szkocji i Marjorie, siostry króla Dawida II , ostatniego z dynastii Bruce . Od nazwy urzędu pełnionego przez jego przodków przyjęła się nazwa dynastii (w wersji angielskiej Stuart). Główna linia męska dynastii wygasła na Jakubie V w 1542 r. Dziedziczką tronu została jego córka Maria (zm. 1587 r.). Panowała do 1567 r. Została pozbawiona tronu na rzecz swego syna - Jakuba VI (zm. 1625 r.). Jego ojcem był Henryk Stuart , lord Darnley (zm. 1567 r.), książę Albany z młodszej linii dynastii Stuart.

Jakub VI w 1603 r. przejął po śmierci Elżbiety I tron Anglii jako Jakub I. W 1649 r. dynastia utraciła oba trony wskutek rewolucji, a króla Karola I ścięto. Jego syn Karol II wrócił do Wielkiej Brytanii w 1660 r. W 1689 r. jego brat Jakub II (VII Szkocki) został zdetronizowany w wyniku tzw. „chwalebnej rewolucji”. Koronę przekazano linii żeńskiej ( królowa Maria II ). Ostatnią panującą władczynią z rodu Stuartów była jej siostra Anna . Genealogia rodu Stuartów została szczegółowo przedstawiona artykule : Genealogia rodu Stuartów

Linia królewska Stuartów wygasła na Henryku Benedykcie , kardynale Yorku w 1807 r. Przez swą matkę, Marię Klementynę , był prawnukiem polskiego króla Jana III Sobieskiego . Linia naturalna pochodząca od Jakuba II wygasła po mieczu w r. 1953 ze śmiercią Jakuba Marii Karola Fitz-James Stuarta, księcia Alba, wnuka siostry cesarzowej francuskiej Eugenii .

Od naturalnego potomstwa króla Karola II wywodzą się liczne angielskie rody arystokratyczne:

1. książęta Buccleuch (z tej rodziny pochodziła Alicja żona Diuka Gloucesteru, wuja królowej Elżbiety II ),
2. książęta Cleveland (wygaśli w 1774 r.),
3. książęta Grafton, Northumberland (wygaśli w 1716 r.),
4. of St. Albans,
5. książęta Richmond ,
6. spauperyzowana gałąź polska, znana w odmianach Syward, Siwart, Suwart, Suwardt - potomkowie knighta Charlesa Suwarta, szkockiego najemnika Gdańska do walk ze Stefanem Batorym.

Od naturalnego syna króla Jakuba II i VII wywodzi się rodzina Fitzjames Stuart;

1. książęta de Alba, de Berwick, de Liria y Jerica,
2. hrabiowie de Baños i de Teba,
3. książęta de Peñaranda, Berwick i hrabiowie de Montijo.

Przedstawicielką tej rodziny jest m.in. Cayetana Fitzjames Stuart - zwana najbardziej utytułowaną kobietą świata.

Zobacz też

• Władcy brytyjscy
• Klan Stewart
• Drzewo genealogiczne

Linki zewnętrzne

• Genealogia dynastii Stuartów w: M.Marek, Genealogy.Eu
• Genealogia rodziny Stuarts