Sztuczny satelita – satelita wykonany przez człowieka poruszający się po orbicie wokół ciała niebieskiego . Pierwszym sztucznym satelitą Ziemi został wystrzelony przez Związek Radziecki w 1957 Sputnik 1 .

Jest to statek kosmiczny (z załogą lub bez załogi) okrążający ciało niebieskie (np. planetę, Księżyc) po orbicie zamkniętej. Najliczniejszą grupę stanowią sztuczne satelity Ziemi. Wyniesiono również w przestrzeń kosmiczną sztuczne satelity Księżyca , Marsa , Wenus , Słońca (np. Helios, Pioneer 6 i 9), a od października 1989 trwał lot próbnika Galileo , który w 1995 stał się sztucznym satelitą Jowisza . Ruch sztucznego satelity dzieli się na 3 główne fazy: start, lot orbitalny, lądowanie; start wraz z wprowadzeniem statku na orbitę odbywa się za pomocą rakiety nośnej, której zadaniem jest nadanie sztucznemu satelicie odpowiedniej prędkości i kierunku. Lot statku odbywa się ruchem bezwładnym w polu grawitacyjnym ciała obieganego. Tor lotu ulega zakłóceniom pod wpływem oporu tarcia górnych warstw atmosfery, asymetrii kształtu i nierównomierności rozkładu mas oraz spłaszczenia ciała obieganego, a także wskutek przyciągania innych planet i Słońca.

Sztuczny satelita zwany sterowanym jest wyposażony w silniki rakietowe, umożliwiające zmiany orbity i jej nachylenia, a także obrót statku. Odpowiednią orientację w przestrzeni zapewnia stabilizacja aktywna, dokonywana za pomocą małych silników rakietowych lub systemów żyroskopowych.

Szczególnie ważną grupę sztucznych satelitów Ziemi stanowią załogowe statki kosmiczne, w tym statki wielokrotnego użytku – wahadłowce oraz stacje orbitalne umieszczane na orbitach wokółziemskich.

Typy sztucznych satelitów

Podział ze względu na przeznaczenie:

• satelita badawczy (naukowy)
  • satelita astronomiczny
  • satelita biologiczny
  • satelita geodezyjny
  • satelita geofizyczny
  • satelita jonosferyczny
  • satelita oceanograficzny
• satelita meteorologiczny
  • geostacjonarne , np. Meteosat , Goes, Insat, GMS, Goms, Feng Yun 2
  • okołobiegunowe, np. NOAA , Meteor, Feng Yun 1, Terra, Metop
  • teledetekcyjne (środowiskowy, ang. remote sensing), np. Landsat , IKONOS , SPOT , Resus, QuickBird
• satelita nawigacyjny
• satelita technologiczny (techniczny, doświadczalny)
• satelita telekomunikacyjny (komunikacyjny, łącznościowy, przekaźnikowy)
  • aktywny (czynny)
    • bezpośredniej transmisji
  • pasywny (bierny)
• satelita rozpoznawczy (szpiegowski, satelita-szpieg)
• satelita załogowy

Podział sztucznych satelitów ze względu na rodzaj orbity:

• biegunowy
• stacjonarny (np. geostacjonarny)
• równikowy
• synchroniczny (np. synchroniczny ze Słońcem)

Inne: użyteczny, wieloczynnościowy, operacyjny.

Liczba satelitów wg państw^[1]

• USA – 441
• Rosja – 83
• Chiny – 38
• Japonia – 37
• Indie – 16
• Luksemburg – 13
• Kanada – 11
• Arabia Saudyjska , Francja – po 10
• Wielka Brytania – 9
• Argentyna , Brazylia , Izrael , Niemcy – po 6
• Holandia , Hiszpania – po 5
• Iran – 1

Zobacz też

• naturalny satelita
• sonda kosmiczna
• LEO , MEO
• Czas istnienia satelity

Linki zewnętrzne

• Polskie Biuro ds. Przestrzeni Kosmicznej

Przypisy