Słowianie zachodni

      Słowianie wschodni

      Słowianie południowi

Słowianie zachodni w 9-10 wieku. Wieleci , Pomorzanie , Polanie , Wiślanie , Czesi , Morawianie i inne

Osadnictwo zachodniosłowiańskie na obszarze obecnego Berlina ok. roku 1150 , zobacz też: Jaksa z Kopanicy

Słowianie zachodni – indoeuropejska grupa ludnościowa Europy , zamieszkująca wschodnią i środkową część tego kontynentu .

Tereny zasiedlenia

Do Słowian zachodnich zalicza się: Czechów , Łużyczan , Polaków i Słowaków .

Historia

W okresie migracji i ekspansji Słowian ( VI - VII wiek ) ludność ta zachowywała jedność^[] kulturową i zapewne także w znacznej mierze językową. Dopiero usadowienie się Węgrów na Nizinie Węgierskiej u schyłku IX w. przerwało intensywne kontakty między Słowianami zamieszkującymi na północ od Karpat i Sudetów a Słowianami naddunajskimi i bałkańskimi. Spowodowało to powstanie coraz większego zróżnicowania między Słowianami Zachodnimi a Południowymi. Również różnice pomiędzy Słowianami Zachodnimi a Wschodnimi zaczęły formować się dopiero^[] w X w., kiedy powstały konkurujące ze sobą państwa Rusi Kijowskiej i Polski. Proces różnicowania pogłębiony został faktem przyjęcia chrześcijaństwa w innym obrządku, co po schizmie w 1054 r. stało się czynnikiem tworzącym zasadnicze odmienności. W ten sposób – dopiero w X w. – wykształciły się 3 grupy Słowian, m.in. Słowian zachodnich.

Plemiona zachodniosłowiańskie

Słowianie zachodni aż do XI wieku zachowali jedność językową, w późniejszym okresie nastąpiło zróżnicowanie:

• Łużyczanie
• Lechici
  • plemiona polskie – Polanie , Wiślanie itp.
  • Słowianie połabscy – Drzewianie
  • Pomorzanie , dziś Kaszubi ^[1]
• Czesi i Słowacy

Ziemie zasiedlone przez Obodrzytów , Wieletów oraz Serbołużyczan

Plemiona zachodniosłowiańskie na obszarze Polski

Plemiona zachodniosłowiańskie i inne, występujące na obecnym obszarze Polski wspomniane w Geografie Bawarskim z roku 845 .

• inne późniejsze źródła:
  • Mazowszanie
  • Lubuszanie – Leubuzzi, ok. X wieku
  • Trzebowianie – ok. X wieku
  • Bobrzanie – Pobarane nad rzeką Pober, 1086

Języki zachodniosłowiańskie

Źródła opisujące początki państw zachodniosłowiańskich

• Historia Francorum – ok. 660
• Geograf Bawarski – ok. 845
• Kronika Reginona z Prüm – ok. 915
• Kronika Thietmara – ok. 975
• Dagome Iudex – ok. 992
• Dokument praski – ok. 1086
• Kronika Słowian – ok. 1177

Pierwsze państwa zachodniosłowiańskie

• Państwo Samona (pierwsza połowa VII w. ): założone przez kupca frankijskiego Samona około 624 r. Prawdopodobnie miało charakter związku plemion. Samon dał się poznać jako waleczny władca Słowian, który toczył wojny z Awarami i Frankami . Po jego śmierci państwo rozpadło się.
• Państwo wielkomorawskie : powstało ok. 830 r. na ziemiach Moraw i Słowacji . Jego pierwszy władca to Mojmir I. Upadło ok. 906 roku w wyniku najazdu Madziarów.

Mitologia plemion zachodniosłowiańskich

Bóstwa

• Trzygłów – Trygław – bóstwo zachodniosłowiańskie wyobrażane z trzema głowami.
• Świętowit , Swantewit – Światowit, Świętowit, Swarożyc – prawdopodobnie bóg wojny , wróżb i urodzajów czczony przez Słowian połabskich zwanych Wieletami lub Lutykami. Główny ośrodek kultu w Arkonie na wyspie Rugii , gdzie w świątyni w XII wieku znajdował się posąg tego bóstwa, o czterech twarzach, z rogiem obfitości w dłoniach. Świętowitowi był poświęcony biały koń, z którego zachowania się kapłani odczytywali wolę boga, czczony w Radogoszczy .
• Radgost – Radogost ; naczelne bóstwo Redarów , jednego z plemion wieleckiej grupy Słowian połabskich . Ośrodek kultu znajdował się w Radogoszczy. Gród został zburzony w roku 1068 .

Demony

• Skrzaty

Zobacz też

• Kultura praska , Kultura pieńkowska
• Hobolin
• Brenna
• Kopanica
• Wenedowie
• Polacy a Wandalowie
• Plemiona polskie

Przypisy