Talmud (
hebr.
תלמוד talmud = 'nauka') – jedna z podstawowych (choć nie jest uznawana za "świętą") ksiąg
judaizmu
.
Talmud jest komentarzem do
biblijnej
Tory
, w którym wyjaśniono jak przestrzegać prawa zawartego w Torze w warunkach, jakie zapanowały wśród Żydów wypędzonych z
Palestyny
w
II w.
n.e. Można powiedzieć, że Talmud jest czymś w rodzaju
katechizmu
obowiązującego wyznawców tradycyjnego judaizmu.
Talmud jest uporządkowanym zbiorem praw religijnych, opartych na rozważaniach
rabinów
żyjących między
III w. p.n.e.
a
VI w.
n.e. Ścisłe przestrzeganie wielu nakazów
mojżeszowych
zapisanych w
Torze
nie było technicznie wykonalne po zburzeniu
Świątyni Jerozolimskiej
i dlatego rabini musieli ustalić wiążące dla wszystkich żydów religijne zasady życia w warunkach wygnania.
Talmud składa się z dwóch części:
Miszny
i
Gemary
.
Miszna
to zbiór, początkowo ustnych, a następnie listownych odpowiedzi rabinów wiernym, którzy zapytywali jak interpretować praktycznie określone zapisy zawarte w
Torze
. Po uporządkowaniu tej tradycji powstała kodyfikacja obejmująca całą sferę obyczajowości (
święta
, ceremonie, rytuały, prawa, obyczaje, itp.) - w sumie jest to 248 podstawowych obowiązków i 365 zakazów, ułożonych według porządku, jaki występuje w
biblijnej
Księdze Powtórzonego Prawa
. Natomiast
Gemara
stanowi bardzo obszerny komentarz do poszczególnych fragmentów Miszny, jeszcze bardziej precyzyjnie ustalający właściwe zachowanie pobożnego żyda w danej sytuacji. Gemara powstawała w dwóch największych żydowskich ośrodkach
teologicznych
, stąd istnieją dwa Talmudy:
jerozolimski
i
babiloński
, przy czym ten drugi jest obszerniejszy i uważany za ważniejszy.
Talmud był przez całe wieki i jest obecnie głównym odniesieniem, do którego odwoływali się i nadal się odwołują rabini na całym świecie, rozstrzygając rozmaite spory i przystosowując prawo religijne do współczesnych warunków życia.
Linki zewnętrzne