Teodor I - papież w okresie od
24 listopada
642 do
14 maja
649.
Był Grekiem z
Jerozolimy
, synem
biskupa
Teodora. Jego wybór na
papieża
został bardzo szybko potwierdzony przez
egzarchę Rawenny
, prawdopodobnie dlatego, że Teodor był Grekiem.
Pontyfikat Teodora upłynął pod znakiem walki z
monoteletyzmem
– odmianą
monofizytyzmu
. Papież wystosował list do
cesarza
bizantyjskiego
Konstansa II
, w którym poinformował go, iż nie może uznać wyboru Pawła na
patriarchę Konstantynopola
, ponieważ złożenie z urzędu jego poprzednika odbyło się w sposób niekanoniczny. Domagał się również od Konstansa II, by ten wycofał swoje poparcie dla
edyktu
Ekthesis cesarza
Herakliusza
.
Napisał również do Pawła i biskupów, którzy go popierali, zwracając im uwagę, że jeśli chcą, by wybór Pawła został uznany, powinni dopilnować, by złożenie z urzędu Pyrrusa odbyło się zgodnie z prawem.
O ile w
Konstantynopolu
papież niczego nie uzyskał, o tyle pisma dotyczące monoteletyzmu odbiły się szerokim echem. Biskupi
Cypru
,
Palestyny
i
Afryki
zdecydowanie poparli stanowisko papieża. Nawet zdymisjonowany Pyrrus odrzucił w
645
roku, w obecności papieża,
herezję
. Wkrótce jednak do niej powrócił, za co został
ekskomunikowany
(
648
).
Tymczasem Teodor, naciskany przez biskupów z Afryki, podjął próbę odwołania Pawła. Uzyskał jedynie tyle, iż Paweł oficjalnie podkreślił wiarę w monoteletyzm. W odpowiedzi Teodor nałożył na niego ekskomunikę i odwołał go ze stanowiska (649). W odwecie Paweł użył swych wpływów, by utrudnić życie papieskiemu
nuncjuszowi
w Konstantynopolu. Namówił również Konstansa do wydania dekretu znanego jako Typos. Odwoływał on poprzedni dekret (Ekthesis) i przewidywał, iż na temat doktryny monoteletyzmu nie będą prowadzone dalsze dyskusje. Typos został szybko potępiony przez cały Zachód oraz przez następcę Teodora,
Marcina I
.
Teodor, opiekun biedoty i dobroczyńca rzymskich kościołów, pochowany został
14 maja
649 roku.