Togo
TogoTogo, Republika Togijska – państwo w zachodniej
Afryce
nad
Zatoką Gwinejską
. Graniczy z
Ghaną
,
Beninem
i
Burkina Faso
. Ustrój politycznyTogo to
republika
. Według konstytucji z
1992
głową państwa
jest
prezydent
, wybierany w głosowaniu powszechnym na 5 lat. Władza ustawodawcza należy do jednoizbowego Zgromadzenia Narodowego z wyborów powszechnych (81 deputowanych) o kadencji 5-letniej. Władzę wykonawczą sprawuje
rząd
z
premierem
na czele, powoływanym przez
prezydenta
spośród większości parlamentarnej. Podział administracyjny
Togo dzieli się na 5 regionów i stolicę, razem stanowi to 30 prefektur i jedną gminę. Stolicą Togo jest
Lomé
. Geografia
Togo położone jest w zachodniej Afryce, nad Zatoką Gwinejską. Graniczy od wschodu z
Beninem
, od zachodu z
Ghaną
, a od północy z
Burkina Faso
. Większość powierzchni państwa zajmują góry i tereny wyżynne. Na południu kraju znajduje się
aluwialna nizina
nadbrzeżna stopniowo przechodząc na północy w wyżynę. Na południowo-zachodnim brzegu kraju przebiega pasmo
Gór Togo
(Atakora). Togo posiada piaszczyste wybrzeże z licznymi
lagunami
i
mierzejami
. Średnie temperatury miesięczne wahają się w granicach 23-32 °C. Historia
Do
1918
Togo obejmowało także część obecnej Ghany i było kolonią
niemiecką
, która po pierwszej wojnie światowej została podzielona pomiędzy
Wielką Brytanię
i
Francję
. Po
II wojnie światowej
część brytyjska w wyniku referendum została przyłączona do
Ghany
. Mieszkający w części brytyjskiej Togijczycy, którzy nie zgodzili się przyjąć obywatelstwa ghanijskiego zostali wysiedleni do Togo, a ich majątki przejęte przez rząd Ghany. Część francuska jako autonomiczna republika weszła w skład
Unii Francuskiej
.
27 kwietnia
1960
roku Togo uzyskało niepodległość. W
1967
roku w wyniku bezkrwawego przewrotu władzę w Togo objął
Gnassingbé Eyadema
- jego rządy nie należały jednak do bezkrwawych. Zmarł
5 lutego
2005
. Był najdłużej rządzącym dyktatorem w Afryce. Władzę w kraju przejął po nim jego syn
Faure Gnassingbé
. GospodarkaKraj jest słabo rozwinięty gospodarczo. Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca — 446
dolarów amerykańskich
(
2004
). Podstawą gospodarki jest
rolnictwo
— wytwarza ok. 34% produktu krajowego brutto i zatrudnia ok. 69% zawodowo czynnych. Grunty orne zajmują 11,3% powierzchni
kraju
, większość zajęta pod uprawę
roślin
żywieniowych, głównie
manioku
,
jamsu
,
ryżu
,
kukurydzy
, sorga, na pn. — prosa. Na eksport uprawia się
kawę
, bawełnę oraz orzeszki ziemne, orzeszki karité, kakaowiec (dawniej gł. uprawa eksportowa). Hodowla trzody chlewnej na pd., bydła na pn. Hoduje się też
owce
i
kozy
. Połowy
ryb
w
lagunach
i na
morzu
. Togo posiada jedne z największych na świecie złóż
fosforytów
(na pd. w Akoupamé i Hahotoé) — wydobycie 2,1 mln ton,
2000
(754 tysięcy t w przeliczeniu na czysty składnik). Eksploatuje się także wapienie, marmury, sól. Produkcja energii
elektrycznej
w elektrowniach
wodnych
. Przemysł wytwarza tylko 20,4% produktu krajowego brutto, obejmuje głównie niewielkie zakłady spożywcze i włókiennicze oraz cementownie. Rzemieślnicy wyrabiają
tkaniny
, produktów z liści palmowych i słomy, garncarstwo. Sieć
komunikacyjna
słabo rozwinięta. Linie kolejowe (dł. 568 km) głównie w pd. części kraju. 7,9 tys. km dróg kołowych, w tym 2,5 tys. km o utwardzonej nawierzchni głównie port morski i
lotnisko
w
Lomé
, port wywozu fosforytów — Kpemé. Wywóz fosforytów (48% wartości eksportu — 1991), kawy (3,6%),
kakao
, bawełny do
Holandii
,
Francji
,
Hiszpanii
,
USA
. Import maszyn i środków transportu, żywności, tkanin bawełnianych, produktów
naftowych
z
Chin
Indii
,
Francji
,
Holandii
,
Niemiec
oraz
Wielkiej Brytanii
. Demografia(2005) | Liczba ludności | 5 681 519 | Ludność według wieku | 0 - 14 lat | 43,2% | 15 - 64 lat | 54,2% | ponad 64 lata | 2,6% | Wiek (mediana) | W całej populacji | 17,78 lat | Mężczyzn | 17,42 lat | Kobiet | 18,14 lat | Przyrost naturalny | 2,17% | Współczynnik urodzeń | 33,48 urodzin/1000 mieszkańców | Współczynnik zgonów | 11,8 zgonów/1000 mieszkańców | Współczynnik migracji | 0,0 migrantów/1000 mieszkańców | Ludność według płci | przy narodzeniu | 1,03 mężczyzn/kobiet | poniżej 15 lat | 1,01 mężczyzn/kobiet | 15 - 64 lat | 0,96 mężczyzn/kobiet | powyżej 64 lat | 0,70 mężczyzn/kobiet | Umieralność noworodków | W całej populacji | 66,61 śmiertelnych/1000 żywych | płci męskiej | 74,24 śmiertelnych/1000 żywych | płci żeńskiej | 58,76 śmiertelnych/1000 żywych |
Oczekiwana długość życia
| W całej populacji | 52,64 lat | Mężczyzn | 50,64 lat | Kobiet | 54,70 lat | Rozrodczość | 4,61 urodzin/kobietę |
Religia[1] KulturaDziedzictwem urastającym do symbolu Togo jest
Koutammakou
, ziemia ludu Batammariba z bardzo charakterystyczną architekturą wkomponowaną w półpustynny krajobraz. Są to gliniane domy z wieżami, zwane także pałacami (Takienta), choć sama nazwa może być myląca. Jest to jeden z najbiedniejszych regionów Togo, a warunki życia mieszkańców tych pałaców nie charakteryzują się luksusem. W 2004 roku Koutammakou znalazło się na
liście dziedzictwa kulturowego UNESCO
. SportPierwszy w historii Togo medal na
Igrzyskach Olimpijskich
zdobył w
Pekinie
w
2008
roku Benjamin Boukpeti, reprezentant tego kraju w
kajakarstwie górskim
, który w slalomie kategorii K-1 zajął 3 miejsce.
Reprezentacja Togo w piłce nożnej
awansowała do
Mistrzostw Świata w Niemczech
w
2006
, które ukończyła na ostatnim miejscu w grupie G. Źródło:
http://whc.unesco.org/en/list/1140
Święta państwoweData | Polska nazwa | Oryginalna nazwa |
1 stycznia
| Nowy Rok | |
27 kwietnia
| Święto Niepodległości | Indépendance | Przypisy- ↑
[1]
Dane statystyczne zaczerpnięto z książki Patricka Johnstona i Jasona Mandryka pt. "Operation World", oraz z innych źródeł.
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Togo":
Kara
(psychologia)
Kara (behawioryzm)
Kara opóźniona
Kara (religia)
Kara kościelna
Życie codzienne:
Kara cielesna
Inne znaczeniaGeografia:
Kara
– miasto w Togo w regionie Kara w prefekturze KozahKara – region Togo ze stolicą ...
Tablica rejestracyjna
(SD)Sudan (SUD)Surinam (SME)Syria (SYR)
Szwajcaria (CH)
Szwecja (S) TTadżykistan (TJ)Tajlandia (TH)Tajwan (RC)Tanzania (EAT)Timor Wschodni (TL)Togo (RT)Tonga (TON)Trynidad i Tobago (TT)Tunezja (TN)Turcja (TR)Turkmenistan (TM)Tuvalu (TUV) UUganda (EAU)
Ukraina ...
1937
...
2010
Neal
, amerykańska aktorka (ur.
1926
)
8 sierpnia
–
Massamasso Tchangai
, togijski piłkarz,
reprezentant Togo
(ur.
1978
)
9 sierpnia
–
Ted Stevens
, amerykański polityk, senator (ur.
1923
)
12 ...
1960
...
Przywódcy polityczni i religijni na świecie
...
Charles de Gaulle
...
Państwa świata według kontynentów
...
Otyłość brzuszna
1766–73 (lipiec 2007).
doi:10.1038/oby.2007.210
.
PMID 17636095
. ↑ Halkjaer J., Sørensen TI., Tjønneland A., Togo P., Holst C., Heitmann BL. Food and drinking patterns as predictors ...
Etymologia nazw państw
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Togo":
118. Problem wyżywienia ludności (plansza 10)
...
123. Usługi i ich rola w gospodarce światowej (plansza 4)
...
Afryka – zagadnienia społeczno-gospodarcze (plansza 6)
bardzo znaczącą rolę, należą: Benin (71%), Bostwana (56%), Gwinea-Bissau (50%), Liberia (49%), Togo (50%), Burkina Faso (55%), Zimbabwe (46,5%), Czad (35%), Ghana (45%). Statystyki ...
|