Trzcina cukrowa
Systematyka wg Reveala
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	jednoliścienne
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	wiechlinowate
Rodzaj	cukrowiec
Gatunek	trzcina cukrowa
Nazwa systematyczna
Saccharum officinarum L. 1753

Cukrowiec lekarski (Saccharum officinarum L. ) – gatunek byliny należący do rodziny wiechlinowatych (Poaceae). Zwyczajowo nazywana jest trzciną cukrową, mimo że z biologicznego punktu widzenia jest to nazwa nieprawidłowa, roślina nie należy bowiem do rodzaju trzcina, lecz rodzaju cukrowiec. Prawdopodobnie pochodzi z Nowej Gwinei . Uprawiana jest wszędzie w strefie tropikalnej.

Morfologia

Zbiór trzciny.

Plantacja trzciny na Maderze .

Łodyga

Źdźbło osiąga wysokość do 2–6 (8) m i średnicę 2–7 cm, jest nierozgałęzione. U dołu nagie i woskowate, z pierścieniami blizn po liściach, u góry okryte zachodzącymi na siebie pochwami liściowymi. Zwykle żółtawe lub czerwonawe. Międzywęźla mają ok. 20 cm, skracają się w dole źdźbła.

Liście

Naprzemianległe o długości 50–200 cm i szerokości 4–10 cm. Z szerokim i jasnym nerwem środkowym oraz ostrym brzegiem blaszki.

Kwiaty

Niepozorne, w biało owłosionych kłoskach zebranych setkami w piramidalną wiechę .

Owoce

Podłużne ziarniaki , w uprawie rzadko obecne.

Biologia

W węzłach łodygi wyrastają korzenie (w dole) lub ich zawiązki, a nad nimi znajduje się strefa przyrostu pozbawiona nalotu woskowego.

Miękisz wewnątrz źdźbła zawiera do 20% cukrów.

Zastosowanie

Roślina jadalna

• Surowiec do wyrobu cukru spożywczego – trzcina cukrowa jest surowcem, z którego powstaje ponad połowa światowej produkcji cukru (cukier uzyskiwany z trzciny cukrowej nazywany jest cukrem trzcinowym ). Najważniejszym producentem jest Brazylia , na drugim miejscu plasują się Indie . W strefie umiarkowanej z konieczności trzcina zastępowana jest przez buraka cukrowego , z którego powstaje cukier buraczany .
• Surowiec do wyrobu alkoholu – podstawowy surowiec do produkcji rumu , uprawiany na większości wysp karaibskich: Kubie, Jamajce, Dominikanie, Puerto Rico, Martynice, a także na Maderze i Madagaskarze.
• Kawałki źdźbła spożywane są jako słodycze.

Inne zastosowania

• W Brazylii większą część trzciny przeznacza się na produkcję etanolu , gdzie alkohol ten służy jako paliwo do samochodów.
• Trzcina może być również surowcem w przemyśle papierniczym i farmaceutycznym.
• Surowiec do wyrobu celoteksu .

Uprawa

Światowe zbiory trzciny cukrowej wynoszą obecnie ponad 1,3 mld ton. Żniwa zwane zafra ( hiszp. ) są ważnym wydarzeniem w życiu społeczeństw takich państw jak Kuba i Brazylia .

Bibliografia