Leontyne Price

Mary Violet Leontyne Price (ur. 10 lutego 1927 w Laurel) - amerykańska śpiewaczka operowa, sopran . Pierwsza czarnoskóra diva Metropolitan Opera , legendarna interpretatorka sopranowych ról w operach Giuseppe Verdiego i Giacomo Pucciniego , laureatka 19 statuetek Grammy. Zyskała sławę w latach 50. i występowała na scenie do 1985 r. (dawała recitale jeszcze przez dalsze kilkanaście lat). Otrzymała liczne wyróżnienia państwowe, w tym Prezydencki Medal Wolności w 1965 r. i Narodowy Medal Sztuki w 1985.

Początki kariery

Leontyne Price urodziła się w stanie Mississipi w rodzinie akuszerki i młynarza. Jako trzyletnie dziecko zaczęła uczyć się gry na fortepianie z miejscowym nauczycielem, jako dziesięciolatka usłyszała śpiewającą Marian Anderson i zapragnęła zająć się także śpiewem. Jako nastolatka śpiewała w chórach przy kościele metodystów oraz w chórze szkolnym. Jej niezwykłe zdolności wokalne jako pierwsza dostrzegła Elizabeth Chisholm, kobieta, u której ciotka Price była gospodynią domową. Jednak na amerykańskim południu czarnoskóra dziewczyna mogła liczyć na w najlepszym razie karierę nauczycielki muzyki. Price podjęła zatem studia w Wilberforce College (przeznaczonym wyłącznie dla Afroamerykanów), gdzie wyróżniała się zdecydowanie. Z pomocą Chrisholm oraz Paula Robesona otrzymała stypendium w Juillard School w Nowym Jorku.

W 1952 r. zadebiutowała na scenie w uczniowskiej produkcji Falstaffa Verdiego, a jeszcze w tym samym roku wcieliła się w postać Bess w operze George Gershwina Porgy i Bess. Odbyła z tą produkcją ogólnokrajowe tournée, a następnie prezentowała się w niej w Wiedniu , Paryżu , Berlinie i Londynie .

Zdając sobie sprawę z trudności, jakie mogły czekać w USA czarnoskórą śpiewaczkę, Price, choć od czasów szkoły zafascynowana operą, planowała początkowo karierę solową i skupienie się na dawaniu recitali, jak to uczyniła jej idolka Marian Anderson. W 1955 r. została jednak zaproszona na występ razem z zespołem Metropolitan Opera w koncercie charytatywnym. Następnie w lutym 1956 zagrała rolę Toski w operze Giacomo Pucciniego w produkcji telewizyjnej, zostając pierwszą Afroamerykanką śpiewającą w sfilmowanym nagraniu opery. Szersza dystrybucja nagrania została jednak zablokowana przez grupę południowych współpracowników kanału NBC, dla których pojawienie się czarnoskórej śpiewaczki w roli romantycznej heroiny było obrazą. Tymczasem Price dalej dawała recitale w USA, a także w Indiach i Australii.

Debiut na wielkich scenach

20 września 1957 Price zagrała Panią Lidoine w Dialogach karmelitanek, a w kilka tygodni później nieoczekiwanie zastąpiła Antoniettę Stellę w roli Aidy , która miała stać się jej najsłynniejszą kreacją. W maju 1958 została zaproszona do opery wiedeńskiej, by wystąpić w tamtejszych produkcjach właśnie Aidy oraz Czarodziejskiego fletu . W Wiedniu razem z Herbertem von Karajan nagrała kolejno Don Giovanniego (jako Zerlina), Trubadura (jako Leonora) i Toskę oraz muzykę wokalną Beethovena.

W drugiej połowie l. 50. Price pojawiała się na scenach Londynu , Werony i wreszcie w La Scali , ponownie wcielając się w Aidę.

Metropolitan Opera

27 stycznia 1961 r Leontyne Price zadebiutowała w pierwszoplanowej roli w Metropolitan Opera, grając Leonorę w Trubadurze Giuseppe Verdiego . Jej występ spotkał się z niezwykle pozytywnym przyjęciem. Chociaż nie była pierwszym ciemnoskórym artystą obsadzonym w głównej roli w nowojorskiej operze, okazała się pierwszą, która regularnie wykonywała takie partie i otrzymywała za nie najwyższe przewidywane wynagrodzenie. Ponadto w 1961 r. była pierwszą Afroamerykanką, która wystąpiła w spektaklu otwierającym sezon.

W ciągu kolejnych 24 lat Price zagrała w Metropolitan Opera 201 przedstawień, kreując dalszych 16 ról, z których najsłynniejszą pozostała jednak Aida. Poza tym Price zyskała sławę jako:

• Leonora w Trubadurze
• Donna Anna w Don Carlosie
• Liu w Turandot
• Elwira w Hernanim
• Tatiana w Eugeniuszu Onieginie
• Leonora w Mocy przeznaczenia
• Amelia w Balu maskowym
• Kleopatra w Antoniuszu i Kleopatrze
• tytułowa bohaterka Madame Butterfly oraz Dziewczyny ze złotego zachodu.

Lata siedemdziesiąte

Z wiekiem Leontyne Price coraz rzadziej pojawiała się na deskach scenicznych, śpiewając głównie recitale. Miewała problemy z głosem (które pojawiły się pierwszy raz przy produkcji Dziewczyny ze złotego zachodu) i popadła w konflikt z kierownictwem opery, ograniczając w konsekwencji swoje występu. Zagrała wprawdzie Giorgettę w Płaszczu Giacomo Pucciniego , Manon Lescaut w operze pod tym samym tytułem oraz Ariadnę w Ariadnie na Naxos Richarda Straussa , jednak w rolach tych nie odniosła sukcesu porównywalnego z dawnym. W 1973 r. śpiewała na pogrzebie Lyndona Johnsona i wróciła na krótko do roli Donny Anny, podobnie jak w 1976 r. przez krótki czas grała w nowej produkcji Aidy. Rok później podjęła na nowo współpracę z von Karajanem, występując w wiedeńskiej produkcji Trubadura oraz nagrywając Requiem Brahmsa razem z orkiestrą berlińską.

Pożegnanie z operą

W latach 1981 - 1985 starzejąca się śpiewaczka na krótko wróciła do pełni dyspozycji, wcielając się na nowo - ku entuzjazmowi publiczności - w stare role, w tym po raz ostatni w Aidę, w której to roli zagrała 3 sierpnia 1985 swoje ostatnie przedstawienie. W 2007 r. słuchacze Metropolitan Opera wybrali jej wykonanie arii O patria mia najwspanialszym momentem z przedstawień Met w ciągu ostatnich 30 lat.

Leontyne Price kontynuowała dawanie recitali i koncertów, występując po obu stronach Atlantyku i ze szczególnym upodobaniem występując na festiwalu w Salzburgu . Oficjalnie zakończyła karierę śpiewaczki w wieku 71 lat recitalem w Chapel Hill w stanie Karolina Północna. Jeszcze w 2001 r. została poproszona o zaśpiewanie na koncercie ku czci pamięci ofiar ataku na World Trade Center. Obecnie mieszka na wsi pod Nowym Jorkiem. W 2007 r. w plebiscycie przeprowadzonym wśród krytyków muzycznych przez BBC Music zajęła czwarte miejsce w dwudziestce sopranów wszech czasów, ustępując Marii Callas , Joan Sutherland i Victorii de los Angeles .

Nagrania

Dostępne są nagrania właściwie wszystkich oper, w których Price zagrała główne role kobiece, pięć albumów z wyborem arii, płyty z pieśnią niemiecką i francuską oraz dwa albumy z muzyką kościelną. W 1996 r., dla uczczenia 70 urodzin artystki, RCA-BMG wydała kolekcjonerskie wydanie jedenastu płyt z jej wybranymi nagraniami. Istnieje jednak tylko jeden film rejestrujący całościowe wykonanie opery z udziałem Price - nagranie Mocy przeznaczenia z 1982 r.

Życie prywatne

W 1952 r. Price poślubiła swojego partnera z przedstawienia Porgy i Bess, barytona Williama Warfielda. Związek ten nie był jednak szczęśliwy, podobno z powodu zbytniego zaangażowania obojga w rozwój indywidualnych karier, jak podaje Warfield w swojej autobiografii. W 1967 r. miała miejsce separacja, a sześć lat później - rozwód pary. Nie mieli dzieci.