Walonowie lub Walończycy (
fr.
Wallon, l.mn. Wallons;
nid.
Waal,
l.mn.
Walen lub Wallon, l.mn. Wallons) – mieszkańcy lub osoby pochodzące z Walonii[1].
Belgowie
posługujący się językiem francuskim jako
językiem ojczystym
[2]. Czasami posługują się
nieformalnie
językiem walońskim
, czyli językiem francuskim w postaci mówionej, używanej w Walonii i północnej
Francji
[2]. Wśród Walów są zwolennicy Le mouvement wallon – ruchów politycznych, które domagają się zachowania odrębności walońskiej i Walonii, występują w obronie języka francuskiego, francuskiej kultury oraz praw francuskojęzycznej ludności w Belgii, zachowania języka walońskiego lub dążą do niezależności Walonii, a przynajmniej mocnej pozycji w
federalnym
rządzie belgijskim[3][4].
Historia
Naród romański zamieszkujący głównie w południowej
Belgii
(ok. 3,9 mln) oraz we
Francji
(ok. 60 tys.) i
USA
(ok. 80 tys.). Większość Walonów używa
języka francuskiego
lub
języka walońskiego
. Walonowie są potomkami zromanizowanych
Celtów
(głównie Belgów)[5][6]. Są oni w większości
katolikami
(chrystianizacja w
III
–
IV wieku
). Mimo
germańskiej
ekspansji (od
V wieku
) zachowali romańską kulturę[7].
Już od czasów
średniowiecznych
w Walonii rozwijał się przemysł, dzięki obecności
złóż węgla
,
złóż żelaza
, lasów, dróg wodnych i siły roboczej[7]. Walońscy wytapiacze metali byli znani i cenieni w Europie – w 1626 specjaliści z Walonii zostają zwerbowani do pracy przy wytopie w Szwecji[8][9].
Walończycy byli fachowcami od wydobywania i przetwarzania bogactw naturalnych, a szczególnie od eksploatacji
srebra
i
złota rodzimego
oraz
kamieni szlachetnych
.
- Walonowie w Polsce
O obecności społeczności walońskiej w Polsce, we Wrocławiu aż do XVII wieku, wspomina
Norman Davies
w książce pt. Mikrokosmos[10]. W 1999 roku w Polsce, w
Szklarskiej Porębie
powstało
Sudeckie Bractwo Walońskie
, skupiające ludzi pragnących kontynuować walońskie tradycje[11].
Zobacz też
Linki zewnętrzne
Przypisy
- ↑
Słownik języka polskiego
Opracowanie na podstawie Podręcznego słownika ortograficznego Wioletty Wichrowskiej, Wydawnictwo Lagenscheidt, 2008
- ↑ 2,0 2,1 Kramers Groot woordenboek Nederlands, Elsevier 1981, tweede druk
- ↑
Manifest voor de Waalse Kultuur (1983)
- ↑
Manifeste vooe een Wallonië dat zelf beslissingen kan nemen (2003)
- ↑ John G. Maisey Discovering Fossil Fishes (A. Henri Holt Reference Book)
- ↑ Félix Rousseau,La Wallonie, Terre romane, Charleroi, 1993, p.60
- ↑ 7,0 7,1
Waals Gewest
(
niderl.
)
- ↑ [
http://www.refdag.nl/artikel/1286570/Dineren+in+een+ijzerertsmijn.html
Willem H. Smith Dineren in een ijzerertsmijn w "Reformatorisch Dagblad" z 2 stycznia 2007 (
niderl.
)
- ↑
ANWB Goud Zweden
(
niderl.
)
- ↑
Norman Davies Mikrokosmos
strony 99–100
- ↑
Sudeckie Bractwo Walońskie
Hasło nie występuje w innych lekcjach!
