Walther Hermann Nernst (1864-1941)
Walter Hermann Nernst (ur.
25 czerwca
1864
w
Wąbrzeźnie
, zm.
18 listopada
1941
w Zibelle, obecnie
Niwica
–
Powiat żarski
) – fizyk i chemik
niemiecki
, laureat
Nagrody Nobla z chemii
w
1920
roku.
Urodził się w rodzinie sędziego Gustava Nernsta. Jego matka była
Polką
[1]. Był profesorem uniwersytetów w
Getyndze
i
Berlinie
oraz dyrektorem Instytutu Fizyki w Berlinie. Zajmował się w pracy naukowej
termodynamiką
ciała stałego
,
elektrochemią
i teorią
roztworów
.
Odkrył zjawisko termomagnetyczne. Skonstruował tzw.
lampę Nernsta
(
1889
), emitującą
światło
zbliżone do dziennego i stanowiące pośrednie ogniwo między
żarówką
z żarnikiem węglowym a żarówką z żarnikiem metalowym. W
1906
sformułował tzw.
trzecią zasadę termodynamiki
, określającą charakter zmian wielkości termodynamicznych w temperaturach bliskich
zera bezwzględnego
.
Za udział w pracach nad syntezą gazów bojowych podczas
I wojny światowej
był oskarżany przez aliantów o zbrodnie wojenne. Wydaniu go alianckim sądom zapobiegło wręczenie mu
Nagrody Nobla
. Autor m.in.:
- Experimental and Theoretical Applications of Thermodynamics to Chemistry (
1913
)
- Die Theoretischen und experimentallen Grundlagen des neuen Waermesatzes (
1918
)
W
1892
roku poślubił Emme Lohmeyer. Mieli dwóch synów, poległych podczas I wojny światowej i trzy córki. Dwie spośród nich poślubiły Niemców pochodzenia
żydowskiego
, czemu Nernst się nie sprzeciwiał, a nawet pomógł im opuścić Niemcy po dojściu do władzy
NSDAP
. Z tego powodu odsunięto go od eksponowanych stanowisk. Osiadł w zakupionym przez siebie majątku w Niwicy, gdzie spędził resztę życia, pod czujną "opieką"
Gestapo
. Formalnie był wolny i mógł się poruszać po terenie
III Rzeszy
, ale jego korespondencja i kontakty były kontrolowane. Miał też zakaz wyjazdów za granicę.
Narodziny w Wąbrzeźnie przyszłego noblisty uczczono specjalną tablicą pamiątkową.
Przypisy
Zobacz też
Bibliografia
- Wulf von Bonin, Erich Bagge, Robert Herrlinger: Laureaci nagrody Nobla. Chemia, fizyka, medycyna. Warszawa: 1969.