Flaga Wietkongu

Żołnierz Wietkongu, 1973

Wietkong, Vietcong ( wiet. Việt Cộng) - nazwa używana przez żołnierzy amerykańskich, a potem przez światowe media, na określenie partyzantów należących do Narodowego Frontu Wyzwolenia Wietnamu w czasie wojny wietnamskiej .

Nazwa Vietcong (w języku polskim zapisywana jako Wietkong^[1]) jest skrótem frazy z języka wietnamskiego Việt Nam Cộng Sản, czyli "Wietnamski Komunista". Pierwotnie terminem tym określano armię partyzancką o nazwie Ludowe Zbrojne Siły Wyzwoleńcze, zbrojne ramię Narodowego Frontu Wyzwolenia Wietnamu Południowego (po wietnamsku Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam Việt Nam) lub Narodowego Frontu Wyzwolenia. Na obszarach pod jego kontrolą NFW obejmował także kadry cywilne, m.in. przywódców wiosek, urzędników i nauczycieli. Termin Vietcong uważano niekiedy za uwłaczający, aczkolwiek od czasu wojny wietnamskiej jest on znacznie lepiej znany niż Narodowy Front Wyzwolenia. Sam NFW nigdy nie określał się mianem Vietcongu, utrzymując, wbrew twierdzeniom rządu południowowietnamskiego, że nie jest ruchem komunistycznym, lecz frontem narodowym, skupiającym wszystkie siły przeciwne oficjalnej władzy, zarówno komunistycznej proweniencji, jak i nie związane z komunistami. Rząd prezydenta Ngo Dinh Diema uważał za komunistów wszystkich swoich politycznych oponentów.

W terminologii amerykańskiej Vietcong był sukcesorem nazwy Viet Minh , określającej siły kierowane przez Ho Chi Minha w walce o wyzwolenie Wietnamu spod dominacji kolonialnej Francji, w pierwszej wojnie indochińskiej, od 1945 do 1954 roku. Jednak w odróżnieniu od Viet Minh, który obejmował wszystkie siły walczące przeciwko Francji, Vietcong odnosił się jedynie do sił partyzanckich w Wietnamie Południowym . Regularna armia Wietnamu Północnego nosiła nazwę Ludowej Armii Wietnamu. Vietcong aktywnie walczył z siłami USA i ARVN, korzystając ze wsparcia DRW , ZSRR i ChRL . Ważnym momentem była ofensywa "Tet" w 1968 r., kiedy to komunistyczni partyzanci zaatakowali m.in. Sajgon i - pomimo militarnej klęski - wygrali propagandowo i politycznie.

W 1969 roku Front Narodowy utworzył tymczasową Republikę Wietnamu Południowego , która stała się rzeczywistością dopiero po upadku Sajgonu w 1975 roku, przed zjednoczeniem kraju w 1976 roku - pod przywództwem Komunistycznej Partii Wietnamu - któremu nadano nazwę Socjalistyczna Republika Wietnamu .

Partyzanci z Wietkongu cieszyli się poparciem ludności, niezbędnym do prowadzenia wojny partyzanckiej. Pomimo to, w czasie II wojny w Indochinach przeciwko wojskom amerykańskim i południowowietnamskim, dopuścili się zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości. Jedne z bardziej znanych zbrodni to:

- Zamordowanie 252 wietnamskich cywilów w wiosce Dak Son w prowincji Phuc Long (5.10.1967).

- Masakra w Hue: w ciągu 24 dni komunistycznej okupacji (luty-marzec 1968 r.), specjalne grupy Wietkongu na podstawie wcześniej sporządzonych list, aresztowały i zamordowały kilka tysięcy osób, głównie południowowietnamską inteligencję, policjantów, urzędników państwowych, duchownych i kilku obywateli RFN, Francji i USA. Co najmniej 500 osób zakopano żywcem. Łącznie partyzanci wymordowali 3 000-4 500 ludzi (za zaginionych uznaje się nadal 5 000 osób).

- Zamordowanie w wiosce Duc Duc 100 cywilów oraz 20 członków cywilnej samoobrony. Wielu pozostałych mieszkańców wioski zostało rannych.

Do 1969 roku partyzanci i armia DRW zamordowali 33 000 wietnamskich cywilów, a 58 000 porwali. W tamtym czasie dochodziło do 250 porwań cywilów tygodniowo. W 1970 r. komuniści zamordowali ok. 25 000 cywilów. Inne zbrodnie Wietkongu to torturowanie i mordowanie jeńców wojennych oraz cywilów, grabienie wietnamskich chłopów z żywności i dobytku, masowe gwałcenie Wietnamek i robienie z cywilów „żywych tarcz” podczas walk z Amerykanami.

Wojskowi amerykańscy twierdzili niejednokrotnie, że Wietkong ukrywa się wśród ludności cywilnej, wskutek czego wojska amerykańskie nie mogły odróżnić partyzantów od cywilów (podobna sytuacja ma miejsce np. w czasie wojny afgańskiej, w latach 2001 - 2006 ). Oficjalną, choć nie zawsze stosowaną, polityką Stanów Zjednoczonych w czasie wojny wietnamskiej było traktowanie wszystkich złapanych partyzantów Wietkongu i żołnierzy północnowietnamskich zgodnie z Konwencją Genewską z 1949 roku.

Przypisy