Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Witraż

Witraż

Witraż Bóg Ojciec z kościoła franciszkanów w Krakowie , zaprojektowany przez Stanisława Wyspiańskiego .

Witraż – ozdobne wypełnienie okna, wykonane z kawałków kolorowego szkła wprawianych w ołowiane ramki, stosowane głównie w kościołach . Ramki stanowią kontur rysunku, kreskowanie na szkle lub malowanie na nim przeźroczystymi farbami podkreśla charakterystyczne elementy (głowę, oczy, ręce, fałdowanie szat, cieniowanie figur itp.). Technika witrażu znana była od wczesnego średniowiecza , a rozwinęła się w sztuce gotyckiej . Renesans witrażownictwa nastąpił na przełomie wieków XIX i XX w sztuce secesji . W średniowieczu witraże pełniły również funkcje dydaktyczne, miały za zadanie przekazywanie treści religijnych ludziom nie znającym pisma.

Spis treści

Historia

Do powstania techniki witrażu najprawdopodobniej przyczyniły się bizantyjskie mozaiki . W Europie pierwsze witraże pojawiły się w średniowieczu , w X wieku w Reims ( Francja ), a także w Niemczech , skąd pochodzi najstarszy udokumentowany fragment witrażu – tzw. okrąg z Wissenburga datowany na IX w. Samo użycie barwnych szkieł w oknach miało miejsce już w VI w.[1] Rozkwit witrażownictwa nastąpił w okresie gotyku .

Do Polski technika ta trafiła dopiero w XIV w. Najważniejszym ośrodkiem na początku był Kraków . Za najbardziej znanych polskich twórców witraży uznawani są Józef Mehoffer i Stanisław Wyspiański . Pierwszy z nich dzięki wygraniu konkursu na projekt witraży do szwajcarskiej katedry we Fryburgu i ich realizację w latach 1896-1936, czym w pokonanym polu zostawił całą ówczesną europejską czołówkę znanych twórców. Wielu znawców [] uważa Wyspiańskiego za najwybitniejszego polskiego witrażystę, a jego dzieło Bóg Ojciec/Stań się z krakowskiego kościoła Franciszkanów za jeden z najpiękniejszych witraży świata.

Pojedynczym artystą, który położył największe zasługi dla rozwoju współczesnego witrażownictwa, był żyjący w USA na przełomie XIX i XX w. Louis Comfort Tiffany . Jego dokonania (zobacz sekcję Technika) poszerzyły możliwości artystyczne twórców witrażu. Dzięki temu technikę tą, która do tej pory przeznaczona była głównie dla budynków sakralnych, coraz częściej stosowano w zwykłych pomieszczeniach mieszkalnych. Tiffany był także pomysłodawcą zastosowania witrażu w kloszach lamp. Okres jego działania to apogeum stylu Art Nouveau , zwanego też secesją, który był drugim po gotyku okresem bujnego rozkwitu witrażownictwa.

Technika

W pierwszym okresie rozwoju witrażownictwa – od X do XVI w., posługiwano się szkłem barwionym przez topienie masy szklanej razem z tlenkami metali . Pierwotnie – w okresie antycznym barwione szkło miało naśladować szlachetnepółszlachetne kamienie , a jego cena była porównywalna z wartością klejnotów[2]. Szklane elementy wycinano za pomocą rozgrzanego metalowego pręta. Proces produkcji szklanych tafli jest w niezmienionej formie stosowany do dzisiaj a polega na ręcznym wydmuchaniu dużej bańki szkła a następnie rozcięciu jej i rozciągnięciu do odpowiedniego rozmiaru. Szkła wykonywane ręcznie, zwłaszcza te z wczesnego okresu średniowiecza charakteryzują się smugami, niejednorodnością oraz zróżnicowaną grubością tafli.

W okresie drugim, od XVI w. do czasów współczesnych, rozpowszechniło się malowanie szkła farbami szkliwnymi, niskotopliwymi, utrwalanymi poprzez wypalanie kolory i farby . Technika ta pozwalała na osiągnięcie pełnej gamy barw oraz precyzyjnego rysunku przedstawienia.

Na przełomie XIX i XX w. L.C. Tiffany zastosował nowy rodzaj szkieł tzw. opalizowanych. Wprowadził on także nową, trwalszą i bardziej finezyjną, technikę łączenia wszelakich szkieł witrażowych – przy pomocy owijania elementów folią miedzianą i lutowania cyną .

Ciekawostki

Największy w Europie witraż (212 m2) znajduje się w Rypinie [3].

Przypisy

  1. Maria Rzepińska, Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego, Arkady, Warszawa 1989, , s. 157.
  2. Maria Rzepińska, op. cit. , s. 158.
  3. Parafia Św. Stanisława Kostki w Rypinie

Zobacz też

  • .


Inne hasła zawierające informacje o "Witraż":

Klemens Maria Hofbauer tam, w północnej Europie zakładać nowe placówki Zgromadzenia Najświętszego Odkupiciela .Św. Klemens Maria HofbauerWitraż w kościele parafialnymWiedeń – Liesing Warszawa Kasata józefińska nie pozwoliła Klemensowi pozostać ...

Ford Madox Brown ...

Kaplica Szafrańców na Wawelu ...

Kaplica Gamrata na Wawelu bpa krakowskiego, którą zaprojektował Stanisław Barabasz . W 1975 r. do okna wstawiono Witraż projektu Tadeusza Wojciechowskiego. ArchitekturaDo kaplicy wiedzie barokowy portal z marmuru dębnickiego . ...

Kaplica królowej Zofii na Wawelu ...

Rozeta (architektura) ...

Kościół św. Michała Archanioła i św. Stanisława Biskupa w Krakowie Stanisława Biskupa w Sadzawce na SkałceKościół na SkałceKaplica św. StanisławaKościół na Skałce, Witraż frontalny Linki zewnętrzne Kościół św. Michała Archanioła i św. Stanisława Biskupa w ...

Barwa żółta ...

Katedra św. Piotra i Najświętszej Marii Panny w Kolonii ...

Kożuchów ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Witraż":

033b. Kultura wczesnego i pełnego średniowiecza. Czas kościołów i wielkich katedr (plansza 16) się malarstwo i rzeźba. Malarstwo miało wiele odmian: ścienne, książkowe, tablicowe i Witrażowe. Malowidłami zdobiono ściany kościołów, ołtarze, a także w XIV w. filary. ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie