Józef Burszta (ur.
17 kwietnia
1914
w
Grodzisku Dolnym
, zm.
6 lipca
1987
w
Poznaniu
) – polski
etnograf
(
etnolog
),
socjolog
i
historyk
.
Jego synem jest antropolog kulturowy
Wojciech Burszta
.
Życiorys
Po ukończeniu gimnazjum w
Leżajsku
zaczął studia w
Poznaniu
na Wyższym Katolickim Studium Społecznym. W
1936
studia socjologiczne na
Uniwersytecie Warszawskim
, odbywając również staż w
Danii
. Podczas wojny wrócił do Grodziska Dolnego oficjalnie pracując jako
fotograf
, a w rzeczywistości jako konspirator.
Po wojnie ukończył studia w
Poznaniu
i zaczął pracę jako wolontariusz z prof. Szczotką. Późniejsze lata to praca jako adiunkt na wydziale socjologii i obrona pracy doktorskiej z socjologii. Od
1951
w Katedrze Historii Kultury Materialnej Gospodarczej. Lata
1953
-
1956
spędził na Uniwersytecie w
Łodzi
jako zastępca profesora. Od 1956 kierownik Zakładu Historii Kultury Materialnej, a w
1957
r. jako kierownik Katedry Etnografii
UAM
. W
1959
został profesorem nadzwyczajnym, a w
1966
profesorem zwyczajnym. Pełnił ponadto funkcje dziekana Wydziału Filozoficzno-Historycznego, prorektora w latach
1965
-
1968
oraz w latach
1967
-
1987
redaktora naczelnego czasopisma etnograficznego Lud.
Twórca redakcji Dzieł Wszystkich Oskara Kolberga, związany również z Muzeum Narodowego Rolnictwa w
Szreniawie
oraz członek
Stronnictwa Ludowego
.
W badaniach etnograficznych postulował metody socjologiczne, wprowadził rozróżnienie terminów
folklor
i
folkloryzm
, w polskiej kulturze rozróżniał 3 nurty: miejski, chłopski i szlacheckofeudalny. Negatywnie nastawiony do działalności władz PRL-u na wsi, szczególne zagrożenie widział w roli
Państwowych Gospodarstw Rolnych
. W celu odbudowy tożsamości lokalnej postulował zbudowanie etosu opartego o własny region (wytworzenie
Małych Ojczyzn
).
Jego prochy zostały złożone na cmentarzu junikowskim w
Poznaniu
, a jego nazwiskiem nazwano ulicę na poznańskim
Świerczewie
oraz salę wykładową w Collegium Historicum.
Niektóre prace naukowe
Książki
- Chłopskie źródła kultury, Warszawa 1985
- Kultura ludowa - kultura narodowa, Warszawa 1974
- Kultura ludowa Wielkopolski
- Od osady słowiańskiej do wsi współczesnej
- Społeczeństwo i karczma, Warszawa 1951
- Niewola karczmy, Warszawa 1953
- Szkice z dziejów wsi, Warszawa 1955
- Wieś i karczma, Warszawa 1950
Artykuły
- 1969 Kultura ludowa - folkloryzm - kultura narodowa, "Kultura i Społeczeństwo" 13, nr 4.
- 1973 Oświecenie i romantyzm a słowiańska etnografia i folklorystyka, "Lud" t. 57
Źródła
- Wozińska Ewa (2006) Uczone ulice: Etnolog, Życie Uniwersyteckie, nr 5 (152).
- wykład z dr Katarzyną Marciniak Teoria Kultury Ludowej z dnia 15 V 2006 r.
Linki zewnętrzne
