Panorama Jyväskylä

Panorama Jyväskylä

Na mapach: 62°13'59″N 25°43'59″E / 62.23306, 25.73306

Jyväskylä
Herb Herb Jyväskylä
Państwo	Finlandia
Prowincja	Finlandia Zachodnia
Powierzchnia	1566, 48 (lądowa 1171,23) km²
Położenie	62° 13' 59 '' N 25° 43' 59'' E
Wysokość	90 m n.p.m.
Ludność (2010) •  liczba ludności •  gęstość	129 437[1] 109 os./km²
Położenie na mapie Finlandii Jyväskylä
Strona internetowa miasta

Jyväskylä – miasto w środkowej Finlandii , nad jeziorem Päijänne (140 km od Tampere i 270 km od Helsinek ), ośrodek administracyjny prowincji Keski-Suomi . Miasto zostało założone 22 marca 1837 .

Historia

Najstarsze znaleziska archeologiczne w rejonie miasta datuje się na około 1500 r. p.n.e. Pierwsze wzmianki pisane pochodzą z 1539 r. - są to księgi podatkowe (maakirja), według których na terenie dzisiejszej Jyväskyli znajdowało się siedem majątków.

Miasto Jyväskylä zostało założone 22 marca 1837 roku przez cara Mikołaja I i zostało wybudowane niemal od zera pomiędzy Jyväsjärvi a grzbietem Jyväskyli (Harju). Większość obecnej zabudowy powstała po wojnie kontynuacyjnej (1941-44), kiedy w okolicy pojawili się uchodźcy z Karelii i innych części kraju.

W 1993 roku Säynätsalo zostało połączone z Jyväskylą, natomiast 1 stycznia 2009 to samo stało się z Jyväskylän maalaiskunta oraz Korpilahti. Obecnie populacja miasta rośnie w tempie mniej więcej 1000 osób rocznie.

Edukacja

W mieście działają Jyväskylän yliopisto (Uniwersytet Jyväskylä) i Jyväskylän ammattikorkeakoulu

Transport

Jyväskylä leży na skrzyżowaniu dróg europejskich E75 ( Vardø - Sitía przez m.in. Helsinki , Oulu , Lahti ; także droga krajowa nr 4) i E63 ( Sodankylä - Turku przez m.in. Kuusamo , Kuopio , Kajaani i Tampere ; także droga krajowa nr 9), a także dróg krajowych 13 ( Kokkola , Mikkeli , Lappeenranta ), 18 ( Seinäjoki , Vaasa ) i 23 ( Pori , Varkaus , Joensuu ).

Miasto posiada bezpośrednie połączenia kolejowe m.in. z Helsinkami , Pieksämäki , Tampere , Turku i Vaasą . Wszystkimi operuje VR .

Port lotniczy Jyväskylä znajduje się w miejscowości Tikkakoski, około 20 km na północ od centrum miasta. Posiada regularne połączenia z lotniskiem Helsinki-Vantaa .

Autobusowy transport miejski obsługiwany jest przez Jyväskylän liikenne.

Z przystani w Jyväskyli odpływa wiele statków pływających po Päijänne , niektóre z nich pływają do Lahti .

Sport

• Miasto jest bazą Rajdu Finlandii .
• W Jyväskyläma siedzibę klub hokejowy , Jyväskylän Pallo (w skrócie JYP), występujący w rozgrywkach SM-liiga .
• W mieście działa skocznia narciarska , Laajavuori HS108 .

Osoby związane z Jyväskylą

• Minna Canth (1844 - 1896) - pisarka, działaczka społeczna, aktywistka na rzecz praw kobiet
• Alvar Aalto (1898 - 1976) - architekt
• Matti Vanhanen (ur. 1955) - polityk, w latach 2003-2010 premier Finlandii
• Raimo Summanen (ur. 1962) - hokeista, trener fińskiej reprezentacji w hokeju na lodzie
• Matti Nykänen (ur. 1963) - skoczek narciarski, zdobywca m.in. pięciu medali olimpijskich
• Tommi Mäkinen (ur. 1964) - kierowca rajdowy, czterokrotny mistrz świata
• Jani Soininen (ur. 1972) - skoczek narciarski
• Risto Jussilainen (ur. 1975) - skoczek narciarski

Miasta partnerskie

• Esbjerg , Dania
• Eskilstuna , Szwecja
• Debreczyn , Węgry
• Jarosław , Rosja
• Fjarðabyggð , Islandia
• Niiza , Japonia
• Poczdam , Niemcy
• Poznań , Polska
• Stavanger , Norwegia
• Jalapa , Nikaragua
• Mudanjiang , Chińska Republika Ludowa

Ciekawostki

• 1500 Jyväskylä jest asteroidą odkrytą 16 października 1938 przez Yrjö Väisälę w obserwatorium w Turku , nazwaną na cześć miasta.

Zobacz też

• Most Kuokkala

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Strona miasta . [dostęp 8 sierpnia 2009].
• Plan miasta . [dostęp 8 sierpnia 2009].
• Artystyczne zdjęcia miasta . [dostęp 8 sierpnia 2009].