Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Zawichost

Zawichost

Zawichost
Herb
Herb Zawichostu
Województwo świętokrzyskie
Powiat sandomierski
Gmina
• rodzaj
Zawichost
miejsko-wiejska
Prawa miejskie 1255
Burmistrz Andrzej Mieczysław Wzorek
Powierzchnia 20,15 km²
Ludność (2007)
•  liczba
•  gęstość

1821[1]
93,7 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 15
Kod pocztowy 27-630
Tablice rejestracyjne TSA
Położenie na mapie Polski

Zawichost
50°48'24″N 21°51'23″E / 50.80667, 21.85639 Na mapach: 50°48'24″N 21°51'23″E / 50.80667, 21.85639
TERC
( TERYT )
3263409094
Urząd miejski
ul. Żeromskiego 50
27-630 Zawichost
Strona internetowa miasta

Zawichost – miasto w województwie świętokrzyskim , w powiecie sandomierskim , znane dziś głównie z podawanych przed godziną 12:00 w I Programie Polskiego Radia komunikatów o stanie wód na największych rzekach w kraju[2]. Siedziba miejsko-wiejskiej gminy Zawichost . Prawa miejskie od co najmniej 1255 roku.

Miasto położone jest w Małopolsce , w ziemi sandomierskiej [3], na skraju Małopolskiego Przełomu Wisły .

Według danych z 31 grudnia 2007 Zawichost miał 1821 mieszkańców[1].

Spis treści

Położenie

Miasto położone jest nad Wisłą , na wysokim wapiennym tarasie jej lewego brzegu. W okolicy miasta znajdują się złoża kamienia wapiennego oraz glinki krzemionkowej. Zawichost położony jest ok. 17 km na północny zachód od Sandomierza . Przez miasto przebiega droga wojewódzka nr 777 z Sandomierza do Maruszowa oraz droga nr 755 z Kosina do Ostrowca Świętokrzyskiego . W Zawichoście znajduje się przeprawa promowa przez Wisłę, powstała za pozwoleniem króla Zygmunta Augusta [2].

Przez miasto przechodzi czerwony szlak turystyczny z Gołoszyc do Piotrowic .

Historia

Widok na Zawichost ze zniszczonym zamkiem w tle. Erik Dahlbergh , 1656 r.
Kościół Wniebowzięcia NMP

Pierwsze wzmianki o mieście pochodzą z ok. 1148 r. Zawichost był grodem kasztelańskim i osadą targową położoną w pobliżu przeprawy przez Wisłę. Od końca XII w. był siedzibą archidiakonatu . W 1205 r. w bitwie pod Zawichostem , książęta Leszek Biały i Konrad mazowiecki pokonali wojska księcia halickiego Romana , który w czasie tej bitwy poległ.

Dokładna data nadania Zawichostowi praw miejskich nie jest znana, ale przyjmuje się, że nastąpiło to przed rokiem 1255 . Zawichost był niszczony podczas kolejnych najazdów tatarskich w 1241 , 1259 i 1500 r. Miasto jednak szybko odbudowywało się po klęskach.

W 1257 r. książę Bolesław Wstydliwy nadał miasto oraz 25 okolicznych miejscowości założonemu w Zawichoście klasztorowi klarysek . Przywilej lokacyjny nadawał Zawichostowi 44 łany jako uposażenie, a także prawo do odbywania targów, warzenia piwa i pobierania cła od miedzi i ołowiu spławianych Wisłą. Od XIV w. Zawichost był miastem królewskim i siedzibą starostwa niegrodowego. Za panowania Kazimierza Wielkiego klasztor został umocniony. Król wybudował tu także obronny zamek , który miał strzec przeprawy przez Wisłę. Zawichost miał w tym czasie 540 mieszkańców.

Największy rozkwit miasta przypadł w wieki XV i XVI . Zawichost położony był w tym czasie na szlaku handlowym prowadzącym z Krakowa na Litwę i Ruś . Miasto korzystało z ceł pobieranych od towarów spławianych na Wiśle. Rozwijało się rzemiosło (m.in. piwowarstwo ). W 1564 r. w mieście znajdował się ratusz, łaźnia, słodownia, 4 jatki rzeźnicze oraz 126 domów.

Zawichost został zniszczony podczas potopu szwedzkiego w 1655 r. i najazdu Rakoczego w 1657 r. Najeźdźcy spalili wówczas zamek, którego nieodbudowane mury runęły do Wisły w 1813 r., podczas wielkiej powodzi. W 1666 r. miasto nawiedził ogromny pożar i zaraza - nieszczęścia, które uśmierciły większość mieszkańców. Ich ciała pochowano prawdopodobnie na niewielkim wzgórzu w południowej częsi miasta, na którym stoi dziś żelazny krzyż, a obok betonowy austriacki bunkier z I wojny światowej [2]. Po tych wydarzeniach miasto podupadło. Jego problemy pogłębiły się po rozbiorach Polski , po których Zawichost stał się miastem pogranicznym.

Na początku XVIII w. w pobliżu Zawichostu powstało miasto Starostów (przemianowane później na Prosperów ), zamieszkane głównie przez Żydów . W 1820 r. zostało przyłączone do Zawichostu. Ustalił się wówczas podział na położone przy Wiśle "polskie miasto" i oddalone nieco od rzeki "żydowskie miasto". Granicę wyznaczał murowany krzyż stojący przy dzisiejszej ul. Żeromskiego[2].

W 1827 r. połączone miasto miało 281 domów (jednak tylko 5 murowanych) i 2320 mieszkańców. W Zawichoście każdego tygodnia odbywały się dwa targi . W ciągu roku w mieście było 12 jarmarków . W 1888 r. Zawichost utracił prawa miejskie. W XIX w. w mieście funkcjonowały: cegielnia, garncarnia, 2 wapienniki oraz zakłady rzemieślnicze. W 1926 r. Zawichost odzyskał prawa miejskie.

W czasie okupacji niemieckiej Niemcy utworzyli tutaj getto , w którym przetrzymywanych było ok. 5 tysięcy Żydów. Funkcjonowało ono do 22 października 1942 r., dnia w którym Niemcy wywieźli jego mieszkańców do obozu zagłady w Bełżcu [2].

W 1944 r. w Zawichoście toczyły się zacięte walki o przyczółek na Wiśle. Podczas walk miasto zostało niemal doszczętnie zniszczone. W latach powojennych Zawichost odbudowano.

W latach 1975-1998 Zawichost administracyjnie należał do woj. tarnobrzeskiego .

Zabytki

Kościół św. Jana Chrzciciela
Kościół św. Trójcy

Ludzie związani z Zawichostem

Bibliografia

  • Słownik geograficzno-krajoznawczy Polski, PWN, Warszawa 1998,
  • Miasta polskie w Tysiącleciu, przewodn. kom. red. Stanisław Pazyra, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław – Warszawa – Kraków, 1965-1967
  1. 1,0 1,1 Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2008 r. ( GUS ), [1]
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 [Odkrywamy Świętokrzyskie - Zawichost, cz.I - Janusz Kędracki, Gazeta Wyborcza, Kielce, Turystyka, 21.08.2009 r.]
  3. Mapa małopolskiej ziemi sandomierskiej

Zobacz też

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Zawichost":

Bolesław V Wstydliwy ...

Bronisław Geremek ...

Polskie zamki i twierdze ...

Szymon Askenazy ...

Wisła ...

Kasztelan ...

Dąbie (ujednoznacznienie) gminie Psary Dąbie – wieś w woj. świętokrzyskim , w pow. sandomierskim , w gminie Zawichost Dąbie – wieś w woj. świętokrzyskim , w pow. włoszczowskim , w gminie Secemin Dąbie ...

Zabytki romańskie w Polsce ...

Zakon Świętej Klary ...

Zawichost ZawichostHerb Herb Zawichostu Województwo świętokrzyskie Powiat sandomierski Gmina • rodzaj Zawichost miejsko-wiejska Prawa miejskie 1255 Burmistrz Andrzej Mieczysław Wzorek Powierzchnia 20,15 km² Ludność (2007)•  liczba •  gęstość 182193,7 os./km² Strefa numeracyjna +48 15 Kod pocztowy 27-630 Tablice rejestracyjne TSAPołożenie na ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Zawichost":

Hasło nie występuje w innych lekcjach!





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie