Zhang Heng (ur.
78
w
Nanyangu
, zm.
139
w
Luoyangu
) – chiński astronom, matematyk, wynalazca, poeta i malarz.
Urodził się w rodzinie biednego właściciela ziemskiego. W młodości opuścił rodzinne strony i udał się do
Xi'anu
, a następnie do ówczesnej stolicy Chin
Luoyangu
, gdzie działał na będącej odpowiednikiem europejskiego uniwersytetu taixue.
Zhang Heng był zwolennikiem teorii o kulistości Ziemi w czasach, gdy w Chinach powszechnie uważano jej kształt za kwadratowy. Utrzymywał, że Księżyc nie emituje własnego światła, ale odbija światło słoneczne. Policzył gołym okiem gwiazdy na niebie i oszacował ich liczbę na 2500. Podzielił także dobowe równoleżniki ciał niebieskich na 365 i ¼ stopnia. Swoje obserwacje i teorie astronomiczne zawarł w pracach Hongtiantuzhu (Adnotacje do mapy świata) i Lingxian (Budowa wszechświata). Stworzył kilka przyrządów astronomicznych, m.in. "niebiański globus", dzięki któremu można było odtwarzać ruchy planet, Słońca i Księżyca. Skonstruował także prototyp
sejsmografu
.
Zhang był także literatem i malarzem. Jego najsłynniejszym dziełem jest Erjinfu – Oda o dwu stolicach (
Chang'anie
i
Luoyangu
).
Planetoida
1802 Zhang Heng
została nazwana jego nazwiskiem.
Bibliografia
- Edward Kajdański: Chiny. Leksykon. Warszawa: Książka i Wiedza, 2005. .