Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Zygmunt II August

Zygmunt II August

Zygmunt II August
Z Bożej łaski król Polski, wielki książę litewski, ruski, pruski, mazowiecki, żmudzki, inflancki, smoleński, siewierski i czernihowski.
Król Polski
Okres panowaniaod 1548
do 1569
Poprzednik Zygmunt I Stary
Następcajako król Polski i wielki książę litewski
wielki książę litewski
Okres panowaniaod 1548
do 1569
Poprzednik Zygmunt II Stary
Następcajako król Polski i wielki książę litewski
Król Polski i wielki książę litewski
Okres panowaniaod 1569
do 1572
Poprzednikjako król Polski i jako wielki książę litewski
Następca Henryk III Walezy
Dane biograficzne
Dynastia
Herb Jagiellonów
Jagiellonowie
Urodzony 1 sierpnia 1520 w Krakowie
Zmarł 7 lipca 1572 w Knyszynie
Ojciec Zygmunt I Stary
Matka Bona Sforza
Pieczęcie Zygmunta II Augusta

Zygmunt II August ( lit. Žygimantas Augustas, białorus. Жыгімонт Аўгуст), (ur. 1 sierpnia 1520 w Krakowie – zm. 7 lipca 1572 w Knyszynie ) – od 1543 wielki książę litewski , od 1548 król Polski , od 1569 władca zjednoczonego państwa – Rzeczypospolitej Obojga Narodów .

Spis treści

Tytuł królewski

Zygmunt August z Bożej łaski król Polski , wielki książę litewski , a także książę ziem: krakowskiej , sandomierskiej , sieradzkiej , łęczyckiej , kujawskiej , kijowskiej , ruskiej , wołyńskiej , pruskiej , mazowieckiej , podlaskiej , chełmińskiej , elbląskiej , pomorskiej , żmudzkiej , inflandzkiej etc. pan i dziedzic. ( łac. Sigismundus Augustus Dei gratia rex Poloniae, magnus dux Lithuaniae, nec non terrarum Cracoviae, Sandomiriae, Siradiae, Lanciciae, Cuiaviae, Kijoviae, Russiae, Woliniae, Prussiae, Masoviae, Podlachiae, Culmensis, Elbingensis, Pomeraniae, Samogitiae, Livoniae etc. dominus et haeres.).

Życie i działalność

Zygmunt II August, jedyny żyjący syn króla Zygmunta I Starego , był ostatnim królem z dynastii Jagiellonów . Przebywał od 1529 w Wilnie, jako wielki książę Litwy. 20 lutego 1530 arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski Jan Łaski koronował go vivente rege na króla Polski w katedrze wawelskiej .

Zygmunt II August, podobnie jak ojciec, oparł swe rządy na współdziałaniu z Senatem i magnaterią . Po śmierci w 1545 swej pierwszej żony Elżbiety Austriaczki z Habsburgów , zawarł w 1547 potajemnie małżeństwo z Barbarą Radziwiłłówną , przymuszony do niego przez jej braci, niektórzy sądzą, że z miłości (Król miał poznać Barbarę w Wilnie, długo przed ślubem, około 1544 roku), a wbrew woli swej matki Bony . Gdy małżeństwo to zostało ujawnione, zostało uznane przez magnaterię za mezalians , godzący w powagę korony polskiej. Mimo to Barbara została koronowana na królową Polski 7 grudnia 1550 , ale już w następnym roku zmarła. Pochowana została w katedrze wileńskiej . Zygmunt ożenił się jeszcze trzeci raz, z księżniczką austriacką, młodszą siostrą swej pierwszej żony – Katarzyną . Natomiast Bona, skłócona z synem i dworem królewskim, wyjechała do Bari we Włoszech, skąd pochodziła, i tam w 1557 zmarła, otruta przez zausznika hiszpańskich Habsburgów.

W 1568 roku Zygmunt II August zaciągnął od Księstwa Pomorskiego pożyczkę na kwotę 100 000 talarów , którą jego następcy uważali za osobiste zobowiązanie króla i nie poczuwali się do jej spłaty[1].

Polityka

W 1557 przeprowadził udaną demonstrację zbrojną, tzw. wyprawę pozwolską , w wyniku której zmusił kawalerów mieczowych do jednoznacznego opowiedzenia się po stronie polsko-litewskiej w jej konflikcie z Carstwem Rosyjskim . 14 września 1557 podpisano traktat poswolski . W 1561 do Polski przyłączone zostały jako lenno Inflanty , od XIII w. opanowane przez Krzyżaków z Zakonu Kawalerów Mieczowych. Ostatni wielki mistrz tego zakonu, Gotthard Kettler , został lennikiem Polski z utworzonego świeckiego Księstwa Kurlandii i Semigalii . Rozpoczęła się wtedy I wojna północna o panowanie nad Bałtykiem ( 1563 - 1570 ). Między innymi z uwagi na problemy, związane z ciężką wojną o Inflanty , prowadzoną z carem Rosji Iwanem IV , król Zygmunt II August, szukając szerszego wsparcia wśród szlachty, zdecydował się na wprowadzenie postulowanych przez nią reform, m.in. podatkowych, gospodarczych i utworzenia stałego wojska. Skarb państwa zasiliła zwłaszcza tzw. egzekucja dóbr , tj. zwrot części majątków rozdanych magnatom.

W 1555 posiadająca przewagę w izbie poselskiej szlachta protestancka wysunęła na sejmie w Piotrkowie postulat utworzenia polskiego kościoła narodowego, niezależnego od papieża . Jego głową wzorem Anglii miał zostać sam władca. Król popierał ten projekt do czasu, gdy potrzebował wsparcia obozu średniej szlachty przeciwko magnatom. Już jednak w 1564 całkowicie z niego zrezygnował, ulegając perswazji nuncjusza Giovanni Francesca Commendoniego .

Korona i Litwa

Zygmuntowi Augustowi nie udało się zrealizować wszystkich zamierzonych reform, w tym zwiększenia stanu wojska, wobec braku zgody szlachty na podwyższenie podatków. Pozytywnie natomiast przebiegła unifikacja państwa. Objęła część ziem Śląska , Mazowsza i Prus Królewskich , zaś przede wszystkim 1 lipca 1569 w Lublinie zawarta została unia , która połączyła ostatecznie Koronę Królestwa Polskiego i Wielkie Księstwo Litewskie w jedno państwo Rzeczpospolitą Obojga Narodów ze wspólnym królem, sejmem, pieniądzem i polityką zagraniczną. Odrębne pozostały prawa, wojsko, skarb i urzędy. Podlasie , Wołyń , Kijowszczyzna znalazły się w Koronie. Unia przyspieszyła rozwój gospodarczy, społeczny i kulturalny Wielkiego Księstwa Litewskiego, prowadziła do polonizacji szlachty litewskiej i ruskiej oraz rozszerzała wpływy kultury polskiej aż na państwo rosyjskie. 19 lipca 1569 złożył mu w Lublinie hołd lenny książę pruski Albrecht Fryderyk Hohenzollern , co Jan Kochanowski uwiecznił w swoim wierszu Proporzec albo hołd pruski .

W lipcu 1570 zwołał do Szczecina kongres pokojowy, który zakończył się 13 grudnia podpisaniem pokoju w Szczecinie , kończącego I wojnę północną . Potwierdzono stan posiadania stron walczących, Rzeczpospolita zachowała Księstwo Kurlandii i Semigalii oraz znaczną część Inflant .

Za panowania Zygmunta II Augusta miał miejsce rozkwit literatury i sztuki renesansowej . Od jego imienia pochodzi nazwa miasta Augustów .

Zygmunt II August zmarł w 1572 w Knyszynie , jako ostatni polski monarcha z linii męskiej dynastii jagiellońskiej. Kolejnym królem polskim, wybranym przez sejm elekcyjny był Henryk Walezy ( 1573 - 1574 ).

Rodzina


Kazimierz IVJagiellończyk
ur. 30 XI 1427
zm. 7 VI 1492
ElżbietaRakuszanka
ur. 1436
zm. 30 VIII 1505
Gian GalleazzoSforza
ur. 20 VI 1469
zm. 21 X 1494
IzabelaAragońska
ur. 2 X 1470
zm. 1 II 1524
     
   
  Zygmunt IStary
ur. 1 I 1467
zm. 1 IV 1548
BonaSforza
ur. 2 II 1494
zm. 19 XI 1557
   
  
1
ElżbietaHabsburżanka
ur. 9 VII 1526
zm. 15 VI 1545
OO   5 V 1543
2
BarbaraRadziwiłłówna
ur. 6 XII 1520
zm. 8 V 1551
OO   28 VII/6 VIII 1547
Zygmunt II
August

ur. 1 VIII 1520
zm. 7 VII 1572
3
KatarzynaHabsburżanka
ur. 15 IX 1533
zm. 28 II 1572
OO   po 23 VI w 1553
4
BarbaraGizanka
ur. ok. 1550
zm. po 1589
OO   przed 1571 (konkubinat)
          
  4        
BarbaraWoroniecka[2]
 ur. 8 IX 1571
 zm. po 5 VI 1615
 

Żony

  1. Elżbieta Habsburżanka (ur. 1526 , zm. 1545 ) – córka Ferdynanda I Habsburga , cesarza Austrii
  2. Barbara Radziwiłłówna (ur. 1520 lub 1523 , zm. 1551 ) – córka Jerzego Radziwiłła , kasztelana wileńskiego
  3. Katarzyna Habsburżanka (ur. 1533 , zm. 1572 ) – córka Ferdynanda I Habsburga , cesarza Austrii

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. Wprowadzenie do tomu I. W: Źródła do kaszubsko-polskich aspektów Pomorza Zachodniego do roku 1945. T. I: Pomorze Zachodnie pod rządami książat plemiennych i władców z dynastii Gryfitów. Poznań – Gdańsk: Wydawnictwo Poznańskie, Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, 2006, s. 29. . 
  2. Jej ojcem prawdopodobnie był Zygmunt II August; nie jest to pewne.

Linki zewnętrzne


Poprzednik
Zygmunt I Stary
wielki książę Litwy
1529 - 1569
Następca
Poprzednik
Zygmunt I Stary
król Polski
1530 - 1569
Następca
Poprzednik
król Polski i wielki książę Litwy
1569 - 1572
Następca
Henryk Walezy


Inne hasła zawierające informacje o "Zygmunt II August":

I wiek ...

1484 ...

1499 ...

XVI wiek cesarza rzymskiego Władcy Polski w XVI wieku 1501 - 1506  : Aleksander Jagiellończyk 1506 - 1548  : Zygmunt I Stary 1548 - 1572  : Zygmunt II August (koronowany w 1530) 1573 - 1575  : Henryk Walezy 1576 - 1586  : Stefan Batory 1587 - 1632  : Zygmunt III ...

1972 ...

Klasztor w Pożajściu ...

Wittenberga ...

1408 ...

1398 ...

1749 ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Zygmunt II August":

218b Sprawa polska podczas II wojny światowej (plansza 7) ...

11 LISTOPADA (plansza 1) ...

107 Wojna trzydziestoletnia (plansza 8) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie