Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Witold Kiejstutowicz

Witold Kiejstutowicz

Witold
Pieczęć majestatyczna Witolda
Książę Witold (fragment obrazu Bitwa pod Grunwaldem), Jan Matejko
Zamek w Trokach - siedziba Witolda

Witold ( lit. Vytautas, Vytautas Didysis (Witold Wielki), biał. Вітаўт, ros. Витовт) (ur. ok. 1350 - zm. 27 października 1430 w Trokach ) – wielki książę litewski od 1401 , syn Kiejstuta i Biruty , byłej kapłanki Praurimy z Połągi , brat stryjeczny Władysława Jagiełły .

Brał udział w walkach z Moskwą i Krzyżakami oraz w walkach o panowanie na Litwie z Jagiełłą. Po objęciu władzy na Litwie przez Władysława Jagiełłę, popierając swego ojca, Kiejstuta, rozpoczął wojnę przeciwko bratu. Razem z Kiejstutem został uwięziony przez Jagiełłę w Krewie . Z więzienia uciekł do księcia mazowieckiego , Janusza , swego szwagra, a potem w 1382 do Malborka . W 1383 roku Witold został przez Krzyżaków ochrzczony i przyjął imię "Wigand". Z Krzyżakami podpisał układ, w którym uczynił ich spadkobiercami, gdyby wygasła jego linia dziedzictwa. Razem z Krzyżakami wyprawił się na Litwę. Krzyżacy oddali mu zdobyte Troki , które jednak ponownie odbił Jagiełło. W 1385 roku zawarł z Jagiełłą pokój i wyraził zgodę na podpisanie unii krewskiej . Witold przyjął ponownie chrzest, tym razem od ruskiej cerkwi prawosławnej, przybierając imię Aleksander. Przewidziane tą umową namiestnictwo Litwy otrzymał dopiero w 1392 . Witold otrzymał wtedy Brześć , Drohiczyn , Kamieniec Litewski , Wołkowysk , Grodno i Suraż . Na tronie książęcym w Wilnie zasiadł Skirgiełło , brat Jagiełły. Ambitny Witold podniósł przeciwko niemu bunt w 1389 roku. W roku 1390 Witold dołączył do krzyżackiej krucjaty, którą dowodził Engelbard Rabe. Razem z nimi obległ broniących Wilna Polaków. Skirgiełło został pokonany w bitwie pod Wojszuszkami. W wyniku tajnych negocjacji z Jagiełłą Witold odstąpił od Krzyżaków.

Spis treści

1392-1401 jako namiestnik Władysława Jagiełły na Litwie

W 1392 roku, na mocy ugody w Ostrowie , został namiestnikiem Jagiełły na Litwie, natomiast Skirgiełło wielkim księciem kijowskim. W kolejnych latach musiał przeciwstawić się kolejno Świdrygielle , który z pomocą Krzyżaków chciał zdobyć tron wileński, Jerzemu Światosławowiczowi i Hlebowi Światosławowiczowi, władcom smoleńskim, Olegowi Krasnemu, księciu riazańskiemu i Tatarom. W 1396 Witold pojmał w Witebsku Świdrygiełłę i odesłał go jako jeńca Jagielle. Jako protektor Tochtamysza poniósł 12 lub 16 sierpnia [1] 1399 dotkliwą klęskę w bitwie nad Worsklą z Tatarami Złotej Ordy Timura Chromego pod wodzą Timura Kołtuka. W jej wyniku Litwa odepchnięta została od Morza Czarnego , a sam Witold szukać zaczął zbliżenia z Polską.

1401-1430 jako Wielki Książę Litewski

W 1401 roku podpisał unię wileńsko-radomską , dzięki czemu otrzymał dożywotnio tytuł Wielkiego Księcia Litewskiego, podlegającego jednak władcy polskiemu. Jagiełło przyjął tytuł: "Najwyższego Księcia Litewskiego" (Supremus Dux Lituaniae). W 1404 przyłączył do Litwy księstwo smoleńskie . Poparł powstania antykrzyżackie na Żmudzi . Dowodził wojskami litewsko-ruskimi pod Grunwaldem w 1410 roku (czynił to bezpośrednio z pola bitwy).

W latach 1406 - 1408 prowadził wojny z Moskwą , zakończone pokojem nad Ugrą ( 1408 ), zwiększające jego wpływy na ziemiach ruskich.

W wyniku I pokoju toruńskiego ( 1411 ) uzyskał zwrot Żmudzi (na czas życia).

W 1413 podpisał unię horodelską , która potwierdziła instytucję odrębnego wielkiego księcia na Litwie, wybieranego przy udziale panów polskich, wspólne sejmy i zjazdy polsko-litewskie, pokrewny podział administracyjny krajów, przyjęcie bojarów litewskich do herbów polskich. Unia zwiększała niezależność Litwy oraz została zaakceptowana przez panów litewskich. Na zjeździe w Łucku w roku 1429 za namową króla niemieckiego Zygmunta Luksemburczyka i przy akceptacji Władysława Jagiełły, starał się o koronę królewską, jednak wiozące koronę poselstwo cesarskie zostało zatrzymane przez niechętnych mu stronników Zbigniewa Oleśnickiego , co zaprzepaściło szanse Witolda na uzyskanie tytułu królewskiego.

Żony i potomstwo

  • Pierwszą żoną Witolda była Anna Światosławowna, księżniczka smoleńska (zm. 31 lipca 1418 ),
  • Drugą żoną Witolda była księżniczka Julianna Holszańska (ur. 1375 - zm. 1448 ), córka księcia Iwana Holszańskiego. Jej bratanicą lub siostrą stryjeczną była Zofia "Sonka" Holszańska - ostatnia żona króla Władysława Jagiełły .

Ciekawostki

Z okresie jego panowania Litwa osiągnęła największy obszar w swej historii (990 tys. km²), w związku z czym powstało powiedzenie iż "na Witoldzie zaczyna się i kończy wielkość Litwy".

Z pierwszego małżeństwa Witold miał co najmniej dwoje dzieci:

Zobacz też

Przypisy

  1. A. Supruniuk, Wojewoda płocki Abraham Socha. Przyczynek do genealogii Nałęczów mazowieckich, [w:] A. Supruniuk, Szkice o rycerstwie mazowieckim XIV/XV wieku, Toruń 2008, , s. 7-8.


Poprzednik
Władysław II Jagiełło
Wielki Książę Litwy
1401-1430
Następca
Świdrygiełło


Inne hasła zawierające informacje o "Witold Kiejstutowicz":

Pogrom w Kownie ...

1408 ...

1398 ...

1411 ...

Pokój toruński 1411 ...

1977 ...

Widmo Brockenu ...

Stanisław Moniuszko ...

Linia wiecznego śniegu ...

Order Orła Białego ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Witold Kiejstutowicz":

222 Historiografia po II wojnie światowej (plansza 15) ...

232 Kultura i nauka w latach 1945 ? 2003 (plansza 9) ...

227 Polska walcząca (plansza 9) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie