Akcjonizm wiedeński - ruch artystyczny działający w latach 60. i 70. XX wieku, wyrastający ze sprzeciwu wobec katolicko-mieszczańskiego stylu życia w powojennej
Austrii
. W swoich działaniach stosował
happening
,
fluxus
i inne działania o charakterze prowokacyjnym.
Głównymi protagonistami nurtu byli Hermann Nitsch, Günter Brus, Otto Mühl, Rudolf Schwarzkogler.
W latach 1970/1971 nastąpił podział drogi atrystycznej wśród uczestników ruchu. Mühl i Nitsch uczestniczyli jeszcze sporadycznie w
performance
, które już jednak nie były uważane za akcjonizm wiedeński.
Artyści wypracowali mowę ciała, zastępującą język pisany i słowny. Za cel stawiali sobie osiągnięcie całkowitej swobody cielesnej, kulturowej oraz przełamanie mentalnych zachowań społeczeństwa austriackiego. Celem było samopoznanie. Swoje rozważania opierali na psychoanalizie
Freuda
.
Akcje ich były często uznawane za kontrowersyjne. Wykorzystywali element
rytuałów
. Orgie seksualne, zabawy,
misteria
, zabijanie zwierząt traktowane były jako te rytuały. Wykorzystywali też symbole, takie jak krew, krzyż, baranek, narządy płciowe.
Jednym z najbardziej znanych działań akcjonistów Brusa, Mühla i Oswalda Wienera, nazwanym przez media Uni-Ferkelei, miało miejsce 7 czerwca 1968. Przebieg zdarzenia łamiącego wiele
tabu
, jak: nagość,
załatwianie potrzeb naturalnych
,
masturbacja
,
biczowanie
,
samookaleczenie
, smarowanie własnych ciał ekskermentami
wymiocinami
- i wszystko podczas śpiewu austriackiego hymnu narodowego [1], spowodował postawienie w stan oskarżenia wszystkich jego wykonawców.
Bibliografia
- Jacek Zydorowicz, Artystyczny wirus, polska sztuka krytyczna wobec przemian kultury po 1989 roku, Instytut im. Adama Mickiewicza,
Warszawa
2005
, .
- Kalina Kupczynska, Manifest als Medium des Protestes in der Berliner Dadabewegung und im Wiener Aktionismus – Acta Universitatis Lodziensis, Folia Germanica 4, 2004, Łódź
- Kalina Kupczynska, Wie tätlich ist die Schrift? – direkte Kunst des Wiener Aktionismus gelesen mit John L. Austin – Weimarer Beiträge 53, Nr.1, 2008
- Kalina Kupczynska, Sprache als Zankapfel oder warum das Duo Oswald Wiener/Otto Muehl verstummte. - Kontinuitäten und Brüche. Österreichs literarischer Wiederaufbau nach 1945, Hrsg. von Heide Kunzelmann, Martin Liebscher, Thomas Eicher, Oberhausen, 2006
Przypisy
- ↑ Herbert Lackner. Der fünfte Mann. „profil, Das unabhängige Nachrichtenmagazin Österreichs”. 23 (39), ss. 30–32 (2 czerwca 2008).
ISSN
1022-2111
(
niem.
).
Linki zewnętrzne