kwas solny
Kwas chlorowodorowy (nazwa zwyczajowa kwas solny) jest związkiem nieorganicznym, należącym do grupy kwasów beztlenowych, powstającym w wyniku rozpuszczenia chlorowodoru (HCl) w wodzie.
Wzór chemiczny:
HCl
H−Cl
Właściwości fizyczne:
-
Stan skupienia
|
ciecz
|
Barwa
|
Bezbarwny
|
Zapach
|
Ostry, duszący
|
Gęstość
|
(Cp = 36,7% t = 20o C ) d = 1,198 g/ cm3
|
Przewodnictwo
elektryczne
|
Tak
( przewodnik II rodzaju)
|
Ze wzrostem temperatury maksymalne stężenie chlorowodoru w wodzie dość szybko maleje i dlatego stężony kwas solny wykazuje silną tendencję do uwalniania gazowego chlorowodoru. Tworzy się mgła kwasu solnego wskutek reakcji chlorowodoru z parą wodną z powietrza, tzw. "dymienie".
Otrzymywanie:
1. Proces elektrolizy chlorku sodu.
W wyniku elektrolizy chlorku sodu powstaje wodorotlenek sodu, chlor i wodór. Chlor po oczyszczeniu jest mieszany w kontrolowanych warunkach z gazowym wodorem i spontanicznie z nim reaguje z wydzieleniem znacznych ilości ciepła, wg schematu:
H2 + Cl2 → 2HCl
Otrzymany gazowy chlorowodór jest absorbowany na specjalnych kolumnach w wodzie, w wyniku czego powstaje ok. 15-20% kwas solny, który zatęża się do 36,7% - maksymalne stężenie.
2. Absorpcja chlorowodoru.
Kwas solny otrzymuje się także jako produkt uboczny, poprzez absorpcję chlorowodoru powstającego przy okazji licznych procesów chemicznych.
3. Procesy naturalne.
Kwas solny jest wydzielany w żołądku większości zwierząt.
Właściwości chemiczne:
-
Jest jednym z najsilniejszych kwasów. Jego pKa = -7.
-
Ma właściwości żrące.
-
Reaguje z wieloma metalami, tlenkami metali, zasadami, niektórymi solami tworząc chlorki.
-
Nie reaguje z Cu, Hg, Ag, Au, Pt.
-
Nie posiada właściwości utleniających.
-
Zmieszany z kwasem azotowym w stosunku 3:1 tworzy wodę królewską roztwór, który rozpuszcza złoto i platynę.
3HCl + HNO3 --> 3H2O + Cl2 + NOCl
Znaczenie biologiczne:
Kwas solny pełni bardzo ważną funkcję w procesie trawiennym większości zwierząt. Jest on wydzielany w żołądku przez specjalne komórki okładzinowe. Kwas solny między innymi aktywuje pepsynogen, nieczynną postać pepsyny. Pepsyna, enzym działający w środowisku kwaśnym, rozkłada białko do prostszych polipeptydów. Ma działanie bakteriobójcze - niszczy bakterie, które dostały się do ustroju wraz z jedzeniem. Ułatwia wchłanianie żelaza i wapnia oraz uczestniczy w regulacji otwierania i zamykania odźwiernika żołądka.
Zastosowanie:
-
w syntezach organicznych,
-
do oczyszczania powierzchni metali,
-
do ekstrakcji rud metali,
-
w przemyśle farmaceutycznym,
-
w garbarstwie oraz przy produkcji barwników,
-
przy produkcji tworzyw sztucznych i sztucznych włókien.
Inne hasła zawierające informacje o "kwas solny":
Nadciśnienie tętnicze
...
Oddychanie komórkowe
...
Kwas fosforowy
...
Zawał mięśnia sercowego
...
Kwasy organiczne
...
Jarząb pospolity
...
Aldehyd glicerynowy
...
Towar
...
Hemofilia
...
Wrocław
...
Inne lekcje zawierające informacje o "kwas solny":
210. Gospodarka Polski. Przemysł i budownictwo (plansza 10)
...
Budowa i funkcja DNA (poprawiona) (plansza 4)
...
Budowa i funkcja DNA (poprawiona) (plansza 3)
...
|