Dolina U-kształtna (żłób lodowcowy)
dolina
powstała w wyniku przekształcenia
doliny V-kształtnej
przez
lodowiec górski
. Profil takiej doliny przypomina literę "U": charakteryzuje się ona stromymi ścianami skalnymi (niem. Trogwand) i stosunkowo płaskim dnem zazwyczaj wypełnionym osadami
morenowymi
lub pochodzącymi ze stoków (
stożki piargowe
,
aluwialne
i
koluwia osuwiskowe
). Ma ona przebieg bardziej prostolinijny niż
dolina rzeczna
, z której została uformowana. Dodatkowo w przeciwieństwie do dolin rzecznych, żłób lodowcowy może posiadać niewyrównany profil podłużny, a przegłębione dno żłobu może sięgać poniżej poziomu morza (skalne dna dolin alpejskich,
Sognefjord
w
Norwegii
). Jest to element charakterystyczny dla obszarów wysokogórskich, które są lub były w przeszłości
zlodowacone
. Żłoby lodowcowe formowane są przez lodowce górskie (
Alpy
,
Tatry
) lub też strumienie lodu na obrzeżach
lądolodów
i czap lodowych (
Grenlandia
,
Skandynawia
). W
Polsce
przykładem są doliny
tatrzańskie
, np.
Dolina Białej Wody
. Specyficznym przypadkiem doliny U-kształtnej jest
fiord
.