George Boole (
IPA
: [buːl], ur.
2 listopada
1815
r.
Lincoln
,
Anglia
, zm.
8 grudnia
1864
r. w Ballintemple (hrabstwo
Corcaigh
),
Irlandia
) -
angielski
matematyk
,
filozof
i
logik
.
Biografia
Przyszedł na świat jako syn szewca. W szkole dla dzieci z uboższych warstw społeczeństwa szybko opanował cały materiał, ale ojca nie było stać na opłacenie nauki George'a w lepszej szkole. Nakłonił więc syna do nauki
łaciny
, której znajomość miała się okazać przepustką do wyższych sfer, w których znajomość tego języka była mile widziana. Ojciec George'a nauczył syna tyle, ile sam umiał, poprosił też o pomoc zaprzyjaźnionego kupca, ale większość wiedzy George czerpał z książek. W następnej kolejności Boole zaczął się uczyć
greki
,
francuskiego
,
niemieckiego
i
włoskiego
. Ojciec próbował go też zainteresować
matematyką
.
Jeszcze jako nastolatek Boole zaczął uczyć w szkołach elementarnych, by pomóc ojcu w utrzymaniu rodziny. W wieku 20 lat zdecydował, że zostanie duchownym, ale aby zabezpieczyć byt rodzinie, postanowił najpierw założyć prywatną szkołę. Wtedy właśnie zafascynowała go matematyka. Zapoznawszy się z dziełami
Josepha Lagrange'a
i
Pierre'a Laplace'a
, zaczął pisać własne prace matematyczne. Pierwsze z nich były źle zredagowane, więc David Gregory z czasopisma Cambridge Mathematical Journal poradził mu, by przez jakiś czas uczęszczał na uniwersyteckie wykłady, ale Boole był na to zbyt biedny. Mimo niedostatków prace Boole'a stały się znane na tyle, by ich autor w
1844
otrzymał medal
Royal Society
. Trzy lata później opublikował książkę Mathematical Analysis of Logic.
W
1849
zgłosił swoją kandydaturę na stanowisko profesora i nauczyciela łaciny w nowo utworzonym Queen's College w
Cork
. Podanie odrzucono, ale Boole spróbował jeszcze raz, jako nauczyciel matematyki, i tym razem został przyjęty, choć nie miał żadnego stopnia naukowego ani nawet formalnego wykształcenia. Na jego korzyść przemówiły jednak liczne listy polecające.
W
1850
Boole poznał osiemnastoletnią Mary Everest, siostrzenicę podróżnika
George'a Everesta
, której udzielał lekcji
akustyki
. Zaprzyjaźnił się z nią i korespondował po jej wyjeździe z Irlandii. Pięć lat później zmarł ojciec Mary. George zaopiekował się nią i wkrótce poślubił, choć dzieliło ich siedemnaście lat różnicy wieku.
W
1854
Boole opublikował swoją najważniejszą pracę, An Investiagtion into The Laws of Thought on Which Are Founded The Mathematical Theories of Logic and Probabilities (Badanie praw myślenia, na którym oparte są matematyczne
teorie
logiki
i
prawdopodobieństwa
), w której wykazał, jak prawa logiki podane przez
Arystotelesa
mogą stanowić przedmiot rachunków.
24 listopada
1864
Boole jak zwykle przebył pieszo trzy kilometry na uczelnię. Tego dnia padał jednak ulewny deszcz, więc cały dzień aż do powrotu do domu spędził w mokrym ubraniu, co sprawiło że się
przeziębił
. Mary Boole wierzyła, że najlepszym sposobem walki z chorobą jest wystawienie chorego na jej przyczynę, regularnie polewała więc łóżko męża wodą. George Boole nie przeżył kuracji, zmarł po dwóch tygodniach.
Osiągnięcia
Jego głównym osiągnięciem było wprowadzenie do
matematyki
i
logiki
pojęcia
algebry Boole'a
. Ze względu na wagę tego pojęcia oraz jego zastosowań w
informatyce
i
logice matematycznej
Boole jest powszechnie uważany za jednego z twórców tych dziedzin
nauki
.
Zobacz też
Bibliografia
- "
Wiedza i Życie
", 2/2004; Andrzej Kajetan Wróblewski, "Genialny samouk"
Linki zewnętrzne