Ks. Karl Rahner SJ (ur.
5 marca
1904
, zm.
30 marca
1984
) –
teolog
niemiecki, duchowny katolicki.
Życie
Urodził się
5 marca
1904
we
Fryburgu Bryzgowijskim
(
Badenia
). Wkrótce po maturze, w ślad za swoim bratem Hugonem, wstąpił do zakonu
jezuitów
w
1922
, odbył studia filozoficzne i teologiczne w
Feldkirch
,
Pullach
, Valkenburgu w Holandii, Fryburgu Bryzgowijskim i
Innsbrucku
. Święcenia kapłańskie przyjął w
1932
w
Monachium
. Studia teologiczne ukończył w Lavannataal w 1933. W 1934 powrócił do Fryburga w celu doktoryzowania się pod kierunkiem
Martina Heideggera
, który wywarł na niego istotny wpływ. Rozprawa będąca efektem dwóch lat pracy traktowała o filozofii średniowiecza, ale nie została zaakceptowana przez promotora, który uznał, że jej autor nie zasłużył na tytuł doktorski. Później została ona wydana drukiem pod tytułem Geist in der Welt (w 1939) i spotkała się z dużym uznaniem. Po pierwszym niepowodzeniu w pracy nad doktoratem władze zakonne wysłały go do Innsbrucka, gdzie zaczął pracę doktorską dotyczącą początków Kościoła, za którą uzyskał doktorat z teologii w grudniu 1936. Habilitację przyznano mu już w lipcu następnego roku na podstawie prac opublikowanych w ostatnich pięciu latach. Tu prowadził wykłady z na wydziale dogmatyki a w Salzburgu serię wykładów z filozofii religii. W 1937 rozpoczął wykłady o Łasce w Innsbrucku. Wtedy to dochodzi do naszkicowania jego głównych koncepcji teologicznych.
Po zamknięciu wydziału teologicznego przez
narodowych socjalistów
schronił się w Wiedniu, gdzie
1939
otrzymał pierwsze stanowisko naukowe. W latach
1944
-
1945
pracował jako duszpasterz licznych wiejskich parafii
Dolnej Bawarii
. W latach
1945
-
1948
docent dogmatyki w wyższej szkole zakonnej w Pullach, w latach
1948
-
1949
jako profesor zwyczajny dogmatyki i historii dogmatów powrócił do Innsbrucku. Tu rozpoczął się najbardziej twórczy okres jego życia. W 1963 powołany przez
Jana XXIII
w roli teologa soborowego
Soboru Watykańskiego II
, w którego przygotowaniu odegrał istotną rolę. Był również osobistym ekspertem kardynała
Franza Königa
. W 1964 objął katedrę chrześcijańskiej wizji świata na
uniwersytecie w Monachium
, od
1967
aż do emerytury w
1971
profesor zwyczajny dogmatyki i historii dogmatów na
uniwersytecie
w
Münster
. W 1969 był jednym z trzydziestu teologów mianowanych przez
Pawła VI
do przetworzenia teologicznego dorobku Soboru. W 1971 został profesorem honorowym Wyższej Szkoły Filozoficznej w Monachium za osiągnięcia w zakresie badań z pogranicza teologii i filozofii. Otrzymał 15 doktoratów honoris causa. W 1981 przeniósł się do Innsbrucku, gdzie zmarł w
30 marca
1984
, pochowany
4 kwietnia
w krypcie kościoła jezuitów. Brał udział w licznych inicjatywach wydawniczych, z których największą było wydanie Lexikon für Theologie und Kirche 1957-65.
Myśl
Karl Rahner był jednym z najbardziej wpływowych teologów XX wieku, który znacząco wpłynął na
II Sobór Watykański
. Próbował podobnie jak
Yves Congar
,
Joseph Ratzinger
(późniejszy
papież
Benedykt XVI
) oraz
Henri de Lubac
, aktualne ludzkie doświadczenie oraz myśl połączyć z wiarą chrześcijańską. 16 tomów jego Schriften zur Theologie (1954-1984) stanęło u podstaw nowego kierunku Kościoła Katolickiego.
Źródłem jego myśli był tomizm, kantyzm, fenomenologia oraz egzystencjalizm. Podczas pierwszych lat w seminarium, studiował prace
Imannuela Kanta
i Józefa Maréchala, na równi z pracami wielkiego średniowiecznego teologa
Tomasza z Akwinu
. W swoich pracach próbował połączyć to co najlepsze z myślenia przeszłości z myśleniem współczesnym.
Jego myśl spotyka się z krytyką pochodzącą z kręgów pragnących powrotu do przedsoborowej praktyki oraz myśli neoscholastycznej.
Główne dzieła
Opublikował łącznie ponad 4000 prac.
- Mały słownik teologiczny wraz Herbertem Vorgrimmlerem
- Schriften zur Theologie. T. I-XVI, Einsiedeln 1958 i nn.
- Sämtliche Werke, red. K. Lehmann, J.B. Metz, K.-H. Neufeld, A. Raffelt, H. Vorgrimler, 1995 zaplanowane na 32 tomy
- Grundkurs des Glaubens. Einführung in den Begriff des Christentums, Freiburg 1976 [tłum. pol. Podstawowy wykład wiary]
- Strukturwandel der Kirche als Aufgabe und Chance, Freiburg 1989.
- Lexikon für Theologie und Kirche, redaktor i autor licznych haseł
Linki zewnętrzne