Koralowce ośmiopromienne (Octocorallia) – podgromada osiadłych lub półosiadłych, kolonijnych
koralowców
(Anthozoa) z 8 przegrodami w
jamie gastralnej
i 8 pierzastymi czułkami. Do przykładowych przedstawicieli należą
koral szlachetny
(Corallium rubrum) i wachlarz Wenery (Gorgonia flabellum).
Charakterystyka
Występują we wszystkich morzach i na różnych głębokościach. Zdecydowana większość gatunków tworzy
kolonie
. Antopolipy samotnie żyjące należą do wyjątków[2]. Jedynym dobrze udokumentowanym przypadkiem jest Taiaroa tauhou[3].
Kolonie są rozgałęzione, mają kształt drzewkowaty, osiągają do 3 m długości.
Polipy
wykazują symetrię ośmiopromienną, rosną powoli i należą do zwierząt długowiecznych. Przegrody jam chłonąco-trawiącej są zupełne – wszystkie przyrastają do
gardzieli
. Chorągiewki mięśniowe na krawędziach przegród są zwrócone w jednym kierunku. Gonady w kształcie gron wiszą na ściankach przegród w jamie gastralnej.
Komórki parzydełkowe
typu stomoknidy.
Większość gatunków ma wewnętrzny szkielet
mezenchymatyczny
, wapienny lub rogowy, zbudowany z pojedynczych elementów o bardzo różnych kształtach. Zdobnice (Helioporacea) mają zewnętrzny szkielet
aragonitowy
, co jest uważane za cechę konwergentną do szkieletów
korali rafotwórczych
(Scleractinia)[3].
Klasyfikacja
Do Octocorallia zaliczono około 3000 współcześnie żyjących gatunków zgrupowanych w rzędach[3]:
- Alcyonacea – korkowce
- Helioporacea – zdobnice
- Pennatulacea – piórówki
Dotychczasowe badania nie ujawniły relacji pokrewieństwa pomiędzy wymienionymi rzędami, chociaż cała grupa (Octocorallia) jest uznawana za
takson monofiletyczny
.
Dawniej wyróżniano od 2 (Kükenthal, 1925) do 6 (np. Madsen, 1944) rzędów wyłanianych na podstawie stopnia złożoności kolonii[4]. Oprócz wyżej wymienionych były to jeszcze:
- Stolonifera – stolonowce
- Telestacea – kapłanowce
- Gorgonacea – gąścioły
Podziały te nie odzwierciedlały jednak relacji pokrewieństwa. Alcyonacea, Gorgonacea, Stolonifera i Telestacea zostały wyłonione bez określenia cech diagnostycznych, dlatego w 1981 gatunki obejmowane przez te rzędy włączono do jednego – Alcyonacea[3].
Przypisy
- ↑
Octocorallia
w: Integrated Taxonomic Information System (
ang.
)
- ↑ Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa:
Wydawnictwo Naukowe PWN
, 2009, s. 117. .
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Daly et al. The phylum Cnidaria: A review of phylogenetic patterns and diversity three hundred years after Linneaeus. „Zootaxa”. 1668, ss. 127-182 (2007) (
ang.
).
- ↑ Czesław Jura: Bezkręgowce : podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa:
Wydawnictwo Naukowe PWN
, 2007. .
Bibliografia
- Daly et al. The phylum Cnidaria: A review of phylogenetic patterns and diversity three hundred years after Linneaeus. „Zootaxa”. 1668, ss. 127-182 (2007) (
ang.
).
- Czesław Jura: Bezkręgowce : podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa:
Wydawnictwo Naukowe PWN
, 2007. .
- Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce. Warszawa:
Wiedza Powszechna
, 1984. .
- Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa:
Wydawnictwo Naukowe PWN
, 2009. .