Występowanie obiektów transneptunowych
Obiekty transneptunowe, transneptuny lub transneptunowce (
ang.
trans-Neptunian object – TNO) – małe ciała niebieskie wielkości
Plutona
lub mniejsze, obiegające
Słońce
po
orbitach
znajdujących się poza trajektorią
Neptuna
. Obszar ich występowania nazywany jest także
Pasem Kuipera
. Znajduje się tam zapewne wiele tysięcy takich
asteroid
, z których odkryto dotychczas kilkaset. Asteroidy te charakteryzują się najczęściej czerwoną barwą powierzchni, co tłumaczy się faktem, że są wystawione na silne oddziaływanie
promieniowania kosmicznego
.
Klasy obiektów transneptunowych
Wśród obiektów transneptunowych można wyróżnić:
Ciała krążące w pasie Kuipera
-
Plutonki
– pozostające w
rezonansie orbitalnym
3:2 z Neptunem, co oznacza, że na trzy obiegi orbitalne Neptuna przypadają dwa obiegi obiektu transneptunowego. W tej grupie znajduje się
Pluton
. Do plutonków zalicza się także małe ciała.
-
Twotino
– planetoidy transneptunowe krążące wokół Słońca w rezonansie orbitalnym 2:1 z Neptunem, czyli na dwa obiegi orbitalne Neptuna przypada jeden obieg planetoidy.
(Istnieją także inne
obiekty pozostające w rezonansie orbitalnym z Neptunem
).
-
Cubewano
– obiekty nie wykazujące rezonansów orbitalnych (klasyczne).
Obiekty spoza pasa Kuipera
-
Obiekty z dysku rozproszonego
– planetoidy, których orbity zostały mocno zmienione w wyniku oddziaływań grawitacyjnych planet olbrzymów, same obiekty zaś wyrzucone na znajdujące się dalej od Słońca trajektorie Do nich należy największy znany obiekt transneptunowy:
136199 Eris
.
-
Obiekty z obłoku Oorta
– ciała (planetoidy, komety, pył i gaz) obiegające Słońce w odległości od 300 do 100 000
j.a.
Największe planetoidy transneptunowe, zaliczone do grupy
planet karłowatych
, nazywa się
plutoidami
. Mogą one krążyć zarówno w pasa Kuipera, jak i w dysku rozproszonym. Zaliczamy do nich cztery ciała:
134340 Pluton
,
136108 Haumea
,
136199 Eris
oraz
136472 Makemake
.
Misje badawcze
W kierunku Plutona wysłano
sondę kosmiczną
New Horizons
, która będzie badać także planetoidy z Pasa Kuipera.
Zobacz też