Górnośląski Okręg Przemysłowy
Górnośląski Okręg PrzemysłowyGórnośląski Okręg Przemysłowy (GOP) jest największym
okręgiem przemysłowym
Polski
. Obejmuje jednostki przemysłowe w środkowo-wschodniej części
województwa śląskiego
. Błędne użycie terminuTermin GOP jest często błędnie traktowany jako synonim
konurbacji śląskiej
. Jakkolwiek obszary GOP-u i konurbacji katowickiej nakładają się lub zazębiają terytorialnie (w stopniu zależnym od zrozumienia używającego tych terminów), to są to pojęcia strukturalnie całkowicie odmienne. Okręg przemysłowy to skupisko zakładów i ośrodków przemysłowych,
konurbacja
miejska to jedna z form skupienia miast. W
konurbacjach
i
aglomeracjach
miejskich jest wiele miast nie mających funkcji przemysłowych. W innych miejscach (okręgach przemysłowych) wiele zakładów przemysłowych i ośrodków przemysłowych znajduje się w miejscowościach formalnie wiejskich. Termin GOP jest czasem błędnie traktowany jako synonim
Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
. PołożenieGórnośląski Okręg Przemysłowy znajduje się na
Wyżynie Śląskiej
oraz
Kotlinie Oświęcimskiej
, w
województwie śląskim
i częściowo w
województwie małopolskim
, w dorzeczu górnej
Wisły
i
Odry
. Ze względu na stopień przekształcenia środowiska jest traktowany jako odrębna jednostka geograficzna. Pod względem geologicznym GOP położony jest w północnej części
Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
. Miasta w rejonie GOPNajważniejszym miastem w rejonie GOP są
Katowice
. Lp. | Powiaty i gminy |
Ludność
|
Powierzchnia
|
Gęstość
|
---|
1 |
Katowice
| 309 621 | 164,67 km² | 1 880,25 os/km² | 2 |
Sosnowiec
| 221 775 | 91,26 km² | 2 446,68 os/km² | 3 |
Gliwice
| 196 968 | 134,2 km² | 1 474,47 os/km² | 4 |
Bytom
| 182 328 | 69,32 km² | 2 630,23 os/km² | 5 |
Zabrze
| 176 140 | 80,47 km² | 2 188,89 os/km² | 6 |
Powiat będziński
| 150 951 | 368,02 km² | 410,37 os/km² | 7 |
Ruda Śląska
| 143 394 | 77,7 km² | 1 845,48 os/km² | 8 |
Powiat tarnogórski
| 137 646 | 642,63 km² | 214,43 os/km² | 9 |
Tychy
| 129 449 | 82,63 km² | 1 566,61 os/km² | 10 |
Dąbrowa Górnicza
| 127 686 | 188 km² | 679,18 os/km² | 11 |
Powiat gliwicki
| 114 066 | 663,35 km² | 172,92 os/km² | 12 |
Chorzów
| 113 007 | 33,5 km² | 3 373,34 os/km² | 13 |
Jaworzno
| 95 036 | 152,2 km² | 624,41 os/km² | 14 |
Powiat mikołowski
| 91 866 | 231,53 km² | 394,58 os/km² | 15 |
Mysłowice
| 74 893 | 66 km² | 1 134,74 os/km² | 16 |
Siemianowice Śląskie
| 70 712 | 25,5 km² | 2 809,53 os/km² | 17 |
Piekary Śląskie
| 58 519 | 39,98 km² | 1 472,18 os/km² | 18 |
Powiat bieruńsko-lędziński
| 56 345 | 156,68 km² | 358,00 os/km² | 19 |
Świętochłowice
| 54 091 | 13,22 km² | 4 084,1 os/km² | 20 |
Gmina Chrzanów
| 50 166 | 79,33 km² | 632,37 os/km² | 21 |
Oświęcim
| 40 292 | 30,3 km² | 1 343,1 os/km² | 22 |
Trzebinia
| 20 373 | 31,3 km² | 650,89 os/km² | 23 |
Libiąż
| 17 671 | 35,88 km² | 492,50 os/km² | 24 |
Gmina Łazy
| 15 077 | 132,56 km² | 121,28 os/km² | 25 |
Gmina Chełmek
| 12 877 | 27,24 km² | 472,72 os/km² | 26 |
Bukowno
| 10 765 | 63,42 km² | 169,74 os/km² | 27 |
Gmina Bolesław
| 7 842 | 41,42 km² | 189,33 os/km² | | Razem | 2 646 851 | 3359,74 km² | 787,81 os/km² |
GospodarkaGOP jest regionem o ogromnej koncentracji przemysłu. Dominuje tu: Transport i Komunikacja Komunikacja miejska
Na terenie GOP-u funkcjonuje dobrze rozwinięta komunikacja miejska w postaci
autobusów
oraz
tramwajów
. Sieć torów tramwajowych jest na trzecim miejscu w
Europie
pod względem długości tras. Łącznie istnieje tu ponad 300 linii autobusowych oraz ponad 30 tramwajowych. Olbrzymią większość linii autobusowych i wszystkie tramwajowe organizuje
KZK GOP
. Linie autobusowe na zlecenie KZK GOP w większości obsługują komunalne Przedsiębiorstwa Komunikacji Miejskiej; największe w Sosnowcu i Katowicach, oraz liczne firmy prywatne. Zaś wszystkie tramwajowe
Tramwaje Śląskie
. W Tychach funkcjonują trolejbusy obsługiwane przez MZK w Tychach. Oprócz tego działają tutaj także linie organizatorów niezrzeszonych z KZK GOP oraz przewoźników prywatnych. Transport kolejowyGOP stanowi jeden z największych węzłów komunikacji kolejowej w Polsce, zarówno jeśli chodzi o przewozy pasażerskie jak i towarowe. Znajduje się tutaj łącznie kilka
dworców
i kilkadziesiąt
stacji
PKP
. Przez
dworzec główny w Katowicach
przejeżdżają pociągi
EuroCity
i
InterCity
, zapewniające połączenia ze wszystkimi największymi miastami w Polsce oraz z
Czechami
,
Słowacją
,
Węgrami
,
Austrią
i
Niemcami
. Dworce kolejowe w Katowicach i Gliwicach są oznaczone kategorią A (co oznacza roczną odprawę podróżnych na poziomie powyżej 2 mln). Stacja Tarnowskie Góry jest największym towarowym węzłem kolejowym w kraju. Kolejowy transport towarowy to przede wszystkim przewozy
węgla kamiennego
, ze względu na położenie miasta dużą rolę odgrywają przewozy tranzytowe, także międzynarodowe. Transport drogowyKatowice – Skrzyżowanie ulic Chorzowskiej i Sokolskiej Katowice – Rondo, Spodek oraz Biurowiec DOKP nocą GOP znajduje się na skrzyżowaniu szeregu drogowych szlaków komunikacyjnych. Silnie rozwinięta jest tu również sieć dróg. Biegnie tędy
autostrada A4
,
E40 (trasa europejska)
,
E75 (trasa europejska)
oraz kilkanaście
dróg krajowych
i
dróg wojewódzkich
. Budowana jest kolejna autostrada –
A1
. Przez rejon przebiegają m.in.: Miasta GOP-u mają również wiele bezpośrednich połączeń
PKS
z wszystkimi regionami kraju. Część z nich obsługuje PKS Katowice. Są to linie do
Lublina
,
Iwonicza
,
Ostrowca Świętokrzyskiego
,
Zakopanego
,
Rabki
,
Krynicy
i
Ustrzyk Dolnych
. Transport lotniczySamolot Wizzair (Baza operacyjna Katowice) W GOP-ie w odległości około 30
km
na północ od centrum Katowic znajduje się
międzynarodowy port lotniczy Katowice-Pyrzowice
. W
2005
obsłużył 1,1 mln pasażerów, w
2006
, ponad 1,4 mln, a w roku
2007
blisko 2 mln. Port obecnie posiada roczną przepustowość 3,6 mln pasażerów, jeden
terminal cargo
oraz 2800-metrową
drogę startową
. Obsługuje stałe połączenia rejsowe z ponad dwudziestoma lotniskami
liniami lotniczymi
:
Centralwings
,
Germanwings
EuroLOT
,
Jet Air
,
LOT
,
Lufthansa
,
Ryanair
oraz
Wizz Air
. W centrum Katowic znajduje się również aeroklubowe lotnisko
Katowice-Muchowiec
ze zniszczoną szkodami górniczymi betonową drogą startową. Obecnie użytkowana jest trawiasta droga startowa. Planowane jest wybudowanie nowej 850-metrowej betonowej drogi startowej na miejscu obecnie użytkowanej drogi trawiastej wzdłuż ul. Lotnisko i przeistoczenie lotniska w miejski port lotniczy o nastawieniu biznesowym. Jednak, obecnie lotnisko jest przedmiotem sporu na tle własnościowym pomiędzy
Aeroklubem Polskim
i
Aeroklub Śląskim
. Lotnisko należy do miasta, lecz zostało oddane w wieczystą dzierżawę "aeroklubowi". W południowej części Gliwic – na
Trynku
– swoje lotnisko ma także Aeroklub Gliwicki. Obecnie dysponuje jedynie trawiastym pasem startowym, jednak władze miasta planują budowę nowego, betonowego pasa, oraz rozbudowę pozostałej infrastruktury lotniska, by umożliwić obsługę lotów biznesowych niedużych samolotów oraz tzw. "taksówek powietrznych". Transport wodny
Port Gliwice
obecnie wraz ze stacją kolejową, terminalem celnym, wolnym obszarem celnym, bazą magazynową, parkingami i biurami jest jednym z elementów
Śląskiego Centrum Logistyki
. Port w Gliwicach uważany jest za najnowocześniejszy i najbardziej uniwersalny
port śródlądowy
w kraju, z uwagi na swój kształt, linie i konstrukcje
nabrzeży
portowych, układ
basenów
, powierzchnię
akwatorium
. W
porcie
znajdują się urządzenia przeładunkowe o maksymalnym udźwigu 20
ton
. Roczna zdolność przeładunkowa portu wynosi około 2 milionów
ton
.
Port Gliwice
poprzez sieć kanałów i rzekę Odrę połączony jest z siecią kanałów niemieckich (Berlin) oraz morzem Bałtyckim. EdukacjaGmach Akademii Muzycznej w Katowicach Budynek Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach GOP jest jednym z większych ośrodków naukowych w Polsce i na świecie. Znajduje się tu ponad 49 uczelni wyższych, na których studiuje prawie 250 tys. osób. Wyższe uczelnie na terenie GOP: -
Uniwersytet Śląski
-
Politechnika Śląska
-
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
-
Akademia Ekonomiczna w Katowicach
-
Akademia Muzyczna w Katowicach
-
Akademia Wychowania Fizycznego w Katowicach
-
Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach
-
Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie
, filia
-
Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa w Katowicach
- Międzynarodowa Szkoła Bankowości i Finansów
-
Międzynarodowa Szkoła Nauk Politycznych w Katowicach
-
Śląska Wyższa Szkoła Zarządzania w Katowicach
-
Wyższa Szkoła Zarządzania i Nauk Społecznych w Tychach
-
Wyższa Szkoła Bankowości i Finansów w Katowicach
-
Wyższa Szkoła Humanistyczna w Katowicach
-
Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
, wydział zamiejscowy
-
Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP w Warszawie
, Instytut Pedagogiki
-
Wyższa Szkoła Mechatroniki
-
Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicach
-
Wyższa Szkoła Technologii Informatycznych w Katowicach
-
Wyższa Szkoła Umiejętności Społecznych w Poznaniu
, wydział zamiejscowy
-
Wyższa Szkoła Zarządzania Marketingowego i Języków Obcych w Katowicach
-
Wyższa Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach
-
Wyższe Seminarium Duchowne Braci Mniejszych w Katowicach
, franciszkanie w Panewnikach
-
Wyższe Śląskie Seminarium Duchowne w Katowicach
-
Prywatne Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych w Bielsku-Białej
, wydział zamiejscowy
-
Gliwicka Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości
-
Akademia Polonijna w Częstochowie Filia w Gliwicach
–
-
Wyższa Szkoła Humanitas w Sosnowcu
- Wyższa Szkoła Sztuki Stosowanej
- Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych w Sosnowcu
- Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna w Krakowie, Oddział w Sosnowcu – Wydział Pedagogiczny Strona uczelni]
-
Wyższa Szkoła Ekonomii i Administracji w Bytomiu
-
Polsko-Japońska Wyższa Szkoła Technik Komputerowych
wydział w Bytomiu
-
Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
, wydział w Bytomiu
-
Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna
, wydział tańca współczesnego w Bytomiu
- Górnośląska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości im. Karola Goduli
-
Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu
, Wydział Zamiejscowy w Chorzowie
-
Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna
-
Śląska Wyższa Szkoła Informatyki w Katowicach
- Akademia Górniczo-Hutnicza w Kochłowicach?
-
Wyższa Szkoła Handlowa w Rudzie Śląskiej
Zobacz też Linki zewnętrzne Literatura- Marek Grabania: Górnośląski Okręg Przemysłowy: liczby, fakty, problemy.
- Marian Frank: Górnośląski Okręg Przemysłowy w świetle nowych opracowań zachodnioniemieckich.
- K. Szaraniec,
L. Szaraniec
, K. Szarowski: Katowice i Górnośląski Okręg Przemysłowy: Przewodnik.
- Jerzy Barnert, Kazimierz Patalong: Zwiedzamy Górnośląski Okręg Przemysłowy.
- Antoni Gładysz: Górnośląski Okręg Przemysłowy 1980/1981.
Inne hasła zawierające informacje o "Górnośląski Okręg Przemysłowy":
Brno
...
Szlezwik
...
Okręg kowieński
...
Nowa Polityka Ekonomiczna
...
Uniwersał połaniecki
...
1908
...
Armia Czerwona
...
Austro-Węgry
...
Kod pocztowy
...
Jan Konarski
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Górnośląski Okręg Przemysłowy":
212 Gospodarcze i społeczne problemy II Rzeczypospolitej (plansza 6)
...
232. Stalinizm (plansza 3)
...
216 Gospodarka II Rzeczypospolitej (plansza 13)
...
|