Psałterz Floriański
Psałterz Floriański - psałterz pochodzący z końca XIV wieku. Bywa także zwany Psałterzem Jadwigi; jego nazwa pochodzi od miejscowości w Austrii – Sankt Florian. Obecnie znajduje się w Bibliotece Narodowej w Warszawie.
Jest to dzieło trójjęzyczne (łacina, polski, niemiecki) zapisane na 296 pergaminowych kartach. Został odkryty w 1827 roku, a nabyty przez Polskę w 1931. Pierwsze wydanie miało miejsce w 1834 w Wiedniu staraniem polskiego wydawcy Stanisława Jana Borkowskiego, wydanie całości w języku polskim przypada na rok 1939 (Lwów).
Z genezą tego dzieła wiąże się wiele zagadek. Liczne miniatury i inicjały wskazują, iż był on przeznaczony dla kogoś z rodziny królewskiej. Najprawdopodobniej dla kobiety z rodu Andegawenów, Małgorzaty, Marii lub Jadwigi. Przyjmuje się, że był sporządzony na potrzeby królowej Jadwigi.
Błędną jest teza, jakoby powstał on w Kłodzku u kanoników regularnych. Jest on z całą pewnością tworem skryptorium na Wawelu, o czym świadczą m.in. liczne dialektyzmy właściwe dla środkowej Małopolski (końcówki fleksyjne, forma `fała`, formy `stać` oraz `bać się`, morfem `ow` po twardych i miękkich spółgłoskach). Jako pierwszy udowodnił to Witold Taszycki w roku 1949.
Tekst składa się z trzech części:
- pierwsza, psalmy 1-101
- druga, psalmy 102-106
- trzecia, psalmy 107-150
Część pierwsza powstawała w końcu wieku XIV, a reszta w XV wieku.
Psałterz jest zabytkiem pisowni złożonej I stopnia (najlepsza w części pierwszej, w częściach kolejnych niekonsekwencja w pisowni). W częściach II i III występują liczne wpływy czeskie, co wskazuje, iż wzorcem było poza tekstem łacińskim również tłumaczenie na język czeski.
18 maja 2009 roku podczas wizyty w Watykanie prezydent Lech Kaczyński podarował faksymile "Psałterza Floriańskiego" papieżowi Benedyktowi XVI
Inne hasła zawierające informacje o "Psałterz Floriański":
Literatura – przegląd chronologiczny
...
Wulgata
...
Biblia Tysiąclecia
...
Politechnika Lwowska
...
Roman Brandstaetter
...
Literatura polska - średniowiecze
...
Jadwiga Andegaweńska
...
Johannes Gutenberg
...
1517
...
Szymon Syreński (Syreniusz)
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Psałterz Floriański":
Zabytki języka polskiego (plansza 11)
...
Zabytki języka polskiego (plansza 12)
...
Sekret udanego życia według Jana Kochanowskiego (pieśni - ˝Serce roście˝ i ˝Nie porzucaj nadzieje˝) (plansza 3)
...
|